Razend Druk op de Rotterdamse Dakendagen 2024

De Rotterdamse Dakendagen 2024 lopen niet helemaal volgens plan. We zien geen zeven daken, zelfs geen drie maar slechts een. Maar dat is dan wel de Laurenskerk en het is fantastisch. Die andere daken kunnen het dak op als u begrijpt wat ik bedoel.

Laten we bij het begin beginnen. De Laurenskerk werd gebouwd. Toen werd er nog een stuk opgebouwd en nog een stuk. Duurde ruim 200 jaar. Vervolgens stort een gedeelte in tijdens de kerkdienst en een zware storm en wordt het bovenste houten gedeelte vervangen door steen. Daardoor is er geen geld meer voor een wijzerplaat in de torenklok en worden de getallen en wijzers zo op de stenen buitenmuur geplakt. En dan staat de kerk er. En hij staat en staat daar maar. Na 250 jaar krijgt hij een buurman. Het Witte Huis, de eerste wolkenkrabber van Europa wordt geboren maar natuurlijk wel een tikkeltje lager dan de kerk. Nog eens 150 jaar verder staat Rotterdam vol met hoge gebouwen, zo hoog zelfs dat je de Euromast niet eens kunt zien.

En voor ik het vergeet, de Laurenskerk ging wel vaker kapot, zoals bijvoorbeeld in mei 1940, maar dat waren gemene Nazi’s die de hele Rotterdamse binnenstad platgooiden. De kerk werd herbouwd, de rest van het terrein klaargemaakt voor eindeloze rijen wolkenkrabbers. Vrij op naam vanaf een heel schappelijk bedrag, zeg een miljoen ofzo. Parkeerplaats verplicht afnemen, maar die kost zoveel dat je er je auto voor moet verkopen. Om de woningnood te ledigen. Kroost de deur uit en mensen verlaten hun eengezinswoning en schuiven door zodat jonge gezinnen die eensgezinswoningen kunnen kopen. Alleen een probleem, de meest gezinnen met kleine kinderen hebben geen miljoen op de plank liggen. Kort gezegd, die kunnen het dak op. En laat Rotterdam daar nu net een oplossing voor hebben, de daktuin. [En het dakschooltuintje]. Persoonlijk heb ik mijn twijfels maar de gemeenteraadsleden zijn allemaal knappe koppen die vast ervoor gestudeerd hebben. En sinds Aboutaleb voor ze op de bres is gesprongen, vangen ze zo’n 4.000 euro voor hun bijbaan van drie dagen per week. De Rotterdamse burgemeester vond dat de gemeenteraadsleden zo hard werkte en dat het leven zo duur was. Erg oneerlijk dus meer salaris. Mijn baas trapt er niet in, de jouwe wel?

Enfin, vandaag naar de Rotterdamse Dakdagen 2024 geweest. Het weer voorspelt regen maar op het dak zit je hoog en droog. Alleen nog een stukje fietsen. We besluiten even te wachten omdat het zo hard regent dat je geen hand voor ogen ziet. Kan ons programma eigenlijk niet hebben, want we moeten veel zien. Uiteindelijk half twee bij de Markthal afgesproken en met een kwartiertje is het droog. We passen de planning enigszins aan en besluiten dat we in ieder geval de Laurenskerk op willen, het oude postsorteercentrum naast Centraal Station en de Hofboogjes waar vroeger een aparte spoorlijn naar Den Haag reed.

Nog voor we de fietsen bij de Laurenskerk kunnen parkeren, zien we al een enorme rij. We sluiten aan en gelukkig komt er al snel een vriendelijke dame met een bordje “vanaf hier 50 minuten”. Wel wat verwarrend dat ze de hele tijd heen en weer loopt maar daar blijkt een goede reden voor. Zij weet het ook niet. Vandaag ben ik samen met onze CEO [chief evenementen officier], aardige vent. We babbelen gezellig en voor we het weten zijn de 80 minuten om en mogen we het steile trappetje omhoog beklimmen. Op zo’n moment ben je de uitvinder van de roltrap pas echt dankbaar.

Op ongeveer eenderde omhoog is een wisselstation waar steigend en dalend verkeer elkaar kruist. Een gids vertelt geanimeerd hoe de Laurenskerk in etappes is gebouwd. De eerste steen werd gelegd in 1412 en aan de bouw van de toren werd begonnen halverwege 15e eeuw. Daarna volgen nog twee stukken toren en dik 200 jaar later is de Laurenskerk voorlopig af. “Wist je dat je duidelijk de verschillende bouwstijlen kunt zien” zegt de gids. Vast wel, maar wij staan binnen en al het kale metselwerk van 100 jaar of ouder ziet er hetzelfde uit. Als de trap omhoog leeg is, mag ons groepje naar de top. Nog een hele klim maar zo de moeite waard. Wat een uitzicht. Het is dan een uur of drie en het heeft ons ruim anderhalf uur gekost om de top te bereiken. Ja, inclusief wachttijd tot we binnen mogen.

Om vier uur is er weer een kerkdienst en dus gaan we op tijd naar beneden. Alle attracties hebben wachtrijen en we besluiten in plaats daarvan maar wat te drinken in de stralende zon op het marktplein waar een soort foodcourt is opgezet. Uiteindelijk zijn we een dak opgeweest. Zelfs de aangepast planning met de hofbogen en en Central Post blijkt te ambitieus. Ons orginele plan om boven op die drie ook nog de Wilibrordschool, de Heuvel, de Rotterdambuilding en de Doelen te bestijgen blijkt een fata morgana. Maar terwijl we aan de voet van de Laurenskerk wat drinken, concluderen we dat we toch dik tevreden zijn. Geweldige ervaring om bovenop de Laurenskerk te staan en rondom uitzicht hebben. Kijk maar mee.

De stoep glinstert van de regen, niet dat het iemand stopt om in de rij te staan.

OK, bijna niemand dan. Iemand werd het wachten duidelijk teveel en deze lantarenpaal moest daaronder lijden.

Hartje stad. Erasmus blijft ondertussen onverstoorbaar doorlezen. 110 Jaar alweer. Chapeau!

Komende halfuur wachten staan we in ieder geval hoog, ik bedoel droog.

Hoera, bijna binnen.

Beurs WTC gezien door de ramen van de toren. We zijn op ongeveer eenderde van de klim.

Deze foto verklaart waarom we zo lang moeten wachten. Je kunt elkaar op de trap niet passeren.

Vanaf de toren van de Laurenskerk kijk je naar het oosten- zuidoosten en zie je de bocht van de rivier. Op de voorgrond met de Markthal. De bewoners daarvan krijgen binnenkort een nieuw gebouw voor hun neus: de Nova Rotte


Aan de andere kant van de Markthal kijk je uit op het Scheepvaartkwartier. He ik zie een hijskraan. Ook daar is nog wel ruimte voor een torenflat, want dat zijn wolkenkrabbers tenslotte.

Aan de Hoogstraat zien we het eerste monument, gebouw de Heuvel. Een van de vele monumenten die eigenlijk in de weg staat. Anders zou je hier grif een toren van 150, 200 meter neer kunnen plempen. Waarom moet alles een monument zijn?

Zoekplaatje: wat ontbreekt hier? Inderdaad het gebouw van de Rabobank aan de Blaak 333. Komt iets nieuws dat vast hoger is dan zijn voorganger.

Natuurlijk is dat de haven. Dit zijn tenslotte de Rotterdamse Dakendagen. De Rotterdamse!

Weerspiegeling in de gevel van het Beurs-WTCgebouw

Rondom de Laurenskerk zijn veel appartementencomplexen verrezen. Deze lijkt nog het meest op een mislukt vierkant. Persoonlijk zou ik er een vijfhoek van gemaakt hebben met de naam Pentagon maar da’s vast niet goed voor de veiligheidsbeleving van de bewoners. Weet je trouwens waarom ze zo’n grote binnentuin hebben? Kun je er meer appartementen omheenbouwen. Het is inmiddels schitterend weer maar in de tuin geen spatje zon. Gelukkig kun je wel je overburen in de gaten houden vanaf een half miljoen

Ten noorden van Rotterdam ligt de stad waar carrieres sneuvelen nog voor ze beginnen. Helaas heb ik even geen actieve herinnering aan de naam van die plaats maar het is duidelijk dat ze daar net de cursus wolkenkrabber bouwen voor beginners hebben afgerond. Den Haag, dat was het.

Dichter bij huis, recht onder de Laurenskerk nog wat naoorlogse rijen huizen rondom de Meent. Wedden dat over 20 jaar daar ook hoge torens staan. Wordt wel een hersenbreker met de luchtrechten. In New York zijn er al speciale wetten die regelen hoe je omhoog mag bouwen en wanneer je een ander last veroorzaakt als jij een hoge toren bouwt die alle zon afpakt. Misschien had ik toch rechten moeten gaan studeren, gegarandeerd kassa.

En waar zou je dan rechten kunnen studeren. Niet in de bibliotheek recht voor je. Het is dat gebouw met die gele buizen. Rechts daarvan zie je een flat in de vorm van een potlood en daarnaast de Kubuswoningen. Tegenwoordig is er geen geld meer voor creatieve architectuur. Te duur, die ontwikkelaars hebben het al zo zwaar.

Kijk daar zou je dus rechten kunnen studeren, de Erasmus Universiteit, genoemd naar dat standbeeld voor de Laurenskerk. Nee niet standbeelduniversiteit, kom op zeg. Als je dit niet begrijpt zou ik er niet eens aan beginnen. Kun je beter economie proberen.

Een kerk in de vorm van een kruis, verrassend zeg.

We kijken naar het oosten. Dinsdag en zaterdag is op het nu lege plein de weekmarkt.

Jaaa, eindelijk. De Willemsbrug, ik miste hem al. Witte Huis zou Rotterdam ook bijna hebben gemist, tijdens de aanleg van de spoortunnel in de jaren negentig wilde men het Witte Huis en de Wijnhavenpanden slopen. Een paar jaar geleden ontkende een oud-medewerker van de gemeente dat het Witte Huis ook gesloopt zou worden. De Wijnhavenpanden wel. Het is een beetje als het oude postkantoor aan de Coolsingel, wat de oorlog niet verwoest, sloopt de gemeente wel. Iedereen weet hoe het werkt, je slaat een rijtje historische havenpanden plat en voor je het weet bots je sloperskogel tegen het Witte Huis, dan kun je netzo goed het karwei afmaken. Gelukkig is het Witte Huis blijven staan en zijn de Wijnhavenpanden afgebroken en toen de tunnel klaar was weer opgebouwd. Maar had het zin? Twee jaar geleden voor het eerst in lange tijd weer eens in de Oude Haven geweest, wat een verpauperde en verlepte boel. Geldt trouwens voor de hele Oostzeedijk. Pure armoede.

Nog even terug naar de Rotta Nova. Wist je trouwens dat de appartementen door Christies Real Estate worden verkocht. Twee torens, 22 verdiepingen en 258 appartmenten van 50 tot 320 vierkante meter. Ja, 320 vierkante meter alsof er geen woningnood in Rotterdam is.  En ja, het is een toplocatie als je thuis bent maar of het ook een pretje is om in de spits door de stad naar huis te moeten rijden?

De Kralingse Plas met daarachter Prins-Alexander, een wijk met zo’n 120.000 inwoners en steeds meer torenflats, excuus appartementencomplexen voor de betere buidel. Links zie je een woontoren. Die hoort bij verzorgingstehuis Hoppesteyn. Tot 1972 stond daar de mooiste gesloopte kerk van Nederland, de Koninginnekerk maar helaas verzet hielp niet [wannneer helpt dat ooit?] en de kerk is gesloopt.

“Oudejaarsdag vijftig jaar geleden, op 31 december 1971, klinkt een donderende preek, de laatste, door de Koninginnekerk aan de Boezemsingel in Rotterdam-Crooswijk. Dominee Kleermaker windt er geen doekjes om: “Rotterdam is te licht bevonden in de weegschaal van God.” [2]

De toren is pas in 2000 gebouwd onder het motto van, als we er een hele hoge toren naastzetten, lijkt het toch nog een beetje op een kerk. Beste verkoopsmoes ooit voor een ongewenste wolkenkrabber. Je kunt ‘m alleen niet overal gebruiken, maar toch.

Op welke school ontsnapt er nooit een kleuter en loopt naar huis? Dat kan niet bij de Wilibrordschool. Welkom terug bij het thema: de Rotterdamse Dakendagen. Kijk die kleuters ontsnappen niet van het schoolplein en de gemiddelde Rotterdammer niet aan nog meer keihoge torenflats. Bouwen, bouwen, bouwen. En als we al die vierbaanswegen in het centrum nou eens versmallen. Voor de verkeersveiligheid! Kunnen we nog meer flats bouwen in het hart van de stad. Niet dat iemand dan ooit nog thuisgeraakt maar wiens probleem is dat.

Hebben jullie ‘m ook zo gemist? Het meest gefotografeerde objekt van Nederland, de Erasmusbrug. Overigens wordt hij op dit moment geverfd: lichtblauw en met de hand. Dat zal even wennen worden.

Over de Willemsbrug ligt het Noordereiland. In het Hefkwartier wordt druk gebouwd aan allerlei appartementencomplexen. Tussen de beide staanders van de brug zie je het gebouw van Unilever dat de Brug heet. Heel futuristisch, het rust op pootjes.

