Marion Koopmans: Goedgelovige Viroloog als Kuifje in China

4 januari, 2021 Leave a reply

Hoe kan Nederland er zeker van zijn dat professor Koopmans geen “foute theorieën” verkondigt na terugkeer uit China?

In december roept viroloog Koopmans tijdens een TV optreden dat mensen die foute theorieën verkondigen een beetje ondermijnend bezig zijn. Niet handig als je het vertrouwen van mensen moet winnen in het gevecht tegen corona.

Er zijn teveel landen waar de officiele waarheid de enige juiste waarheid is. In december 2019 slaat de Chinese arts Li Wenliang alarm over het toen nog onbekende coronavirus. De lokale politie maant hem te stoppen met het verspreiden van onjuiste informatie. Vervolgens wordt er een onderzoek gestart naar de “geruchten” die de medicus verspreidt. Twee maanden later overlijdt [Engels] de jonge dokter aan de gevolgen van corona. Zijn vrouw is dan vijf maanden zwanger. De weduwe bevalt [Engels] in juni van hun zoon. De overleden arts en vader is door de Chinese overheid ondertussen posthuum gerehabiliteerd onder immense druk van de bevolking, boos over hoe de overheid de pandemie [niet] te lijf gaat.

Vanaf het moment dat het dan nog nauwelijks bekende coronavirus de kop opsteekt in Wuhan drukt de Chinese overheid de berichtgeving hardhandig de kop in. Op een zondagavond in maart wordt aangekondigd dat Nederland voor de eerste keer dicht gaat. De volgende dag schrijft de Engelstalige tak van de Duitse publieke omroep Deutsche Welle op haar website een van de eerste verhalen over hoe China het coronavirus tot propagandaoorlog [Engels] bombardeert. Er zullen er nog velen {Engels] volgen.

In november 2020 schrijft The New York Times hoe dramatisch het officiele verhaal veranderd is. De stad Wuhan waar het virus het eerst gevonden werd, is de ster geworden van televisieshows [Engels] die het verhaal vertellen van heldhaftige bewoners maar de fouten van de overheid verzwijgen. Die censuur is niet nieuw, een half jaar eerder schrijft diezelfde New York Times over hoe door censuur wel wantoestanden in het buitenland belicht worden, maar niet thuis. Woorden als apocalypse en vagevuur worden gebruikt als het over het buitenland gaat. Staatsmedia drukken foto’s af van zorgmedewerkers die vuilniszakken moeten gebruiken ter bescherming bij gebrek aan echte bescherming. Datzelfde gebeurt vanzelfsprekend ook in China maar dan zijn het ineens geruchten die gecensureerd worden [Engels].

Een Amerikaanse blogger die bericht over een veldhospitaal in New York wordt 50 minuten lang geinterviewd op de Chinese staatstelevisie. Zijn drie (三, Mandarijn is soms best makkelijk) Chinese evenknieen die thuis hetzelfde probeerden te doen, verdwijnen. Een moeder die haar dochter aan corona verliest en online haar verdriet uit en zich afvraagt hoe het kan, wordt digitaal onder de haat bedolven.

Het Nederlandse perslandschap is monochromatisch en soms problematisch. Geen idee of het hier ook in de krant stond. Vlak voor de jaarwisseling is de Chinese journalist en advocaat Zhang Zhan tot vier jaar gevangenis [Engels] veroordeeld wegens opruiing, het veroorzaken van problemen en het verspreiden van valse informatie. Het proces duurde slechts een paar uur.

Zocht Kuifje en de Blauwe Lotus in mijn boekenkast op toen mijn oog viel op een souvenir. Een boek over de onzichtbare, Grote Muur van China

Waar gaat de reis naartoe?
De opmerking van professor Koopman over ondermijnend bezig zijn als je niet in haar versie van de waarheid gelooft, steekt omdat ze binnenkort naar China afreist om de oorsprong van het coronavirus te onderzoeken. Het Koninkrijk van het Midden is geen vrij land. In 2018 deelde het de 129e plaats (van 162), samen met Qatar als het op vrijheid aankomt.

Aangekomen in Wuhan, de vermoedelijke oorsprong van het virus – en na 14 dagen quarantaine – gaan de wetenschappers van de Wereldgezondheidsorganisatie [WHO] het spoor van het virus terugvolgen van de markten en mogelijk laboratoria naar de bron. Succes!

