De allereerste rapper in het Nederlands

Amber Alert, een betere – en duidelijkere – naam konden ze blijkbaar niet verzinnen. Helaas vergaten de bedenkers dat we in Nederland wonen, waar we Nederlands spreken. Engels moet en zal het zijn, zelfs als niet iedereen die taal voldoende machtig is. Dat zou in eigen land ook niet nodig moeten zijn. Een Nederlands woord dat iedereen begrijpt is beter als je kinderen van een wreed lot zoals in Drs. P’s Dodenrit probeert te redden.

drs_p

“Terwijl de wolven mij verslinden denk ik dat is pech.
Ja Omsk is een mooie stad maar net iets te ver weg”

 

Het kan ook anders, vandaag is Drs. P (zonder punt) overleden. De allereerste rapper in het Nederlands, zo herinnert de VRT hem. Nederlandse moeder, Oostenrijkse vader en Zwitserse nationaliteit. Hij heeft nooit de Nederlandse nationaliteit aangevraagd. Waarom is niet helemaal duidelijk. Volgens Wikipedia omdat de Zwitsers hem tot tweemaal toe uit handen van de Duitsers, hielden. De tweede keer sleepten ze hem bijna letterlijk voor het vuurpeloton weg.

Diverse bronnen spreken elkaar tegen. Kunstbus komt met een iets andere verklaring. Midden in de Tweede Wereldoorlog schrijft Polzer een kinderverhaaltje over de ondeugende belhamels Dolf & Ben (Hitler & Mussolini) die een pak rammel van Oom Sam krijgen. De studentikoze verzetsdaad komt hem te staan op vier maanden gevangenis; de straf wordt met twee maanden verlengd omdat hij een kaartspel tekent met Mussolini en Hitler als jokers. Na zijn vrijlating vertrekt hij naar Zwitserland op zijn Zwitsers paspoort.

Hoe ironisch dan dat een van Nederlands grootste taalkunstenaars, die technisch nooit Nederlander is geweest, diep verweven zit in ons collectieve geheugen. Niemand kent hem en toch herkent iedereen hem. Prachtig gegoochel met woorden. Om een andere Nederlandse woordkunstenaar te parafraseren: “Rust zacht heer van stand.”

 

Drs P – Dodenrit

We rijden met de troïka door ‘t eindeloze woud
Het vriest een graad of dertig, het is winter en vrij koud
De paardehoeven knersen in de pasgevallen sneeuw
‘t Is avond in Siberie en nergens is een leeuw

We reizen met de kinderen, al zijn ze nog wat jong
Door ‘t eindeloze woud waarover ik zo-even zong
Een lommerrijk en zeer onoverzichtelijk terrein
Waarin men zich gelukkig prijst dat er geen leeuwen zijn

We zijn op weg naar Omsk, maar de weg daarheen is lang
En daarom vullen wij de tijd met feestelijk gezang
Intussen gaat zich iets bewegen in de achtergrond:
Iets donkers en iets talrijks en het lijkt me ongezond

Ze zijn nog vrij ver achter ons, ik zie ze echter wel
Het is een hele massa en ze lopen nogal snel
En door ons achterna te lopen halen zij ons in
Wat onvoordelig uit kan pakken voor een jong gezin

De donkere gedaanten zijn bijzonder vlug ter been
Ze lopen op vier poten, en ze kijken heel gemeen
Ze hebben grote tanden, dat is duidelijk te zien
Het zijn waarschijnlijk wolven en kwaadaardig bovendien

Al is de toestand zorgelijk, ik raak niet in paniek
Ik houd de moed erin door middel van de volksmuziek
We kennen onze bundel en we zingen heel wat af
Terwijl de wolven nader komen in gestrekte draf

Het is van hier naar Omsk nog een kleine honderd werst
‘t Is prettig dat de paarden net vanmiddag zijn ververst
Wel jammer dat de wolven ons toch hebben ingehaald
Men ziet de flinke eetlust die hun uit de ogen straalt

We doen heel onbekommerd en we zingen continu
Toch moet er iets gebeuren onder moeders paraplu
En zonder op te vallen overleg ik met mijn vrouw
“Wie moet er aan geloven,” vraag ik, “Toe, bedenk eens gauw”

“Moet Igor het maar wezen?”, “Nee, want Igor speelt viool”
“Wat vind je van Natasja?”, “Maar die leert zo goed op school!”
“En Sonja dan?”, “Nee, Sonja niet, zij heeft een mooie alt”
Zodat de keus tenslotte op de kleine Pjotr valt.

Dus onder het gezang pak ik het ventje handig beet
Daar vliegt hij uit de trojka met een griezelige kreet
De wolven hebben alle aandacht voor die lekkernij
Nog vierentachtig werst en o, wat zijn wij heden blij

We mogen Pjotr wel waarderen om zijn eetbaarheid
Want daardoor raken wij die troep voorlopig even kwijt
Zo jagen wij maar voort als in een gruwelijke droom
Ajo ajo ajo al in die hoge klapperboom

Daar klinkt weer dat gehuil en onze hoop is weer verscheurd
De wolven zijn terug en nu is Sonja aan de beurt
Daar gaat het arme kind, zij was zo vrolijk en zo braaf
Nog achtenzestig werst en in Den Haag daar woont een graaf

Ik zit nog na te peinzen en mijn vrouw stort menig traan
En kijk daar komen achter ons de wolven al weer aan
Dus Igor, ‘t is wel spijtig maar jij wordt geen virtuoos
Nog tweeenvijftig werst en daar was laatst een meisje loos

Nu Igor is verwijderd hebben wij weer even rust
Maar nee, daar zijn de wolven weer, op nog een part belust
De doodskreet van Natasja snijdt ons pijnlijk door de ziel
Nog zesendertig werst en in blauwgeruite kiel

Mijn vrouw en ik zijn over, dus we zingen een duet
En als ‘t even mee wil zitten halen we het net
Helaas, ik moet haar afstaan aan de hongerige troep
Nu nog maar twintig werst en Hoeperdepoep zat op de stoep

Ik zing nu weer wat lustiger want Omsk komt in zicht
Ik maak een sprong van blijdschap en verlies mijn evenwicht
Terwijl de wolven mij verslinden, denk ik “Dat is pech
Ja Omsk is een mooie stad, maar net iets te ver weg”

(Trojka hier, trojka daar)
Ja, je ziet er veel dit jaar
(Trojka hier, trojka daar)
Overal zit paardehaar
(Trojka hier, trojka daar)
Steeds uit voorraad leverbaar
(Trojka hier, trojka daar)
Zachtjes snort de samovaar
(Trojka hier, trojka daar)
Met een Slavisch handgebaar
(Trojka hier, trojka daar)
Doe het zelf met naald en schaar
(Trojka hier, trojka daar)
Is dat nu niet wonderbaar
(Trojka hier, trojka daar)
Twee halfom en een tartaar
(Trojka hier, trojka daar)
Een liefdadigheidsbazaar
(Trojka hier, trojka daar)
Hulde aan het gouden paar
(Trojka hier, trojka daar)
Foei hoe suffend staat gij daar
(Trojka hier, trojka daar)
Moeder is de koffie klaar
(Trojka hier, trojka daar)
Kijk daar loopt een adelaar
(Trojka hier, trojka daar)
Is hier ook een abattoir
(Trojka hier, trojka daar)
Basgitaar en klapsigaar
(Trojka hier, trojka daar)
Flinkgebouwde weduwnaar
(Trojka hier, trojka daar)
Leve onze goede Tsaar!