Hoekje van de Coolsingel. Het zwarte gebouw van Allianz is het voormalige Robecogebouw. De rode toren is een woontoren die naast de oude C&A [nu Zara] staat. Om onduidelijke redenen is C&A verhuisd naar het V&D-gebouw waar ze de begane grond huren. Ondanks dat het drie keer kleiner is dan voorheen, is het nu wel een flagship store. GJ snapt duidelijk niks van detailhandel. Zara, die verkopen ook kleren, hippe, is er blij mee want die hebben het oude C&A gebouw ingepikt en omgebouwd tot flagship store van vier verdiepingen. Overigens hoor je al een tijdje geluiden dat het het gebouw misschien beter afgebroken kan worden zodat er iets nieuws [en hogers] voor in de plaats kan komen, geen grapje. OK, de Koopgoot is al bijna 30 maar zelfs ik vind het wel erg vroeg om iets of iemand dan al af te schrijven.

PS, al die hoge gebouwen blokkeren het uitzicht op de Euromast. We hebben het geprobeerd maar het Rotterdams icoon is niet te zien vanaf de Laurenskerk.

Wat nou als je geen rechten wil studeren en te slim bent om econoom te worden. Ga je in Delft techniek studeren. Ja dames, jullie ook. Vooral jullie. En sorry dat jullie niet met houten hijskranen mochten spelen op de lagere school. Linksboven, het gebouw met de rode streep, is de Technische Universiteit Delft. En geloof mij maar daar hebben ze duizend keer meer verstand van wolkenkrabbers bouwen dan in Den Haag. Die bouwen alleen maar luchtkastelen maar dat kan iedereen.

Vlak bij de Delftse Poort, een stalen reconstructie van een van de oude toegangspoorten tot het middeleeuwse Rotterdam staat de flat aan de Noordmolenwerf. Iedere keer als ik het ding zie, moet ik aan Londen denken. In 2017 brandde Grenfell Tower volledig af met onnoemelijk veel doden en gewonden als gevolg omdat de platen die aan de buitengevel gemonteerd waren extreem brandgevaarlijk bleken. Ik hoop dat we in Nederland wat veiliger handelen maar een oude flat blijft een oude flat, ook als je er wat nieuwe versiering tegenaan plakt.

Nee, het vierkant naast de Laurenstoren heet nog steeds geen Pentagon maar ik probeer een beetje terug te grijpen naar de draad van dit verhaal: de Rotterdamse Dakdagen. Verder valt hier weinig te melden. OK een ding misschien, blij dat ik daar niet woon.

Achter het stadhuis aan de Coolsingel staat het Timmerhuis, ook onderdeel van het stadhuis. Die grijze blokkendoos op het dak bewijst dat je best op historische gebouwen kunt stapelen zonder dat de achtergevel eruit moet zoals bij het oude postkantoor.

Kijk maar, vroeger liep het rond, of beter gezegd had het een carre-vorm maar de gemeente Rotterdam legt blijkbaar zo weinig gewicht in de schaal dat ze accoord zijn gegaan met de sloop van de achterkant van het gebouw. Vast nadat de projectontwikkelaar huilend bekende dat als het project niet doorging, zijn kinderen niets te eten hadden. Ik heb al tijden het gevoel dat de gemeente Rotterdam geen partij is voor de projectontwikkelaars, ze worden met huid en haar opgegeten.

Nog even terug naar de Nova Rotte die verrijst naast de Markthal. Wist je dat er een commerciele plint op de begane grond komt. En nee, geen houten plint zoals bij jou thuis maar winkels, horeca en wat al niet meer. Zit je zaterdagavond gezellig op je balkon in je penthouse van 320 meter, hoor je het dronken plebs brallend het restaurant uitgaan. Vrijdag, zaterdag en zondag. En natuurlijk donderdagavond studenten en collega’s die uit gaan eten. Absoluut een toplocatie maar voor wat? Als je bij de buren in de Markthal naar binnen wil gluren of zondagochtend vroeg wakker wil worden van de klokken van de Laurenskerk. Echt, toplocatie.

Ja dit is Rotterdam. En het is best mooi al zeg ik het zelf.  Alleen dat groene gebouw, blijft dat het hele jaar groen of verliest het zijn blad in de winter.  En nee, domme vragen bestaan niet.

Nee, de nieuwbouw van de oude Rabobank is nog niet af maar op de achtergrond zie je mooi de Coopvaert. Vraag mij niet waarom je die naam zo moeilijk moet schrijven, dat weet alleen de verkopend makelaar. Het meest opvallend zijn de pilaren waarop het gebouw aan de Blaakzijde rust. In mijn dromen zie ik mezelf er al een omzagen en van onderen roepen. Of zou het iets te maken hebben met het beeld van Zadkine – stad zonder hart – dat ernaast staat? Met kunstenaars weet je het nooit en de laatste aan wie je het moet vragen is de kunstenaar zelf. Die lui weten niet eens wat ze doen.

De computer heeft er duidelijk geen zin in en ik ook niet meer. Jullie verzinnen zelf maar hoe dit er een halve slag gedraaid uitziet. We zijn inmiddels weer naar beneden aan het klimmen.

We zijn buiten en lopen naar het terras om wat te drinken. Ik maak nog even een paar foto’s van de kerk in de stralende zon. Prachtige blauwe hemel op de achtergrond. Als je nou alleen de bovenste helft van de kerk bekijkt, lijkt het net op het kasteel van Himeji in Japan. Niet? Je bent gewoon jaloers op mijn fantasie.

Ook hier heeft de moderne tijd toegeslagen. Waar zijn die zwarte graftombkubussen aan de zijkant van de kerk eigenlijk voor?

Tijd om wat te drinken. Helaas voor onze CEO is er geen witbier maar dat geeft niet. Hij moet toch helder blijven voor de planning van het volgende evenement. Maar we hebben wel een erg leuke middag gehad ondanks dat we maar een dak hebben beklommen. Dank je maat.

Nee, dit is niet het kasteel van Himeji maar de sloopkogeldroom van een ontwikkelaar: Als je de Koniginnekerk kunt afbreken en er flats voor in de plaats bouwen, waarom dan niet de Laurenskerk? Ik hoop het ook niet, maar zeg niet te snel nooit. Als je ziet wat de gemeente Rotterdam al aan erfgoed heeft verkwanseld [of geprobeerd te verkwanselen, zelfs dat verprutsen ze] dan is alles mogelijk.

Zelfs Erasmus krijgt er een punthoofd van.

En ga me nou niet vertellen dat een toerist echt van Den Haag naar Rotterdam is gefietst op zo’n oranje stamppotfiets. Onmogelijk.

Nog een laatste blik op de Laurenskerk voor we naar huis gaan. Benieuwd hoeveel zon de Rotte Nova nieuwbouw onze Laurenskerk gaat kosten. Maar ja we moeten bouwen, bouwen, bouwen he. En niets onder de miljoen graag.

Bouwen, bouwen bouwen, ze kunnen het dak op. Nadenken, nadenken, nadenken is moeilijk. Want waar haal je een schoonmaakster, ahum interieurverzorgster, vandaan als welgestelde wanneer het dichtstbijzijnde betaalbare huis 25 kilometer verderop ligt? En dan is 320 vierkante meter penthouse zelf schoonmaken best wel veel werk. Vraag ik voor een vriend hoor.


[2] Toch snap ik het niet helemaal, als je kinderen de deur uitgaan, hebben die toch ook een eigen huis nodig? Met gemiddeld twee kinderen per gezin, ga je van een naar drie huizen. Dan schiet je toch helemaal niks op met het verhuizen naar een wolkenkrabber? En daarom is GJ dus geen wethouder van Rotterdam.

[2] Bron De Ster Online: Herinneringen aan de mooiste gesloopte kerk van Nederland, de koninginnekerk in Crooswijk.

Rotterdam Werkt Aan Een Aantrekkelijk Leefgebied Voor Vissen

Blub ik ben geen vis

Er zijn geen kinderen meer in de Maasstad die met honger naar bed gaan of wier ouders geen geld hebben voor een paar voetbalschoenen. Beter nog alle kinderen wonen in een huis met een fijne, hele grote tuin en mocht mamma of pappa een keer naar de tandarts moeten [of de fysiotherapeut] dan kan dat gewoon zonder dat het veel geld kost. Sterker nog, verpleegkundigen in Rotterdam verdienen [minstens] evenveel als schooljuffen en -meesters. [2] Oude mensen hoeven niet meer in de kou te zitten want de stad heeft zoveel geld dat ze het letterlijk verbrandt in de energiecentrale. Ook geen steekpartijen of bommen meer nu er genoeg politie is. En Aboutaleb is de beste burgemeester ter wereld. Einde van mijn een aprilgrap. Hoe vinden jullie hem?

Het vervolg van Raar in Roosendaal – over die mysterieuze roze cirkels op straat – moet nog even wachten. Vandaag de eerste aflevering van Raar in Rotterdam. Onlangs fietste ik door het Rotterdamse Sprookjesbos, op landkaarten [1] wordt de verzameling bomen aangeduid als het Kralingse Bos, toen ik een fascinerend bord zag.

Bord Kralingse Plas: Rotterdam Werkt Aan Een Aantrekkelijk Leefgebied Voor Vissen

“Rotterdam werkt hier aan een aantrekkelijk leefgebied voor vissen”

Oh. En ik fiets verder. En maak rechtsomkeer om nog een keer te kijken. Maar ik zie het goed. Rotterdam werkt hier aan een aantrekkelijk leefgebied voor vissen. Waar gaat dit over? Wil ik het eigenlijk wel weten? Een van mijn supertalenten is het ontdekken van samenzweringen, vooral die er niet zijn. Daarom ben ik er ook zo goed in maar hier kan ik geen enkele samenzwering in ontdekken. Dit is waanzin. De armste stad van Nederland kreeg in 2021 een geduchte schrobbering van de Verenigde Naties. “Zware kritiek VN op Rotterdams woonbeleid: ‘Sloop Tweebosbuurt in strijd met mensenrechten’” schrijft het Algemeen Dagblad. Natuurlijk reageert Rotterdam als de eerste de beste bananenrepubliek. [3] De gemeente noemt de bevindingen onjuist en onvolledig. Misschien dat ze op het stadhuis dachten dat VN voor Visnatie staat en besloten een wit voetje te halen bij de VN door vissenknuffelaars ofzo te worden. Wel een aantrekkelijke leefomgeving creeeren voor vissen terwijl in de een na de andere wijk mensen uit hun huis worden gezet in het kader van de vooruitgang is niet grappig, zelfs niet op een april.

Als de werkzaamheden over een maand zijn afgerond, wordt de officiele opening van het visparadijs muzikaal omlijst door K3. Helaas alleen voor genodigden. Gewone mensen en de Verenigde Naties niet welkom. Of de burgemeester aanwezig is weet niemand. Grote kans dat die weer in het buitenland zit, hengelend naar een nieuwe functie. Blub, zou Aboutaleb’s sterrenbeeld toevallig vis zijn?

[1] Ja, jeugd van tegenwoordig een landkaart is Google Maps met heel veel inkt en zonder batterijen. Heeft trouwens ook een ingebouwde IQ-test. Kun jij de kaart goed terug opvouwen?

[2] En alle kinderen kunnen als ze van de basisschool afkomen goed lezen, schrijven én rekenen. Beter wordt het niet.

[3] Mensenrechten zijn bedoeld om andere landen op te wijzen, niet om zelf op gewezen te worden, ja toch?

Architectuur Beschreven Met Penseel: Het Lijnenspel Van Bert Hermans

Schrijf je een recensie over de lezing GJ? Grrr. Ik heb wel wat beters te doen dan zure stukjes tikken.

Bouwkunde is kunst, zo is architectuur die schoonheid daaran toevoegt. Om dan andermans creatie te nemen en dat op doek weer te geven zonder dat het een derivaat wordt maar iets nieuws is ook ware kunst en niet aan iedereen gegeven. Ik heb genoten.

Naar een lezing geweest. Stond werk tentoongesteld van Bert Hermans, oud-jurist en tegenwoordig zeer productief schilder met een voorliefde voor architectuur. Als hij niet gepensioneerd was, zou je bijna denken broodschilder. Wat me het meest aanspreekt is de combinatie van lijnenspel, levendige kleuren en realisme. Het morele wijsvingertje wat je hier en daar tegenkomt is overbodig, storend zelfs. Dat veel van zijn werk over Rotterdam gaat is ook aardig. Waarom je dan een panorama van Amsterdam moet schilderen, geen idee. Zal wel in opdracht zijn geweest. Denk wel dat Hermans daarmee zijn recht op het schilderen van een Rotterdams panorama heeft verkwist, ja toch?

De keuze voor de huidskleur van het meisje dat op de trap zit in het schilderij ‘Abandoned‘ begrijp ik in eerste instantie niet maar blijkt het overleden nichtje van de schilder te zijn. Geen keuze dus. Doet me denken aan het overleden meisje op school, afdeling onmogelijk. Zou niet moeten mogen.

De lezing moet ik nog een plaatsje geven. Komt vast ooit. Bij binnenkomst meteen op de doeken afgestormd. Die spraken voor zichzelf. Niks is mooier dan een werk in het echt. Officieel geklassificeerd als platte kunst [als in twee-dimensionaal], hebben schilderijen er stiekum veelal toch drie. Bert Hermans maakt hier graag gebruik van. “Voor de details breng ik acryl modelling pasta aan en soms ook goudfolie of perkamentpapier. De toplagen schilder ik met olieverf en om dieptewerking te krijgen is het schilderij vaak opgebouwd uit verschillende lagen glaceer.”

De schilderijen zijn geinspireerd op Esscher, Willink en Hopper. Nauwelijks of niet, het zijn originele creaties met bestaande architectuur als voorbeeld en inspiratie. Bij oppervlakkige inspectie lijkt het misschien Esscheresque maar daar zit iets heel anders onder de motorkap, magisch realisme en de meetkunde van het onmogelijke. Hundertwasser, de Oostenrijkse kunstenaar en architect is een betere metgezel. Ja, Hundertwasser’s werk kronkelt van A naar nergens terwijl de schilderijen van Hermans vooral uit rechte lijnen bestaan maar de warmte en schoonheid die beiden uitstralen door hun kleurgebruik maakt Hundertwasser tot een betere kompaan dan de klinische graficus Esscher. Ander soort schoonheid.

Het grootste probleem met kunst is niet waar laat ik het maar het feit dat een artiest het beste bloemt als je meerdere werken van hem of haar bij elkaar hangt. Waarom komt een schilderij het best tot zijn recht als de muur leeg is? Hang maar lekker vol dan moet je er met je neus bovenop gaan staan en struikel je vanzelf van het ene naar het andere tafereel.

Bert Hermans – Arts and Sciences [Dakconstructie Museo de las Ciencias Príncipe Felipe (Wetenschapsmuseum) Valencia, Spanje]

Pass By

Mijn favoriete werk heet Pass By. Geen idee waarom alles in het Engels moet, zeker niet als het over het Rotterdamse metrostation Blijdorp gaat. Belerend vingertje kan ik ook. Tot we het Nederlands afschaffen en inruilen voor Engels, spreken we gewoon Nederlands. Krijg je toch buitenlandse moeilijke woordenjeuk, laat je teksten nalezen door iemand die die de taal vloeiend spreekt. De mensen in het schilderij zijn er voor de schaalgrootte, maar ff serieus waarom dan niet Bokito, veel beter. De figuren vallen overigens nauwelijks op, pas bij nadere bestudering zie je ze. Het kleurgebruik is prachtig, als je de roltrap naar beneden neemt, kijk je op een zeker moment omhoog. De vervorming van het glas in de bovenste band van het schilderij is prachtig. En dan ben je eenmaal beneden en ga je door de betaalpoortjes en kom je op het perron waar het lijkt alsof de rode loper is uitgelegd. En dan kijk je nog eens omhoog en lijkt het alsof je een kathedraal bent binnengewandeld. Veel betere naam voor dit schilderij.

Gelukkig is het schilderij nog te koop en normaal zou ik meteen naar het atelier in Gouda rennen maar ja, een schilderij is geen schilderij en dan beginnen de problemen.

Bert Hermans - Labyrint, Centrale Hal Het Depot Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam, schilderij

Bert Hermans – Pass By [metrostation Blijdorp, Rotterdam]

Further Together

Het eerste doek wat mijn oog trof woensdag was Further Together. Twee patriciers op de trappen van trein- en metrostation Rotterdam Blaak. Ik weet al wat jullie gaan zeggen: patriciers, zit je geen Suske en Wiske te lezen met de teletijdmachine van professor Barrabas? Nee hoor, maar ik wil jullie wel iets anders meegeven ter overweging. Waarom altijd maar weer die patriciers, kan het niet gewoon een keer Maasstadknuffelaap Bokito zijn? Ja toch? OK, het is eigenlijk een trouwfoto door Rembrandt. Grapje van de artiest.

Het glazen dak van station Blaak heet de Fluitketel en is open omdat anders de reizigers op het perron door de luchtdruk omver worden geblazen. En ja, dit was nog lang voor de Fyra. Op die Fyra kun je trouwens wachten tot je een ons weegt. Op het schilderij wat details maar als je buiten staat zie je de metalen overspanning van het dak in de vorm van een handvat voor een fluitketel. Zelf had ik Treingoot ook een leuke naam gevonden. Eigenlijk is dit werk het tweelingbroertje of -zusje van Pass By, het schilderij over het metrostation Blijdorp. Alleen al daarom moet je ze eigenlijk beiden hebben. Pass By benadrukt de donkerte, weliswaar op een prachtige manier, en dat contrasteert heel elegant met het open ontwerp van station Blaak en de scheiding tussen licht en donker zoals geschilderd door Hermans. Het is net alsof je kijkend van boven naar beneden, laagje voor laagje de zon kwijtraakt terwijl het schilderij toch niets dan licht uitstraalt. Bijzonder intrigerend. Dit werk heeft dan wel weer een tintje Esscher in zich, je blijft kijken naar het lijnenspel. Komt natuurlijk voornamelijk door het ontwerp van architect Rijnders maar om dat te transformeren naar een schilderij dat abstract is en toch boeiend is de merite van Hermans. Dat maakt de twee middeleeuwse figuren nog storender. Denk niet dat dit schilderij mensen nodig heeft om het ruimtelijke te benadrukken. Ook geen Bokito hoor. En als je er toch een mens in wil, neem een monteur. Alles is altijd kapot op station Blaak. Wat dat betreft goed gedaan van de schilder dat hij de treinen heeft weggelaten, die rijden vaker niet dan wel. [Zure] grijns.

Het lijnenspel is prachtig, een optimale hoeveelheid details, niet te veel niet te weinig. Zeker als je regelmatig op station Blaak komt, kan dit schilderij je aanspreken. En het fijnste van alles: het is niet zo vies als het grote voorbeeld.

Bert Hermans – Further Together, station Blaak Rotterdam, Schilderij

Bert Hermans – Further Together [station Blaak Rotterdam]

Circle Discussion

Een schilderij is geen schilderij en twee maken nog geen drieluik. Vanonder de glazen overkapping zien de patriciers een hoog gebouw dat ze vast wel herkennen. De toren moet een oud koopmanshuis voorstellen, ok van 20 of 30 verdiepingen, maar met een beetje goede wil, ach. Iets wat ze zich niet zouden kunnen voorstellen is dat vroeger [na hun tijd en voor deze eeuw] de trein middels een brug het water overstak, zo’n ouderwetse ijzeren rammelbrug. En ijzer gaat roesten en dan wordt het groen. Die brug heet overigens de Hef en staat er nog. Prachtig lijnenspel en fantastisch geschilderd door Hermans. Geen idee waarom het Circle Discussion heet en het werk was niet op de tentoonstelling afgelopen woensdag dus veel kan ik er niet over zeggen maar samen met de andere twee schilderijen heb je zo een prachtig begin van een thema om aan je muur te hangen.

De Rode Knop

Mocht je toch echt een Rotterdamse drieluik willen samenstellen uit wat tentoongesteld werd, dan nomineer ik als derde schilderij De Rode Knop. Heeft helemaal niks met de twee voorgaande te maken maar gewoon omdat ik het mooi vind en blij van word. Dat is toch de bedoeling van kunst? Iedere keer als je het ziet een glimlach. Eigenlijk dacht ik dat het de trappen waren van het voormalige ABN-kantoor op de Coolsingel waar nu de boekhandel Donner zit maar het is de trappenhal van de voormalige Schippersschool in Charlois op Rotterdam-Zuid. Natuurlijk moest het mij wel aanspreken met mijn voorliefde voor geometrische patronen en als ik verder kijk zie ik nog wel wat anders moois. Wederom dat rare Engels maar Journey to Heaven is een schildering van de binnenkant van een van de koepels van de Haarlemse Bavokerk. Het had overal kunnen zijn maar verrukkelijk om naar te kijken.

Bert Hermans - De Rode Knop [Trappenhuis oude Schippersschool Rotterdam-Charlois], schilderij

Bert Hermans – De Rode Knop [trappenhuis oude Schippersschool Rotterdam-Charlois]

Zeg nee tegen thema’s

Mocht je nou niet zo’n thematische drang hebben of meer eclectisch ingesteld zijn, twee werken wil ik je niet onthouden. Heb de eerste zelf niet gezien, geen zorgen mijn muren zijn geduldig. Illusion 2, Market Hall, Rotterdam doet me sterk aan Metamorfose van Esscher denken. Vast ook zo bedoeld. Het kleurgebruik is briljant, sommige mensen worden hoorndol van zo’n kaleidoscoop, ik vind het heerlijk. Doet me ook denken aan een schilderij wat ik ook zag toen ik student was. Woonde midden in de stad en onder ons was een gallerie/atelier gevestigd waar mensen met een geestelijke beperking kunst maakten. Een schilderij sprak mij bovenal aan. “Gewoon” vrolijke kleuren op een doek maar er spetterde zo’n plezier uit, wat ik hield ik van dat schilderij. Helaas was 1.000 gulden wat teveel voor een student. Eenzelfde reactie heb ik bij Illussion 2, kan er eindeloos naar kijken. OK, als ik er een paar naast elkaar zou hangen, nog eindelozer als u begrijpt wat ik bedoel, maar toch.

Het laatste doek zou een goede metgezel zijn voor iemand die niet in drieluiken gelooft maar wel in Rotterdam. Over 500 jaar is de verbouwing van museum Boymans van Beuningen klaar, zo voorspellen de laatste wetenschappelijke berekeningen. Kan ook een eeuw later zijn hoor, wij maken het in ieder geval niet meer mee. Tot die tijd mag je op afspraak in de kluis van Boijmans kijken. Vrienden van me hebben het gedaan. Spectaculair is het enige juiste woord. Ook het het Depotgebouw zelf is dat. Hermans heeft zijn schilderij Labyrinth genoemd, ontsnappen is immer onmogelijk als je eenmaal in de centrale hal van het Depot bent. Uitstekende naam. Kathedraal II of Kunstgoot trouwens ook. Schitterend ruimtelijk schilderij dat je doet blijven kijken. In de verte zie je een poppetje, zal wel een mensfiguur zijn. Nee, het is niet Schanulleke, ook niet Bokito. Zij bestaat niet, hij is dood. Wist je trouwens dat het standbeeld voor Bokito allang af is maar verstopt wordt in het Depot? Tot zover de samenzwering van de week.

Bert Hermans - Labyrinth, Centrale Hal Het Depot Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam, schilderij

Bert Hermans – Labyrinth [Centrale Hal het Depot Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam]

Doen!

Kijk de ruimte heb ik. Helaas was alleen onlangs het behang uitverkocht en zie dan maar eens een oplossing te vinden voor die eindeloze meters muur. Latex is saaaaaai. Ben naar de geldautomaat gegaan en heb mijn spaarrekening geplunderd. Al die vrolijke gekleurde briefjes tegen de muren geplakt. Moet zeggen dat het resultaat niet tegenvalt. Alleen nou is er niks meer over om een schilderij te kopen en aan de muur te hangen. Ik denk dat ik Pass By aan mij voorbij moet laten gaan. Wordt er iemand anders blij van en een schilderij is eigenlijk toch te weinig. Ik heb mijn principes.

Kopfoto: Bert Hermans schildert metrostation Blijdorp in Rotterdam [Pass By], station Blaak [Further Together] en de Schippersschool in Rotterdam Charlois [De Rode Knop]. Foto’s heb ik gemaakt voor de lezing met een kapotte camera, vandaar de slechte kwaliteit.

[1] Trouwens heel 2024 krijg je 50 procent op de toegangsprijs van het Depot als je vraagt waar het standbeeld van Bokito verstopt is.

[2] In de kladversie vroeg ik me af hoe Bert Hermans Falling Water, het beroemde huis van architect Frank Lloyd Wright, zou schilderen. Heeft hij al gedaan.

[3] Ik vermoed dat Bert Hermans binnenkort aan de slag gaat met een of meerdere schilderijen van het vroegere Rotterdamse drinkwaterterrein dat tegenwoordig de Esch heet.

[4] Overigens vraag ik me af of er niet ergens een ongewenste machinevertaling tussenzit. Het Engels is soms knotsgek als u begrijpt wat ik bedoel. Sta ik wel mooi voor Bokito met mijn belerende vingertje.

Noordzee Fietsen Festival 2022

Sommige mensen spreken liever van het North Sea Jazz Festival 2022

En toen was er die keer dat GJ niet naar het North Sea Jazz Festival ging. Ach gossie. Hij wilde zo graag. Wat een waanzinnige artiesten. Zijn vriendjes en vriendinnetjes hadden hun spaarvarkentjes omgeschud. Die pecunia werd keihard omgezet in papieren kaartjes. Helaas was mijn oom net overleden en hielp ik tante. Eenmaal thuis – je mocht toen overdag nog 160 [denk ik] – alle lades omgedraaid maar geen geluk. En ik wilde nog zo Chaka Khan horen.

Soms denk ik – als minst slimme onder mijn vrienden, geen grapjes over mijn absolute IQ, dat zou dom zijn – dat de relatie meer gebaseerd is op minzaam medelijden dan warmhaftige wederkerigheid. Aai over mijn [kalende] bol enzo. En Lionel Richie werkte ook al niet mee. De arme man lag in een coronakramp. Gelukkig viel Nile Rodgers van Chic in tijdens North Sea Jazz 2022. Die man houdt wel van een feestje!

Ken je dat liedje nog van “Lampje Hier, Lampje Daar, Da’s Snel Klaar”? En in ruil krijg ik een kaartje voor het North Sea Jazz festival. Beetje overdreven maar als het op muziek aankomt zeg ik geen nee. Eventueel wisselgeld betaal ik in zang. Zegt iedereen ineens van laat maar zitten. Enfin, mijn hoeder-mattie en ik op een mooie zomerdag fietsend naar Rotterdam Ahoy. Valt best mee als je in Rotterdam woont sinds je studie. De pers kraait me iets te vaak over “het nieuwe normaal’, als in mensen die elkaar van het parkeerterrein af vechten om drie seconden eerder binnen te zijn. Het North Sea Jazz festival is anders. De meeste muziekfestivals – en zeker de heavy metalfeesten – trouwens. Liefde voor muziek en zo. Gelukkig geen Raymond van het Groeneveld overigens. “Ga lekker voor joh.” Ok, een beetje overdreven om mensen op krukken zo ongeveer naar voren te schoppen, maar de sfeer zit er in ieder geval goed in. En terecht.

2022-07-09 17;26;57 2022-07-09 17;26;28 north sea jazz festival 2022 ahoy rotterdam art poster competition 2020 2022 Willem de Kooning Academy

Niet horen [of zien] maar voelen. Dat is de essentie. Gave posters trouwens.

Eenmaal binnen in Ahoy en ondanks onze keiharde voorbereiding waar het Korps Commandotroepen nog jaloers op zou zijn, raken we toch een beetje beduusd. Een oud lesboek geschiedenis schiet me te binnen. Iets over het aanlokkelijk gezang van de sirenen en hoe de held zich aan de mast vastbindt. Nadat professor Barabas ons terughaalt met zijn teletijdmachine is de keuze gemakkelijker dan je denkt. Gewoon de eerste de beste act en genieten maar.

Je hoeft er niet eens voor naar binnen, het is aangenaam weer en buiten speelt een jonge club enthousiastelingen. ‘De Cardiff University Big Band bestaat uit uitblinkend nieuw jazztalent binnen de universiteitsomgeving. Alle leden auditeerden voor de band en spelen nu uitdagende jazz van hoge kwaliteit door heel Groot-Brittannië en daarbuiten.’ Als ik dat zo eens lees, vermoed ik dat niemand Nederlands als keuzevak volgt op Cardiff Uni.’ Of de opleiding tot reclameschrijver. Auditeerden? Moet vast pijn hebben gedaan zo’n operatie. Nou en, wat een leuke band, de muziek schalt over het plein en iedereen swingt mee. Vast niet de laatste keer dat we van ze horen en een heel goed begin van NSJ 2022.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. In de rij voor Herbie Hancock.

Zou meneer die zijn foon omhoog houdt en zijn hoofd omlaag, later thuis het geluid in zijn hoofd samenvoegen met de beelden die hij opneemt? Je weet het nooit met die creatieve jazzliefhebbers.

We halen wat te drinken en haasten ons dan richting jazzgrootheid Herbie Hancock. Ook dat is het North Sea Jazz festival, keiharde keuzes. Als je iets echt wil zien, moet je er veel kostbare wachttijd instoppen. Denk dat we ruim een half uur van tevoren bij de zaal aankomen. Andere mensen hebben blijkbaar meer tijd te offeren want dat wachten gaat nog wel even duren.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. In de rij voor Herbie Hancock.

Zou die rare blauwe gloed betekenen dat Herbie Hancock door jazzlabel Blue Note gesponsord wordt? Jazzmensen houden nou eenmaal van gecompliceerde dingen.

Natuurlijk hebben we een planning gemaakt, net als iedereen. En we hebben allemaal dezelfde. Geen idee hoe het kan maar we staan al een hal uur in de gang op weg naar Herbie Hancock. We horen iets maar verder niet. We komen trouwens ook niet verder. Dapper van me. ‘Bijna in de zaal, maar kan op de telefoon voor me toch zien [bijna] wat er in op het podium gebeurt. Om 17:20 geven we het op. We staan dan al drie kwartier in de rij ofzo. Wij zijn de gelukkigen. De mensen hieronder mogen zelfs niet naar het doek naast het podium kijken. Niet dat je er wat aan hebt.Een meneer probeert voor te dringen door te roepen dat hij gereserveerde plaatsen heeft. Nou, die zijn er niet meneer. Of bedoelt u dat bankje waar zes in plaats van zeven splinters uit zijn? Iedere keer als hij het herhaalt, klinkt er hoongelach. Toch duwt hij zich door de menigte om uiteindelijk langs de zijkant weg te vluchten. Zinloos, compleet zinloos. Wij hebben onszelf overigens door diezelfde zijuitgang afgevoerd. Maar wel nadat we Herbie Hancock op live op de telefoon van twee mensen voor ons hebben gezien. Ook dat is niet voor iedereen weggelegd.

Ik had verwacht dat het met een hoeder dit jaar wel beter zou gaan, maar we zijn allebei een beetje beduusd van de drukte bij Herbie Hancock op een overigens beregezellige editie 2022. Mag ook wel na twee jaar corona. En dan gebeurt het. Zelfs met onze zeer zorgvuldige planning. Ik ben mijn begeleider kwijt. Enige lichtpuntje is dat we al binnen zijn en ik m’n kaartje dus niet meer kan kwijtraken. Pinpas boeit me niet want zolang er muziek is, heeft niemand dorst of honger. Nog een wereldprobleem in een klap opgelost. Was alles maar zo makkelijk. Wanhopig zwerf ik door de gangen van het North Sea Jazz festival. Het is ander maar toch hetzelfde. Ineens schiet het me te binnen. Hier deed ik vroeger tentamen. Toen de Erasmus Universiteit nog Erasmus Universiteitje was, werden de tentamens in Ahoy gehouden. Zo oud ben ik dus. Geef mij maar het North Sea Jazz festival, ook hard werken maar veel leuker.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. tentamens Erasumus Universiteit

Ja beste Millennials, hier deed GJ vroeger tentamen. FinBel enzo.

Gelukkig vinden mijn maat en ik elkaar weer terug en eten wat. De Thai smaakt prima ondanks dat er donkere wolken onze vriendschap bedreigen. Dit was misschien wel ons laatste gezamelijke diner. Wie wil er nou naar Leo Blokhuis? Als dappere padvinder trek ik alleen verder, maar ja die plattegrond hé. Dan maar even aan de Whatsapp-hulplijn vragen of iemand de tekening begrijpt. Zoals gezegd, ik ben de minst slimme onder mijn vrienden want M reageert razendsnel. ‘Ja voor bier moet je hier niet zijn.’ Intellectueel zwaargewicht eerste klas en nog een verfrissende persoonlijkheid ook. Sommige mensen hebben ook alles mee. Maar je hulp wordt zeker gewaardeerd.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. onbegrijpelijke plattegrond

Mijn beperking uit zich duidelijk in het feit dat deze briljante opmerking mij geen snars verder helpt in het begrijpen van de plattegrond. Dan gooien andere hoogbegaafde vrienden er nog een kluitje verwarring tussen. ‘Wij zijn donderdagavond naar John Legend geweest. Gaaf.” Ja maar, het NSJ begint toch pas op vrijdag? In de verte, op de fietsenparking [dancing?] hoor ik de spaken van mijn wiel knakken van zoveel onbegrip. Hoe ga ik dit ooit overleven – alleen muziek kan mij redden  – ik ga lekker ronddwalen. Misschien is dat stiekum wel de bedoeling van het North Sea Jazz festival. Een vorige keer liep ik per ongeluk bij Solange binnen. Interessanter dan grote zus Beyonce. Niet mijn muziek maar wel zeer persoonlijk en uniek. Ik met veel plezier geluisterd en gekeken.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Michael Kiwanuka

Michael Kiwanuka wordt in het hokje alternatieve soulmuziek gestopt. Wat is dat toch met al die suffe sublabels? Neo-soul, alt-jazz, flauw-ukul? Soulmuziek dus met een wereldstem en een volle bak. Kwaliteit verloochent zich niet. Ook niet het hele concert kunnen meemaken omdat er zoveel te genieten is. Niemand heeft het zwaarder op het North Sea Jazz festival 2022 dan GJ, behalve misschien een handvol artiesten dan. Misschien hoor.

Dit jaar wil ik naar het Ron Carter kwartet. Door corona is het tijdelijk een trio. Groot respect voor de jazz bassist dat hij op 85-jarige leeftijd nog optreedt. De zaal wordt vooraf gevraagd daar rekening mee te houden – en dat gebeurt gelukkig. Had er erg naar uitgekeken maar op de een of andere manier maakt NSJ me altijd wat ongeduldig, te onrustig voor de diepe melodieuze variaties die ik hoor misschien. Tussen de nummers door verlaat ik geruisloos de zaal. Waarom is er ook zoveel muziek op de wereld? Om gek van te worden. Ach, als ik knetter eindig vanwege de muziek, heb ik geen spijt hoor.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Ron Carter quartet

De propvolle zaal wacht gespannen op het optreden van het Ron Carter trio.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Ron Carter quartet

Kijk eens naar dat levensgrote spatscherm. Corona ligt bijna achter ons maar de risico’s blijven groot. Zeker als je 85 bent. Wat een prachtige passie voor muziek.

Geregeerd door het blokkenschema van NSJ haast ik me om, na een tikje overvloedig rond te zwerven, bij de Nijlzaal te komen voor Erykah Badu. Hier heb ik naar uitgekeken. Mag ook wel gezien het zware offer dat ik er voor moet brengen. het concert van Lady Blackbird staat er tegenover geprogrammeerd. In een woord, Erykah Badu is geweldig. Maar ik weet zeker dat ik precies hetzelfde had gezegd als ik naar Lady Blackbird was geweest, dus ja wel en geen spijt van mijn keuze, maar toch. Erykah Badu is voor veel mensen van die typische terasjesmuziek. Natuurlijk is het meer dan dat maar luie samenstellers kiezen altijd voor de gemakkelijkste weg. Hoe vaak hoor je niet ‘You got me’ dat Erykah Badu samen zingt met the Roots over de tafeltjes schallen? Maar wisten jullie dat het origineel was met Jill Scott? Mocht niet van de platenmaatschappij dus werd het Erykah Badu. Die was verbaasd want ze vond Jill Scott een uitstekende keuze. Wat zou het gaaf zijn als Jill Scott volgend jaar naar NSJ komt. En Angie Stone. En… En laat ik maar ophouden en mijn maat gaan zoeken.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Erykah Badu

Nile is tot de nok toe gevuld [door mij, zie foto] voor het concert van Erykah Badu.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Erykah Badu

Een kwartier nadat de muziek begint te spelen, de eerste glimps van Erykah Badu.

Na afloop van haar optreden zijn mijn hoeder-mattie en ik weer vrienden. Dankzij de twee lampjes die ik ooit voor hem inschroefde – met twee kaartjes als wederkerige verrassing – voel ik me toch wel een beetje schuldig. Normaal krijgt iemand dan een krentebol van me. In dit geval heb je zelfs recht op twee, ik neurie immers mee met de muziek maar eigen waar is niet hetzelde als betaal maar. Dan maar tweemaal trakteren op cola-plus. De avond is inmiddels gevorderd en we snacken nog wat, mooie muziek maakt hongerig. Weinig tafeltjes dus mijn – ahum – ‘begeleider’ [ik ben niet competent om mijn eigen ticket te beheren zoals u inmiddels begrijpt] is alvast neergestreken terwijl ik eten haal. Dan ga ik zitten en wens onze buuv smakelijk eten. Haar metgezel idem maar dan in het Engels. Eerst je mond leeg, dan spreken heeft Mam me altijd geleerd. Doe ik. Zo gezegd gedaan en we raken in een geengageerd gesprek over muziek. Eerste vrouw ooit die Angela & Angela [Bofill & Winbush] kent. En nog 20 jaar jonger dan ik ook. Eten op en snel naar de zaal voor de grote finale met Nile Rodgers en Chic. Onderwijl raken we onze metgezellinen kwijt – zoals het hoort. Net op tijd om een plaatsje te bemachtigen als me iets te binnen schiet.

North Sea Jazz festival 2022 popquiz Nile Rodgers Chic Soup for One Modjo Lady Sugar Hill Gang Rappers Delight Duran Duran

Ik zet eerst een link naar Lady van Modjo in de Whatsapp, dan een van Soup For One. Nou weet natuurlijk iedereen wat het volgende optreden is. Hoef je geen Leo Blokhuis voor te heten. Toch moeilijker dan ik dacht. Gooi er nog even Rapper’s Delight van de Sugar Hill Gang tegenaan. Nog steeds niemand. Kom op superbreinen, hoe moeilijk kan het zijn. Chic met Le Freak iemand? OK geschreven woord dan maar. ‘Het is niet Duran Duran.’ Mega hint, makkelijker kan ik het niet maken. Nile Rodgers is het onofficiele vijfde lid van de band. Inmiddels hebben we een plekje in de Nile zaal bemachtigd, wachtend op Chic.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Nile Rodgers en Chic

Nile Rodgers en Chic sluiten de zaterdag van North Sea Jazz 2022 fantastisch af.

North Sea Jazz festival 2022, Ahoy Rotterdam. Nile Rodgers en Chic

Zangeressen Audrey Martells en Kimberly Davis zijn fenomenaal tijdens het optreden van Chic.

Nee, geen soep op vanavond, Soup for One is een nummer van Chic uit 1982. Een vergeten melodie voor een reden. Het is echt geen toffe plaat. Totdat ineens me dat nummer van Modjo te binnenschiet. In 2000 heeft de mensheid ternauwernood de Milleniumbug-acopalyse overleefd – iets waar ik met de Russische invasie van Oekraine met weemoed aan terugdenk. Lady en Soup For One is een een gevalletje achteruitkijkspiegel met een oh zo herkenbare sample. Ik wist het wel maar pas als ik het origineel weer op radio hoor, zucht mijn innerlijke luidspreker van ‘natuurlijk.’ En dat is de reden, lieve lezerinnen en lezermannen waarom jullie GJ nooit alleen naar het North Sea Jazz festival moeten laten gaan.

Terug naar het begin. De eerste keer dat ik naar het North Sea Jazz festival zou gaan, was ik zo in extase dat ik in het openbaar I’m Every Woman [ik ben iedere vrouw] kraaide. Ben trouwens een jongetje. Geen idee waarom mensen mij raar aankijken. Met zo’n zure kop wordt het hoog tijd om meer van het leven te genieten denk ik dan maar. In plaats daarvan een vriendelijk knikje als ik uitstap. De pijn van het gemis is er niet minder om. En als de jaren verstrijken, weigert het uit te doven. Tot dit jaar. Als ik mijn jeugdzonde opbiecht, ik was nog geen eens 40, over hoe ik mijn papieren ticket niet kon terugplaatsen, vertelt mijn tafelgenote een bijzonder verhaal. Destijds worstelde Chaka Khan met haar verslaving en verliet het podium redelijk rap. De achtergrondzangers en -zangeressen keken elkaar eens aan. Duidelijk geval van wat nu en besloten het concert maar af te maken. Knalfuif en daverend succes. Ongetwijfeld is dat de reden dat Amerikaanse zangeres meer dan gemiddeld tijd nodig had om er bovenop te komen. Ik ook. Nu heb ik nog meer spijt. Gelukkig droogt het fabuleuze miniconcert van Nile Rodgers mijn tranen sneller dan snel. Zeker ook door de beide dames die de gezang voor hun rekening nemen, Audrey Martells en Kimberly Davis. Wereldklasse. Desondanks smaakt die tranensoep nog steeds wat zout. Je raakt een keer je kaartje voor het North Sea Jazz festival kwijt en bent voor het leven getekend. Nu moet ik volgend jaar weer. Zucht.

north sea jazz festival 2022 ahoy rotterdam kaartje gratis bewaakte fietsenstalling

Gelukkig is het nog maar 365 nachtjes slapen. Is dat veel Mam?

Kopfoto: fietsenstalling van het North Sea Jazz festival bij Ahoy. Succes vanavond met je tweewieler terugvinden als je een OV-fiets hebt.

 

PS: het verslag van North Sea Jazz 2023 – het Heetste Muziekfeest van Nederland – staat inmiddels klaar.

[1] Chic begon als tweemans-band. Bernard Edwards overleed in 1996 op toernee in Japan. Sindsdien is Nile Rodgers synoniem met Chic. Rodgers is misschien nog wel succesvoller als tekstschrijver. Het baslijntje van Queen’s Another One Bites the Dust is geinspireerd op Chic’s Good Times. Rapper’s Delight van The Sugarhill Gang is zelfs regelrecht gekopieerd waardoor Chic ook de mederechten verkreeg. Ook Daft Punk’s Around the World leunt wel heel zwaar op Good Times.

[2] Nile Rodgers en Bernard Edwards hebben veel geschreven en geproduceerd voor andere artiesten. He’s the Greatest Dancer van Sister Sledge bijvoorbeeld met het voor 1979 wel heel brutale zinnetje “I wonder if he’s gonna take me home.” [Neemt hij me mee naar huis vanavond?] Voor Diana Ross deden zij onder andere I’m Coming Out en Upside Down in het begin van de jaren 80, de hoogtijdagen van de disco.

[3] Solo produceerde Rodgers wereldberoemde singles en albums. China Girl en Let’s Dance voor David Bowie, Original Sin van INXS en Like a Virgin van Madonna. Nile Rodgers ademt muziek zoals wij lucht. Alleen jammer dat hij de Walkman in zijn hoofd nooit stil kan zetten, dat moet zowel een lust als een last zijn.

[4] Vanwege corona durft Lionel Richie niet meer te reizen. Nile Rodgers is gretiger naar het leven dan ooit, sinds hij kanker heeft overwonnen, die wilde wel. Candy Dulfer speelde mee tijdens het optreden van Chic. Ze heeft ook een eigen radioprogramma op Sublime. Erg leuk, luister ik graag naar, het plezier in de muziek spat er vanaf. Zo is ze groot fan van de Average White Band – uit Schotland. Op een keer vertelde ze van een saxofoonstrijd tussen haarzelf en een andere blazer tijdens een optreden van Lionel Richie. Best spannend voor Candy Dulfer, Lionel Richie is zelf saxofonist. Maar hij vond het prachtig. Schijnt ook nog een superaardige man te zijn, zo herinnerde ze.

[5] Persoonlijk vind ik Candy Dulfer ook ontzettend aardig. Het plezier waarmee ze haar programma presenteert is fantastisch. Toch ga ik haar even op haar kop geven. Wil je alsjeblieft nooit meer zeggen dat een liedje een van je guilty pleasures is? Die bestaan namelijk niet. Het is een laffe kreet, uitgevonden door snobistische radiopresentatoren die zich ver verheven voelen boven hun publiek en hun luisteraars hautain wat kruimels toewerpen. Trap daar niet in. De ene plaat is niet beter dan de andere. Met zo’n creatieve persoonlijkheid kan het geen enkele moeite zijn om wat anders te zeggen. ‘Hier word ik blij van!’? Ik hou je in de gaten, ik bedoel, blijf luisteren hoor.

Basiscursus Verkiezingmanipulatie

Over vertrouwen in de overheid gesproken…

Waar is Leefbaar Rotterdam als ze echt kunnen scoren? [0] Uilen vangen in het Fabeltjeskrantbos?© [Fabeltjeskrantbos©, een Efteling©-onderneming!]

Herinnert u zich 2021 nog, het jaar waarin overtreden van de avondklok even werd gedoogd ten bate van de democratie. Zelfs Poetin krijg je dat niet uitgelegd. Je mag zelf kiezen welk onderdeel: democratie of gedogen. [1]

Vorig jaar waren er landelijke en Europese verkiezingen. Corona maakt alles een tikje ingewikkelder – en de voorzitter van het stembureau er een puinhoop van. Stembussen onafgesloten achterlaten omdat je morgenochtend vroeg moet gaan tellen en naar je bedje wil. Het lijkt wel of alle 50-Plussers samenzweren om jongeren na het milieu, een eigen huis en een toekomst ook nog dat allerlaatste dingetje willen afpakken, evenredige vertegenwoordiging. Dit jaar wordt vast alles beter.

Woensdag 16 maart 2022, negen uur ’s avonds en de lokale verkiezingen zitten erop. Ruwweg 38 procent van de Rotterdammers heeft gestemd, een erg lage opkomst. Het tellen is dan ook snel klaar. School herbergt [mooi woord hé?] twee stemlokalen. De kliko’s van Bureau 192 worden om half elf opgehaald. Die van 121 dertig minuten later. Als ik en een andere vrijwilliger de zware zak met ongebruikte stembiljetten in de container hijsen, zien we dat het sluitoogje ontbreekt. Wat nu? Hier wordt het spannend.

Er straalt geen licht van onderen door het gaatje dat in de rand van het plastic geboord is. Zo simpel werkt democratie nou ook weer niet. Twee minuten later vindt iemand een vleugelmoer. Dan is het oogje nooit ver weg. [Het ringetje vind ik overigens pas als iedereen wel weg is.] Oog ferm vastgeschroefd, nu gaat onverbiddelijk het cijferslot er op. Ziezo, onze stemmen zijn veilig.

Hoog tijd dat de Verenigde Naties waarnemers gaat sturen.

Als je wil, kun je de boel altijd bedotten. Wat telt, is dat het opvalt als er gerommeld is. Net als vorig jaar is de avondvoorzitter weer zo’n oud knormannetje die het allemaal niet begrijpt en het voor de poen doet. [2] Bij de overheid zijn ze nogal dol op titels en daarom heet opa voorzitter. Gelukkig is er nog een frisse studente die vice-voorzitter is en opa begeleidt alsof het haar eigen vader is. Zodoende komt het telproces alsnog tot een goed einde. Als ervaringsdeskundige vraag ik meneer de voorzitter of de containers worden opgehaald. Hij neemt nauwelijks de moeite om zich naar me toe te draaien. Hij mompelt iets van ‘vast wel’, de taxi wacht immers op hem. Onze ‘kostbare’ democratie mag wel wat kosten, letterlijk. Nadat de oude man vertrokken is, begin ik met mijn misselijke plan. Duim maar dat ik de juiste aannames heb gemaakt, anders word ik betrapt en beland in de gevangenis van Guantanamo Bay wegens illegale terroristische activiteiten.

Het is logisch dat de gemeente net zoveel stembiljetten heeft gestuurd als er mensen mogen stemmen. [4] Ook wordt geteld hoeveel mensen hun stem hebben uitgebracht, dat wordt vergeleken met het aantal stembiljetten. Ik ben ze nog niet tegengekomen, mensen die hun stembiljet niet in de container gooien, maar ook dat wordt geturfd. Hoe dan best te zorgen voor een betere democratie door mensen die zich [potentieel] vergist hebben alsnog te helpen met het corrigeren van hun reeds uitgebrachte stem? At your service zeg maar, ongevraagd en onvrijwillig.

Eerst maar eens die kliko heropenen. Vleugelmoertje – een gewoon moertje maakt stembusfraude al een stuk lastiger – eraf draaien en het oogje met het intacte cijferslot uit de container trekken. De grootste zak is helaas die met blanco biljetten. Geen idee wie het hele proces ontworpen heeft, laat staan of het de goedkeuring verdraagt van de Maasstedelijke huisaccountants en -notarissen. Nee, niet die van Pels Rijcken [ mooie woordspeling hé. Nee, dat luis in de pels-ding natuurlijk amice], de huisadviseur van de Rijksoverheid heeft er zo’n puinhoop van gemaakt dat hun grote bovenbaas meer dan 10 miljoen kon stelen van clienten. Gelukkig geeft Notaris-Jan gratis advies.

Ik vraag me af of bij terugkomst ook het aantal ongebruikte stemformulieren wordt geteld. Mijn dringend advies is dat wel te doen. Maakt het voor Accountant-Jan iets moeilijker om mensen die van het juiste democratische stempad zijn afgeweken, achteraf te helpen, ongewenst [sic!] maar toch. Er zijn circa 500 stemmers geweest. Zeg dat het 40 procent van de kiezers is, dan zijn er nog 750 lege stembiljetten om in te kleuren. Het aantal uitgebrachte stemmen en op welke partij kan ik niet veranderen, dat is al doorgegeven. Ik weet het niet zeker, maar volgens mij wordt er bij de eerste telling niet naar individuele kandidaten gekeken en laat ik nou net erg moe worden van wauwelende VVD-ondernemer Vincent Karremans. Een echte ondernemer werkt minimaal tachtig uur per week. Herinnert u zich burgemeester Aboutaleb nog toen hij orakelde dat raadsleden echt te weinig betaald krijgen voor die twee of drie dagen vrijwilligerswerk per week terwijl het leven duurder wordt? [6] Da’s met terugwerkende kracht geregeld naar 4.000 euro per maand. Fijn. Arme meneer Karremans, moet hij bovenop zijn 80 uur ook nog twee of drie werkdagen van 7,2 uur (voltijdsambtenaren werken 36 uur) raadswerk doen. Minder fijn. Waar haalt die man de tijd vandaan?

De rest van de wereld kan wel stoppen met opkijken naar de robuustheid van de Hollandse democratie.

‘Toevallig’ is zijn vrouw een goede vriendin van me en smeekt me of ik geen truc weet zodat Vinnie wat meer tijd met de kinderen kan doorbrengen. At your service’, euh ik bedoel tot je dienst. [Mevrouw K. en ik tutoyeren elkaar.] Ik heb wat blanco stemformulieren gepakt en daarop een willekeurige andere VVD-er aangekruist. De biljetten die ingevuld zijn door Vinnie’s vrinden, heb ik midden in de stapel ongebruikte namenlijsten gestopt. Aannames zijn dodelijk maar ik gok dat ongebruikte stembiljetten niet een voor een op maagdelijkheid worden gecontroleerd.

Mevrouw Karremans is echt een boezemvriendin van me [misschien toch eens opzoeken of die Vincent Karremans uberhaupt getrouwd is voor ik dit stukje lanceer]. Voor haar doe ik graag wat extra’s. Wat nou als een andere VVD-er besluit zijn of haar raadszetel aan ondernemende Vincent af te staan. Mijn vrienden kunnen op me bouwen. Eerst even advies ingewonnen bij twee Amerikaanse bloedgabbers van me: vader en zoon Sjors Struik. [3] Vooral die zoon is een lepe en heeft veel ervaring met ongeldige stembiljetten. Zo gezegd, zo ontgeldigd/dt, euh gedaan. Zij is me eeuwig dankbaar, ik denk Vincent ook want waar haalt een succesvol ondernemer drie dagen vandaan om in de Rotterdamse Raad te zitten? At your service.

Enige waar ik me nog een beetje zorgen over maak is het Nederlandse gedoogbeleid. Wat nou als burgemeester Aboutaleb – geparachuteerd uit Amsterdam, niet democratisch neergestreken – besluit om de ongeldige VVD-stemmen toch te gedogen?

PS: Gert-Jan chargeert. Het zit allemaal vast beter in elkaar dan dit maar als ik iets langer nadenk, vind ik gegarandeerd een manier om de boel te flessen of mijn naam is geen Vladimir maar daar heb ik geen zin in. [7] Natuurlijk kan ik een berichtje sturen aan de gemeente Rotterdam, bijtende stukjes zijn veel effectiever. Die containers moeten gewoon secuur op slot, alleen al voor het vertrouwen in onze democratie. [8] Als onbevoegden ze toch open- en weer dichtmaken, moet dat direct zichtbaar zijn. En Poetin-Jan niet alleen laten met de stembussen natuurlijk. Maar dat spreekt voor zich.

[0] Dat Leefbaar Rotterdam, PVV of Forum voor Despotocratie & Oehoe-onzin hier nooit iets over opgemerkt hebben, toont aan hoe ongeinteresseerd en oppervlakkig de clubs zijn. Benieuwd wat er gebeurt als waarheidslievende Willem Engel dit leest.

[1] Als Willem Engel een vent was geweest, had hij de Nederlandse overheid aangeklaagd voor het niet naleven van haar eigen wetten. Dat zou nog eens andere koek zijn. Ach waarschijnlijk studeert hij nou de vogeltjesdans in ofzo.

[2] Ik krijg er ook voor betaald maar hou er onder de streep niks aan over in termen van geld. Gelukkig wel inspiratie om onze democratie te verstevigen. Of stukjes als dit zin hebben is een tweede, burgemeester Aboutaleb is nogal eigenwijs.

[3] Mijn друг (zeg maar vriend) in Rusland wil graag helpen maar dan moet ik even wachten tot hij klaar is met zijn spelletje. Wat dan, vraag ik nogal naief. Risk, een strategisch bordspel waarbij je de wereld moet veroveren.

[4] Immers, ooit, als politici hun werk goed doen, stemt gans het electoraat. Da’s 100 procent, zeg maar. [5]

[5] Koppie, koppie Gert-Jan, al zeg ik het zelf. Krijg je ervan als je lang genoeg op school rondloopt. En het zijn niet alleen de kinderen, maar ook de HBO-geschoolden die daar een bijdrage aan leveren. Linksom of rechtsom. Ere wie ere toekomt.

[6] Weten VVD-raadsleden eigenlijk wel waar die 4.000 euro per maand vandaan komt of zien ze het gewoon als gratis manna? Dat laatste, wedden? Ach, kleine kinderen denken ook dat Mamma en Pappa oneindig geld uit de muur kunnen trekken. [6 1/2]

[6 1/2] Trouwens wat zou er gebeuren met die riante raadsvergoeding als de belastingen omlaag gaan?

[7] Mijn dilemma, iets waar ik non-stop over nadenk, is het 51/49 vraagstuk. Kun je bij zo’n kiesverdeling nog wel van een functionele democratie spreken? Rechtvaardige samenleving is een keuzevak voor gevorderden, niet overmoedig worden GJ.

[8] Oogje op de buik van de container met het moertje aan de binnenkant. Kun je er ook niet ongezien bij als de kliko op slot is.

Verkiezingen 2021: Stampij Om Stembiljetten

“Wat een verhaal. Zo gaat men dus om met die kostbare stemmen.”

Tweede helft over de avonturen van GJ als portier tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2021 in coronatijd. Zou het zonder veel anders zijn gelopen? Deel een gemist waarin M/V een stembus zoekt? Klik hier.

Het is iets voor negenen ’s avonds en ik het red het nog net om voor de avondklok op school te zijn. Ja, lees die zin maar eens terug. En nee, niet het zoveelste Back To The Future-grapje. Er is een tijd en plaats voor alles. Aan de andere kant, waar maak ik me zorgen over? Zeven weken na de avondklokrellen waarbij bezorgde burgemeesters gepassioneerd maar ook zwaar ridicuul pleiten voor een keihard zero tolerance beleid door nachtelijk handhavende boa’s (zo gauw de politie de klus klaart en het gebied weer boa-veilig is), en natuurlijk niet te vergeten miniburgeroorlogjes, is ons Nederland weer ‘ons’ Nederland. Er wordt weer gedoogd. Het mag en kan weer. Gedogen, de klassieke hoekbaksteen van onze rechtstaat die garandeert dat niemand weet waar men nou precies aan toe is. Maakt het leven van politici comfortabeler. Zou dat het zijn?

In het belang van de democratie zal – eenmalig – na negenen niet worden gecontroleerd op het overtreden van de avondklok. Tel uit je winst! Ja, hij geldt nog steeds. Maar ook geldt dat het tellen van de verkiezingsuitslag openbaar is en iedereen mag komen kijken. Avondklok bijt democratie, wie wil dat nou? Schijnt in een of andere irritante wet over democratie te staan. Overigens heb ik eerder het idee dat pottenkijkers bij het tellen minder worden gedoogd dan niet-nalevers van de avondklok. Moet je er wel een politie-officier en geen boa op afsturen.

In de gymzaal is het nog een drukte van belang. Stemmers en stembureauleden zijn bezig onze democratie weerbaarder te maken. Dat is tenslotte wat het handboek democratiesoldaat zegt dus zal het wel zo zijn. Gelukkig is de rol supersterke linnentape niet aangeraakt. Geen overenthousiaste liefhebbers van consistente wet- en regelgeving die vanavond die hun geloof vocaal komen belijden. En met de nadruk op de juridische spagaat tussen avondklok en het toestaan van democratisch kijkvee op locatie [1]. Ook weer opgelost. Scheelt Nederland weer een verklaring op tv van demissionair minister Ferd Grapperhaus van Wet & Regelgeving voor Anderen.

Luid roep ik “goedenavond allemaal. Mijn naam is Gert-Jan en ik ben jullie portier voor vanavond.” Weet iedereen meteen waar die aan toe is. Ook handig voor het geval er nog hardleerse oudjes onder de leden van het stembureau aanwezig zijn. Zal ook een keer niet (zegt de ervaringsdeskundige). Dan verdwijn ik en ga ik mezelf een kop thee zetten. Smaakt goed, ik ben namelijk nogal verslaafd aan thee. Vervolgens ga ik na negen uur ’s avonds weer buiten ruw rondstruinen, zwaaiend met een groot gehaktmes. En ja, het is eigenlijk een broodmes maar in beide gevallen had ik dubbel gelegen als iemand de politie had gebeld. Terwijl ik de zeer uitbundige bewegwijzering opruim, komt de schoonmaker naar buiten. Hij begint meestal rond half zes en we maken regelmatig een praatje. Hij heeft ook de hele dag gewerkt maar wil me toch even een handje helpen. Dat vind ik echt super maar is niet nodig. Ga lekker naar je gezin, het is al laat genoeg en ik ben hier toch nog wel tot middernacht. Alle tijd, maar hartstikke bedankt.

Als rond tien uur nog niemand de moeite heeft genomen om de autoriteiten in te lichten over een gek die in het donker vervaarlijk met een gehaktbrood [meatloaf] mes zwaait (om tie wraps door te snijden) bij een basisschool, geef ik het op. Veel te ruimen valt er trouwens niet meer. Binnen is het stemmentellen begonnen. In tegenstelling tot bij stemcomputers zie je in ieder geval wat er gebeurt. En nee, er is niet plotsklaps een bezorgde burger die het proces komt controleren. Zonde van je tijd als je weet wat er vanavond nog meer te wachten staat. Ik maak een paar foto’s, je weet tenslotte nooit of je hier een stukje uit kunt persen en ga verder met opruimen.

Raar maar waar, patronen herhalen zich. Heeft vast met de definitie ervan te maken maar als het ’s morgens een vervelende 50-Plus mannelijk stembureaulid is die zich onttrekt aan het dragen van een mondkapje, is het ’s avonds het halve stembureau, inclusief de bejaarde voorzitter. Wie er wel mondkapje dragen? De jongeren – en nee dit keer hoor ik daar niet bij ondanks dat ik een voormalig jonge god ben, inmiddels van middelbare leeftijd, zeg maar 50-plus. Let vooral ook op het ontbreken van een hoofdletter in het laatste woord van de vorige zin. Mijn mondkapje ontbreekt overigens niet, het zijn nou eenmaal de spelregels en je helpt vrijwillig. Kun of wil je geen mondkapje dragen, meld je dan niet aan als medewerker bij de verkiezingen.

Vanuit mijn ooghoeken zie ik hoe de 70-plussers elkaar stiekum aankijken, trots op het feit dat ze geen mondkapje dragen. Nog steeds hebben ze Nederland niet opgebouwd en het is mij een volkomen raadsel hoe ze het ooit zover hebben kunnen schoppen. Ondanks dat Nederland bijna failliet gaat aan de torenhoge kosten om koppige ouwetjes zoals deze lui ondanks corona nog een paar jaar extra te gunnen, toont de generatie van hun kleinkinderen [vanzelfsprekend] weer aan wat ze altijd doet. Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig. En ze werken nog drie keer zo hard ook. Met mondkapje op. Tellen is net voetbal, het spel neemt een dramatische wending in het laatste kwartier als de oudjes beseffen hoe triest ze zich gedragen en als bij toverslag gaan de mondkapjes weer op. Daar zal die meneer die vanmorgen de dranghekken afleverde vast blij mee zijn. Of niet. Beschamend is en blijft het.

Rond middernacht is men klaar en het feit dat maar een persoon op Henk Krol heeft gestemd doet mensen loeien van vreugde. Laten we eerlijk zijn, als de vorige generatie politici de volksverlakkerij niet had uitgevonden, had meneer Krol het wel gedaan. Hoe haal je het in je hoofd om je club 50-Plus te noemen. En dan bedoel ik niet het koppelteken dat de meeste mensen interpreteren als een min maar het feit dat het wetenschappelijk onmogelijk is voor een normaal mens onder de 70 om geen koude rillingen bij Krol’s seniorenclub te krijgen. Of zoals een vriend van me zegt: “50-Plus is niet voor ons bedoeld.”

Even later kijkt iemand op haar foon en leest dat D66 waarschijnlijk de tweede partij van Nederland gaat worden. Een stapel gansjes m/v/misleid/mens begint te joelen. Schattige club hoor dat D66 maar pluche gaat nou eenmaal boven democratie. Weg met het raadplegend referendum iemand? Democratie mag tenslotte niet verwarrend zijn. Kiezers zijn namelijk dom en dat moet vooral zo blijven. En dan kijk ik nog niet eens vooruit naar april als het dossier ‘Pieter Omtzigt’, notoire lastpost van het CDA, die zich boos maakt over hoe de overheid burgers terroriseert in de toeslagenaffaire. Laat nou net die D66-mevrouw met zowel de Nederlandse als Zweedse nationaliteit per ongeluk fotografisch betrapt worden met een dumpdocument over hoe van die irritante, democratisch gekozen politicus af te komen. Extra pijnlijk voor diegenen die in maart nog op hun helden van D66 gestemd hebben. Ze hadden beter op Johnny Walker kunnen stemmen, dan is de kater een stuk minder.

Stel je eens voor dat die andere politieke blondine, Wilders, met een soortgelijk paperas over Ollongren en haar dubbele nationaliteit gekiekt was. Uitsluiten? Het argument dat je niet om VVD-lijsttrekker Rutte heen kunt vanwege twee miljoen voorkeursstemmen geldt natuurlijk helemaal voor de nummer twee van het CDA. Pieter O. scoort, ondanks dat hij niet bovenaan de lijst staat, toch maar mooi een paar honderdduizend van die rode vakjes. Ik doe het hem niet na. Gelukkig niet. Samengevat luidt de vraag die ik niet stel: waarom juichen jullie? D66 staat maar voor een ding: zonder iets te bereiken bij de volgende verkiezingen weer afgevoerd worden via de zijdeur. Gekozen burgemeester iemand? Ooit? Nooit?

Democratie is vooral volksvermaak, net als de illusie dat burgers die zich na negenen (ja dat mag ondanks de avondklok, zoiets heet gedogen en is juridisch perfect OK, uhm, dinges zeg maar) melden om toezicht te houden op de tellingen. Hoe weten betrokken burgers nu of iedereen op het juiste stapeltje ligt? [5] Behalve het setje van Krol dan. Die meneer veroorzaakt meer jeuk dan slapen op een bed brandnetels. En nou maar hopen dat Henk zijn bed & breakfast niet voorziet van zo’n soort hip, alternatief beddengoed. Daar win je geen terugkerende hotelgasten mee. En over niet terugkeren in de Kamer, weet onze Henk sinds vanavond alles. Ach, mijn mijmeringen zijn onderdeel van mijn interne monoloog en niemand hoort ze. Da’s maar beter ook.

Als de stemmen geteld, gebundeld en gezakt zijn, begin ik met het opruimen van het grondzeil. Ondanks dat het zes bij acht meter is, spelen de ouwetjes liever met hun telefoon. Da’s nou precies het soort lui wat je alleen met een dubbele enkelband bij ‘hun’ kleinkinderen in de buurt laat. Iemand die nog niet oud genoeg is om op 50-Plus te stemmen, helpt wel. Geen verrassing. Zou toch mooi zijn als meneer Krol eindelijk gaat pleiten voor een paar procentjes verlaging van de jaarlijkse pensioenen. De-indexatie heet zoiets, onder Haagse carrieretijgers beter bekend als politieke zelfmoord. Je kunt je ook inzetten voor een echte representatieve democratie en zorgen dat jongeren massaal gaan stemmen.

De bejaarde voorzitter van de avondploeg doet poging na poging om de gemeente aan de lijn te krijgen. Pas nadat je meldt dat jouw locatie uitgeteld is, komt de controleur. En laat nou net die persoon de enige zijn met het geheime nummer van de ophaaldienst voor stembiljetten.

Opa gelooft duidelijk meer in 50-Plus dan democratie of de volgende generatie. Rond half een vind hij het welletjes. Morgenochtend moet meneer immers om half acht in Ahoy zijn voor de grote hertelling. Mijn wekker gaat ook om zeven uur, nou en? Probeer het eens, wordt je een grote jongen van. [2] Deze meneer heeft Nederland duidelijk niet helpen opbouwen, met of zonder boterham met pindakaas in zijn jongere jaren. En voor het geval je denkt dat hij dit alles uit vaderlandsliefde doet, vergeet het maar. Als portier krijg ik een brutovergoeding van 200 euro, maar ik help vooral omdat school het prettig vindt dat een bekende de deur open en dicht doet. Opa ziet alleen centen en zijn houding is [er] naar. Ach, misschien is het niet zijn schuld. Niemand kan tenslotte door de eigen beperkingen heenkijken. De gemeente Rotterdam kan er echter wel voor kiezen vrijwilligers voor maximaal een onderdeel in te roosteren.

Fijntjes informeer ik naar de open zak met blanco stembiljetten. Doe er dan tenminste een touwtje om. De jongere generatie snapt niet dat de oudere ze vriendelijk toelachend berooft van een toekomst voor hun kinderen. De oudere snapt helemaal niks. Uiteindelijk trek ik er zelf maar een tie wrap om. Daarmee bega ik gegarandeerd een megamisdaad tegen de democratie. Staat vast gevangenisstraf op [3]. Als portier (laagste rang in de verkiezingshulpjeshierarchie) mag ik me nergens mee bemoeien. Dus?

En jij dacht dat ik hier een foto zou plaatsen van mijn supergeheime opbergtruc? Als mensen weten hoe gymmatten eruit zien, is dat bedreigend voor onze democratie, dus nee.

Had het net over mijn vriend Johnny Walker. Zelf geloof ik meer in het vervangen van onze democratie – werkt toch niet, anders hadden ze haar allang afgeschaft, dank je Loesje – door het Hertogdom van Jan, wel koud graag. Wat nou als ik het in mijn zotte hoofd haal om de naam van mijn favoriete hertog op een stapel blanco stembiljetten te kalken en die in de tot stembus omgebouwde afvalcontainer te proppen? Als Heer Jan wint, hoe brengen we hem dan tot leven? Jurassic Park duurt tenslotte nog even. Dat wil ik niet op mijn geweten hebben, wetenschappers die moeten kiezen voor de strijd tegen corona of voor democratie. Niet dat het veel uitmaakt als de voorzitter de stembussen onafgesloten laat. Na diverse opmerkingen klikt meneer eindelijk een slot op de omgebouwde kliko. Wel met veel gezeurzucht overigens.

“Die Ipad lever ik morgen wel in.” En meneer de middag- en avondstembureauvoorzitter gaat naar huis met in zijn kielzog de rest. Laat ik het maar winst noemen dat er in ieder geval een [onderling uitwisselbare] tie wrap zit om de zak met blanco biljetten. Ik ruim verder op en zet de containers in een slecht verlichte hoek. Wat turnmatten ervoor zodat niemand ze ziet en stap op de fiets naar huis. Normaal zou mijn innerlijke rebel doodgelukkig zijn om dwars tegen de avondklok in over de lege straten van Rotterdam te zwerven. Nu ben ik vooral verbijsterd over de chaos. Weer een gemiste kans op klein geluk.

Van school naar huis is vier minuten. Ineens zie ik een busje [4]. Dezelfde van vanmorgen. Het feest der herkenning zet in en ik zwaai woest. Het is toch avondklokverkiezingsnacht,wat let me? GJ fietst spontaan naar de andere weghelft. Ooit geleerd van mijn Lief in Londen. Niet dat ik van haar in de grote stad mocht fietsen. Ze houdt meer van me in 3D dan in 2D. [6] Lief hé? Na mijn wilde manoeuvres moeten de dames van vanmorgen me zeker herkennen.

Corona heeft ook zijn goede kanten. Als voormalig jonge god heb ik wat extra babyvet door al dat lekkere lockdown-eten. In mijn dromen zie ik eruit als voortschrijdende jonge god van vroeger – met hier en daar een pluk verzachtende babyvetcamouflage. Helaas is niet het babyvet maar iets anders naar mijn hoofd gestegen. Als officieel goedgekeurde, potentiele 50-Plusstemmer zou ik voldoende levenswijsheid moeten hebben om te beseffen dat mannen er niet jonger uit gaan zien middels gewichtstoename, maar een buikje krijgen. Toch iets moeilijker te verkopen dan een sexy babyface. Terug naar de feiten. Het is een gemiddelde lockdownnacht met nauwelijks iemand op straat. Een volwassen vent op een fiets probeert twee jonge vrouwen te bewegen de auto te stoppen. In naam der democratie ofzo. Waar ben je mee bezig GJ? Nu al seniel? Babyvet voor senioren is duidelijk giftiger dan gedacht. Verklaart trouwens ook een groot deel van de soap rondom Henkie’s 50-Plus-club. Wie had dat ooit gedacht?

In werkelijkheid gaat het natuurlijk iets anders en nadat de beide dames de driftig zwaaiende portier van vanmorgen herkennen, stopt de auto. Ik fiets er naartoe en leg de situatie uit. Had de jeugd maar de toekomst, want zij snappen het tenminste. We gaan terug naar school en bellen met de dienstdoende nachtambtenaar van de gemeente Rotterdam, afdeling landelijke verkiezingen. [7] Misschien hadden we het verhaal beter niet kunnen toelichten want meneer gaat om half drie ’s nachts overleggen. Ja, dat is letterlijk zijn antwoord. Na vijf minuten belt hij nog steeds niet terug. De dames en ik bespreken de situatie. Na afloop [ver]draai ik mijn standpunt. Goed plan vinden de dames, die het inmiddels ook wel een beetje zat zijn. Ook zij moeten morgenochtend werken. “Vertel die meneer maar dat ik om zeven uur weer op moet en dat jullie nu de containers kunnen opladen of dat ik naar huis ga.” De meiden begrijpen dat ik hen daarmee niet onder druk zet. Het is meer de uitkomst van een unanieme visie op het gebeuren en hoe wij, drie, simpele, ingehuurde krachten, ons steentje kunnen bijdragen aan het veiligstellen van onze democratische rechtstaat. De dames bellen meneer terug en overleggen mijn onverbiddelijke ultimatum. “Dan moet het maar.” Is dan nou zo moeilijk?

Je zou zo zeggen dat het beter is om 50 kilo democratisch papierwerk, veilig opgeborgen in een vuilcontainer, in handen te geven van de gemeente Rotterdam dan ze achter een paar gymmatten te verstoppen tot de zon weer opkomt. Ik wil de meiden nog even helpen met de containers in het busje tillen, maar de schatten zeggen: ga maar lekker slapen. Geloof het of niet, maar ook GJ was ooit student. Ik vulde mijn studiebeurs aan door te werken voor team rood, de enige club die angst en respect inboezemt bij Rotterdamse taxichauffeurs of ze nou wel of geen voorrang hebben. Een paar jaar lang sjeesde ik rond in zo’n postbusje dus ik weet hoe zwaar die containers zijn. Gelukkig kan ik ook best verstandig doen. Arrogantie is een andere supergave eigenschap van GJ [8] en de reden dat ik nooit op antwoord wacht. In mijn wereld zegt toch iedereen ja en anders zijn ze te laat. Maar zelfs voor mij is die eerste groene kliko zwaar. Tillen kan ik als de beste, door je benen – geen probleem, net de crank van mijn fiets kapotgetrapt – en daarna vooral een explosie van geweld. [9] Ondertussen duwen de dames samen de container vanaf de buitenkant omhoog. Nadat het ding de drempel van de laadbak over is, wordt ik natuurlijk achterwaarts gelanceerd, maar ach. De dames schrikken, niks aan de hand. Behalve dan misschien dat in onze democratie hun stem minder zwaar weegt dan de mijne, het zij zo. De tweede container – vast die gevuld met dat eenzame biljet van een senior krolse politicus – gaat een stuk makkelijker. Terwijl de dames vertrekken richting Ahoy, sluit ik opnieuw af en ga naar huis.

24 Schapen

Als ik de koelkast opentrek, wacht daar geen Hertog Jan, Piet of Kees op me. Terwijl ik daar nou net zo’n trek in heb. Gelukkig ligt er nog een lekker flesje water. Eerst een paar slokken dan bericht aan school. Ook voor hen handig om te weten hoe het verkiezingscircus is verlopen. Je weet tenslotte nooit wanneer bevlogen ambtenaren willekeurige telefoonnummers gaan bellen als ze denken dat onze democratie gevaar loopt. Het mailtje verstuur ik om 03:00, exact 23,5 uur nadat mijn wekker is gegaan. Mijn bijdrage in onze democratie zit er voor dit week weer op.

Nog even snel afspoelen onder de douche. Dan vlug naar bed voor minimaal 3.5 uur onafgebroken slaap. Twee minuten nadat ik de kraan dichtdraai – ik sta me nog af te drogen – gaat m’n mobiel. Oeps, nog niet op stil gezet. Onbekend 06-nummer. Altijd leuk. Al helemaal na middernacht. Een vriendelijke stem [van de gemeente] aan de andere kant van de lijn verontschuldigt zich. Ze hebben wel het goede nummer. Geen idee of mevrouw Suzanne [van dat liedje] heet. Ik moet ‘eigenlijk’ [sic] terug naar de locatie omdat de stembussen nog niet opgehaald zijn. “Wagen 44 mevrouw. Wagen 44. Twee keer contact gehad met een zeer ambtelijke meneer daarover.”
“Oh oh.”

Op de achtergrond hoor ik een kakofonie aan stemmen. Na 24 uur laat ik het bezorgd zijn over aan de professionals. Het is daar vast coronaproof, zo robuust is onze democratie wel.

Wat twee minuten onder de douche al niet voor verschil kunnen maken. Om 03:24 – ja douchen is mijn hobby – stuur ik een tweede mail aan school. Zijn ze ook weer helemaal op de hoogte. Deelnemen aan onze democratie is tenslotte een blijde gebeurtenis die je vooral moet delen. Het is maar goed dat ik al klaar ben, anders zou mijn schaterlach mij subiet vellen op de natte tegelvloer. Had me in ieder geval wel wat meer respect voor onze kostbare democratie bijgebracht, ja toch meneer Omtzigt? Gelukkig is nu alles opgehelderd en belt de gemeente morgen niet meer. Of wel. En weer schiet ik in een lachstuip. Zo val ik natuurlijk nooit in slaap. De tijd? 03:29. Komt goed. [10]

Lees ik een dag later terug dat ook bij het stemmen tellen in Ahoy problemen zijn. Wie had dat verwacht?

[1] Je zou bijna denken dat de verkiezingen een soort van actualiteitenprogramma zijn waarvoor geldt dat deelname vrijstelling van de beperkingen van de avondklok betekent. Omdat er zoveel goede en nuttige informatie na 21:00 uur vrijkomt, ja toch Paul de Leeuw? Hoezo vrijheid van meningsuiting bij je democratie?

[2] Zelfs op latere leeftijd kun je nog een grote jongen worden. Doen zeg ik.

[3] Wedden dat ze het een misdaad noemen en ik er dus niet over mag schrijven omdat misdaad niet mag lonen?

[4] Half maart en de avondklok regeert Nederland nog steeds. Hoe kan mijn enige medeweggebruiker mij dan niet opvallen?

[5] En geen stoute gedachten over wie bovenop wie ligt. Wie zulke onverfijnde niet-grappige uitingen over de ingevulde stembiljetten voor onze democratisch gekozen leiders verspreidt, is een beetje ondermijnend bezig.

[6] Pannenkoek kan ze trouwens niet uitspreken, Gert-Jan nog minder. Toch begrijp ik het als ze mij bedoeld. Liefde is pure magie. En pannenkoeken best lekker.

[7] Tuurlijk, ook in niet-verkiezingsjaren krijgen ambtenaren salaris. Maar wat ze daar exact voor doen?

[8] Arrogantie is ook de reden waarom iedereen van me houdt en zo geweldig vindt. Terecht, als u mij zo toestaat.

[9] En ja, mijn kreet dat geweld meer oplost dan je denkt, komt voort uit dit soort situaties. Niet meteen naar de wildste conclusie springen. Bedankt trouwens.

[10] Waarschijnlijk heb ik vannacht gedroomd over Jack Bauer, de man die iedere verdachte en alle wetten breekt om Amerika te beschermen in de tv-serie 24. Soms knellen wetten en regels namelijk. [11]

[11] Over de beperkingen van de democratie hebben we het een andere keer wel.

Verkiezingen 2021: M/V Zoekt Stembus

‘Onze’ democratie zoekt het ondertussen maar uit.

Eerste helft over de avonturen van GJ als portier tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 in coronatijd. Zou het zonder veel anders zijn gelopen?

Het begint allemaal met een man die zijn hond niet zoekt. Misschien heeft hij er een, misschien ook niet. Toch denk ik dat die eenzame meneer om vier uur ’s nachts zijn hond uitlaat als ik bij school aankom. Met de avondklok van tegenwoordig is je hond uitlaten een betere smoes na negen uur ’s avonds dan je hard maken voor ‘onze’ democratie. Zoals mijn vriendin Loesje zegt: als democratie werkte, hadden ze ‘m allang afgeschaft. Ja toch? [1]

“Wie wil helpen bij de verkiezingen?” Na dat Sinterklaasgedoe moet ik beter weten. Toch zegt de gek: “ik”. Helemaal gek ben ik niet want na de verkiezingen ben je zwevende kiezer af. Tenzij je natuurlijk een onhoorbare proteststem uitbrengt door niet te kiezen.

In het echt ben ik slimmert dan d’n Einstein. De briljante knobbel legde ooit uit dat tijd relatief is door het verstrijken daarvan in twee situaties te beschrijven. Een minuut duurt best wel lang als je je hand in het vuur steekt. Alsof je daar een superslimme raketgeleerde voor moet zijn. Zit je naast een leuk meisje op een bankje in het park, duurt een uur een minuut. U zei? Sorry maar ik was even afgeleid. Kan gebeuren. Tot zover mijn vertrouwen in de wetenschap. Alsof die mevrouw zit te wachten op zo’n bejaarde grijze griezel. Daarover later meer. Helaas met GJ in een pijnlijke hoofdrol. Verder: hallo corona enzo! Bankje delen met een onbekende?

Raketgeleerde meneer Einstein kan beter uitleggen dat ondanks dat je iedere ochtend even lang doucht, het korter lijkt als de wekker om half vier gaat dan om half zeven. Ja, toch? En omdat de gemeente Rotterdam te gierig is om mij een gratis atoom-douchewekker te lenen, doe ik de deur van de school om 04:01 open. Let wel, de deur waardoor ik naar binnenga. De buitendeur waardoor de vuilnisbakken met stembiljetten inkomen open ik drie minuten later vanaf de binnenkant. Ook als portier tijdens de verkiezingen is GJ zwaar ongeschikt. In de instructies staat duidelijk dat exact om 04:00 de verkiezingsdeur geopend moet worden. Wat gebeurt er als je het eerder doet, moet je dan Ghostbusters [spokenjagers] bellen? Blijkbaar ben ik betrapt door de lokale kiescommissie want om 04:07 probeert iemand de deur in te slaan. Vast om mij te arresteren wegens overtreding van de kieswet ofzo. Maar hé, dat is die meneer die zijn hond net uitliet.

“Nee, we hebben hier geen hondentoilet. Laat jouw beestje het lekker buiten doen, netzo als alle andere honden.” In plaats daarvan blijkt het een ‘gratis’ beveiliger met de complimenten van de gemeente Rotterdam te zijn. Wel even controleren of volgend jaar mijn OZB-belasting niet onredelijk onredelijk-hard stijgt. Je weet het maar nooit met die niet-democratisch gekozen burgemeesters van tegenwoordig. [2] Op de een of andere manier denkt de gemeente dat GJ bescherming nodig heeft. Ongetwijfeld, maar niet als ik om vier uur – tijdens de represessetatieve democratie democratisch onomstreden coronaklok – de lichten aandoe op de lagere school. Laten we eerlijk zijn, hooligans zijn bang van scholen, anders waren ze het nooit geworden. Pliesie schrijven in plaats van politie is net zo min rebels als niet stemmen. Het is dom.

Wie er niet dom zijn, nou een beetje dan, zijn de bazen van de beveiliger. Hem is verteld dat het superbelangrijk is om op tijd te zijn. ’s Nachts na drieeen begint het democratische stemproces tenslotte. “Ben in ieder geval op tijd!” Beter nog een half uurtje eerder, eigen tijd natuurlijk. De beveiliger heeft geen vervoer en is om 02:10 afgezet door een collega. Om 04:01 komt GJ aanfietsen. Niet zo slim als Einstein maar zoveel leidinggevende incompetentie – lees ongeinteresseerdheid in je mensen – als bij beveiligings bedrijf X, kan zelfs die slimme kale van honderd jaar geleden niet verklaren. Een geval absolute, niet relatieve minachting, El Einsteino knikt instemmend. Ondertussen weet ik nog steeds niet waarom ik beveiliging nodig heb. En nee, nogmaals: ik heb echt geen kostbare collectie Barbiepoppen. En als ik die al had, waren ze zorgvuldig in bad gedaan voordat ik ze in het holst van de nacht moederziel alleen laat. [3] Niet dat ik geen Barbiepoppen heb. Niet alweer. Nee. Ja. Dinges! Wat een rottaal dat Nederlands, zo ingewikkeld.

Grote mensen zorgen voor kleine mensen. Dus wat er ook gebeurt, grote mensen mogen niet door de school uitwaaieren. Kleine kinderen mogen dan wel ongedwongen zijn, het grote grut is hardleers. Volgende week toch maar eens het docentencorps vragen wat de laatste wetenschappelijke inzichten zijn met betrekking tot dat transitieproces. Ondertussen zwerf ik buiten rond na spertijd, gewapend met de opruiende tekst “stembuuroo daaroo.” Ook heb ik een mes op zak. Hé het is vier uur ’s morgens en soms wijst een pijl wel eens de verkeerde kant op. [4] Altijd leuk maar niet op dat tijdstip. Gelukkig heb ik buiten nog mijn vrijheid, binnen beveiligt de beveiliger de te beveiligen objecten. Hij kan er ook niks aan doen en we babbelen wat. Vlak voor ik verder ga zeg ik: “soms is niks doen en wachten het zwaarste werk wat er is.” Geen idee wat een kilo hoongelach doet tegenwoordig, maar mijn opmerking is goud. Helaas.

Vanwege corona hebben we niet alleen een emmer vol extra mondkapjes, circa 12 per stemgerechtigde, en rubberhandschoenen maar ook stickers met pijlen naar alle richtingen in Rotterdams Rood. Ja toch, Aboutaleb is van de PvdA? Mijn fout, vroeg op en te kort gedoucht. Het is natuurlijk Rotterdams Groen. Heeft niks met Groenlinks te maken, die mevrouw hebben ze in Amsterdam gedumpert. Sharon Dijksma van de PvdA mocht ook ergens ongekozen burgemeester worden. Gelukkig ver van m’n bed dus ik weet niet waar. Heb sowieso wel wat belangrijkers te doen dan over de burgemeestersbaantjesmachine nadenken terwijl ik met hand en tand vecht voor onze democratie. Hoe plak ik die stickers in hemelsnaam op de stenen muur buiten? Even heb ik de neiging om het verkiezingsnoodnummer van de gemeente te bellen maar een vaag voorgevoel doet me besluiten mijn innerlijke mini-Einstein op te roepen. Je kun tenslotte ook zelf bedenken dat je stickers om palen kunt plakken, liefst rug aan rug. En met de pijlen de juiste kant op.

Dan komt het huurbusje met de buit. Twee studentes komen wat volgeladen huis- tuin- en keukenafvalcontainers gevuld met stembiljetten brengen. Best wel zwaar. Of de vriendelijk 50-plus portier (leeftijd) even wil helpen. De beveiliger blijft woest binnen de strepen beveiligen, hij volgt zijn orders nauwlettend. “Even mijn mondkapje halen.” Een van de dames zegt dat het van hun niet hoeft, ach wie de jeugd heeft, heeft de zwaar verhypothekeerde coronatoekomst, en hup tig kilo papier eruit. Officieel mag ik vanaf dan de stembiljetten niet meer uit het oog verliezen. Blijkbaar is Rotterdam vergeten dat er corona is en verwacht wonderen. Theoretisch moet ik in 2.5 uur binnen de stemlocatie opbouwen en buiten die 400 richtinggevende groene stickers plakken. Als je denkt dat corona een uitdaging is voor gewone mensen, ben je duidelijk niet geschikt als ambtenaar. Maar ik heb hulp. Niemand spot tenslotte met een beveiliger en ik loop nog even de zaal uit. Niet om stickers te plakken natuurlijk, maar om te plassen. Een halfuurtje later ben ik terug met een zak vol witte papiertjes. De stembiljetten zijn er, de looproute is van binnen en buiten herkenbaar, wat kan er vandaag nog misgaan? Ik laat even de stembiljetten uit het oog om nog meer van mijn ding te doen.

Rond half zeven komen de leden van het stembureau aan en ik zet mijn mondmasker op. Mijn mening daarover is nu even niet belangrijk. Ik ben vrijwilliger. Dit is de afspraak. Daarnaast is dit een kinderschool. Niet dat ook maar iemand door de tussendeur kan. Iedere keer als ik in het hoofdgebouw moet zijn, draai ik de deur open en dicht. Noblesse oblige zoals altijd. [10]

Om onbegrijpelijke redenen hanteert Rotterdam twee telefoonnummers. Een tot zeven uur ’s morgens en een na zeven uur. De ambtenaar die je kan vertellen waarom is allang met prepensioen. De stembureauvoorzitter krijgt vooraf een tablet. Om half zeven wordt een code ge-sms’t [leer je dat ook spellen op de basisschool van nu?] maar haar telefoon bliept niet. Nummer een neemt niet op, nummer twee ook niet. Terug naar nummer een en de lijn is overbelast. Met 30 minuten vertraging kan ze de tablet van het digitale slot halen. Ons stembureau is vast niet de enige.

Tien minuten voor het stembureau om half acht opengaat, komt Captain Janeway, mijn bijnaam voor een collega. Een echte leider inspireert niet alleen maar geeft ook het goede voorbeeld. Misschien dat daarom politici gekozen worden, maar leiderschap een keuze is. Weer dat verwarrende Nederlands. Eerder, toen het nog donker was, heeft de gemeente een paar dranghekken neergeploft bij de ingang van het stembureau. Verrassing. Rond half zeven zoeft er onverwachts een busje langs en iemand tekent snel met spuitkrijt wat anderhalve meterstrepen op de tegels. Ziet er nogal pro forma uit. Geen tijd voor koffie, nog maar 500 meter belijning en zoef de onaangekondigde meneer is weer weg. Ondanks dat de Captain het gebouw in en uit kan lopen wanneer ze wil, blijft ze buiten wachten, mondkapje op en al. Was iedereen maar zo verstandig.

Omdat ik vanmorgen niet lang genoeg kon douchen – nogmaals bedankt Einstein – ben ik in een plagerige bui. “Nee Capo, ik ga als eerste stemmen.” Natuurlijk niet en zonder het privilige van haar rang aan te roepen, blijkt onze Captain inderdaad de eerste stemmer. GJ is nummer 13 ofzo.

Als je de hoogste in rang bent, geef je het goede voorbeeld. Sowieso, wil je geen mondkapje, moet je geen vrijwilliger worden. Een stembureaulid, type opa weet alles beter, behalve het verschil tussen d en t, vindt het niet nodig om binnen een mondkapje op te doen. Als portier heb ik hem er al op aangesproken maar hij is de kleuterschool niet ontgroeid. Bijna met een t geschreven als in voltooid deelwoord. Opa durft me niet meer aan te kijken. Volwassen vent, ongelooflijk. De rekening van de vorige crisis, bijnaam krediet- is nog lang niet afbetaald. Nederland spaart kosten noch moeite om jouw geratrische generatie te beschermen maar zelf ben je te lam [6] om een mondkapje op te doen? Als jij en ik allang onder de groene zoden liggen, betaalt de toenmalige jeugd van tegenwoordig nog steeds de rekening af, geld wat ze liever aan hun kinderen besteden. En jij voelt je ondertussen te goed voor een mondkapje?

GJ loopt de gymzaal in terwijl de voorzitter van het stembureau opa nogmaals uitlegt dat hij een mondkapje op moet. Ze doet het wel een stuk eleganter dan GJ, maar da’s voor de mensen die me kennen. Anderen zouden zeggen: da’s niet zo moeilijk. En terecht. Gauw ren ik weg. Ik weet het dan nog niet maar ik zal die dag nog veel harder schateren. Niet de blijste lach, da’s voor een andere keer. Hem schat ik rond de 65, type “ik heb Nederland na de oorlog opgebouwd”. Die oorlog is inmiddels zo lang geleden. Hebben wij dat niet allemaal? Graag zelf even doorrekenen als je wilt delen in ons binnenpretje. Haar schat ik student. En vrouw [8], maar de oplettende lezertjes hebben dat allang door. Meer een schrijftechnische toevoeging voor mensen die bewust moeit[e] hebben met d’s en t’s. En zo vind GJ de beeldspraak uit. Is mijn generatie niet fantastisch? [7]

Slim is sexy. Maar ook: oudere generatie zorgt voor jongere. Daarvoor is onze democratie tenslotte uitgevonden. Hoe je het ook wendt of keert – hoog tijd voor hier en daar een paar verbeteringen.

Als de Captain en ikzelf hebben gestemd, vraag ik aan de voorzitter van het stembureau of ik nog wat kan doen. Vervolgens neem ik afscheid en loop met Captain Janeway mee naar haar kantoor. We babbelen nog even en ze vraagt ten overvloede nogmaals of ik niet toch een uurtje mijn ogen dicht ga doen.

“Nee, dat lukt niet. Trouwens als alles meezit ben ik vannacht rond 12 uur klaar.” Als. Als in “en als dat nou eens niet zo is? Dan lig ik 24 uur nadat ik ben opgestaan pas in bed. Moet kunnen. Hoe de verkiezingsavond verloopt, lees je in het vervolg:  ‘stampij om stembiljetten

Kopfoto gemaakt door Glen Carrie, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] Al een tijd niks meer van Loes gehoord en ze leek nog wel zo’n slimme meid. Toch onvoldoende op de toekomst voorbereid?

[2] Aboutaleb is in een geheime stemming voor de derde keer tot zes jaar burgemeester zijn van Rotterdam gekozen. Wie wat gestemd heeft, weten we pas over 75 jaar want dat mag geen levende ziel weten. Gelukkig bedenk ik me dat niet om vier uur ’s morgens. Ik zou nog eens de deur op slot draaien en naar huis gaan. Er zijn tenslotte mensen die voor minder hun geloof in ‘onze’ democratie verliezen.

[3] Kan ik net zo goed roostermaker worden bij beveiligingsbedrijf ‘X’. Wat een stelletje trieste trekpoppen.

[4] Bord dat de verkeerde kant op wijst noemen wij deeltijdsverkiezingsprofessionals een “daaroo’tje”. En inderdaad het is een roeping en zeker niet voor iedereen. Stemmen gelukkig wel. [5]

[5] Bijna dan. Wat als je in 1984 of eerder geboren bent en een Nederlandse moeder maar geen Nederlandse vader hebt. Geweldig dat Artikel Een van ‘onze’ Grondwet.

[6] Excuses voor mijn expliciete taalgebuik maar deze meneer heeft het erg bont gemaakt.

[7] Misschien is het verstandig om mensen die geboren zijn in 1968, 1968 keer meer stemrecht te geven dan anderen. Voor een betere, rechtvaardiger en eerlijker Nederland enzo. Mijn jaarclub snapt het tenminste.

[8] Dat ze vrouw is, is geen inschatting van GJ maar als ik het zeg klinkt het zo fout. Oeps. [9]

[9] Zo blij dat oeps zonder d of t is. Anders stond ik mooi te kijk.

[10] Boeren begrijpen het best wel. Aan het einde van de dag is begrijpen tenslotte niet meer of minder een keuze dan geheugenverlies.