Obligaat mompelt het publieke omroep-presentatieteam tijdens een uitzending van Op 1 op dat het lastig is om in China openheid van zaken te krijgen. Even suf is het antwoord van de professor. “Daarom gaan we ernaar toe.” Vervolgens slaat ze alle prik uit de limonade met dooddoeners als “er is al een explosie aan onderzoek gaande in China” en “het is ook in China’s belang.” Inenten is ook in ieders belang, maar dat betekent niet dat iedereen – zelfs zij die beter moeten weten zoals het zorgpersoneel – dat ook laten doen.

China heeft wel degelijk een belang bij het onderzoek – maar niet op de manier de Koopmans zich voorstelt. Dat blijkt wel uit het feit dat de WHO met China moet onderhandelen voor toegang. Eind november schrijft de NRC: “Volgens de WHO is de uiteindelijke samenstelling van het team in samenspraak met China bepaald. China heeft paralel een eigen onderzoeksteam gevormd, waarmee het WHO-team zal samenwerken en informatie zal uitwisselen.” En ik maar denken dat echte wetenschap geen grenzen kent.

In november viel professor Koopmans mij op door een verhelderende uitspraak. “Zodra je die lockdown loslaat, krijg je weer circulatie.” Meer contacten betekent meer besmette mensen en dus vollere ziekenhuizen. Strenge maatregelen zijn hoogstens een noodrem om de epidemie enigszins beheersbaar te maken. In datzelfde artikel antwoordt de viroloog op de vraag of het niet te snel gaat – onduidelijk wat de auteur bedoelt met “het” – repliceert de viroloog met een klacht over China.

“De druk is groot. China en Rusland zijn vol aan het vaccineren, zonder iets van de informatie te delen. Dat zou in Europa niet kunnen. En dat zou ook niet moeten kunnen.”

Vinden Wat Gevonden Mag Worden
Onderzoek doen is natuurlijk van groot belang, maar het heeft alleen waarde als je dat vrij en ongehinderd kunt. Op het moment dat het land dat een paspoort in je stempel moet zetten voor je binnenkomt, een stem heeft in welke deskundigen wel en niet welkom zijn, is er van onafhankelijke en objectieve wetenschap weinig of geen sprake meer.

De humor staat in je boekenkast. Een oud studieboek Mandarijn van DeFrancis. Onder ‘wetenschappelijk onderzoek doen’ [34] staat het bij het volgende lemma het woord ‘soms’ [35]. In hetzelfde rijtje staat ook de term ‘geredigeerd worden’ [38], wat je zou kunnen ombuigen naar een omfloerste benadering van censuur.

China heeft al onderzoek gedaan en nu doet China paralel aan de WHO een eigen onderzoek. Al maanden schrijven buitenlandse kranten over hoe China het verhaal over de oorsprong van het virus probeert te veranderen en het buiten China te leggen. China heeft invloed gehad op de samenstelling van het team internationale wetenschappers, de WHO heeft daarvoor lang moeten onderhandelen. De NRC gaat nog verder en schrijft in dezelfde week dat bekend wordt dat Marion Koopmans onderzoek in China gaat doen, dat er sprake was van een doofpot toen corona ontdekt werd en het land door de rest van de wereld met een breekijzer opengebroken moest worden.

Bij een eerdere poging om onderzoek ter plaatste uit te voeren, sloot het land de grenzen voor de WHO. Ondertussen is Koopmans zelf ook kritisch op China in het interview in de Correspondent. Journalisten Zonder Grenzen plaatsen China onder aan de lijst van landen met persvrijheid [Engels], 177 van 180. China zelf beweert dat buitenlandse journalisten wel degelijk welkom zijn. En u gaat een jaar na dato onderzoek doen in China. Het beste waar u op kunt hopen is niks vinden. Mocht u wel wat vinden, weet u dan zeker dat het de waarheid is en niet een nepfeit dat daar is geplaatst om u een lokaal welgevallige – maar volstrekt onjuiste en mogelijk levensgevaarlijke – conclusie te laten trekken.

Hoe kan Nederland er zeker van zijn dat viroloog Koopmans geen “foute theorieën” verkondigt na terugkeer uit China? Hoop maar niet op de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg (weer zo’n onbetrouwbaar figuur met een dubbele voornaam) die complotdenkers in de gaten houdt in tijden van corona. Het afgelopen jaar had hij er zijn handen vol aan. Dan observeert hij Gert-Jan vast ook als ik buitenlandse [sic!] kranten nablaat dat er in China een complot op het hoogste niveau gaande is om de schuld voor corona buiten de landsgrenzen te plaatsen. Viroloog Koopmans daarentegen gegarandeerd niet. Zij is een officieel goedgekeurde expert en kan dus geen foute theorieën verkondigen, zelfs niet nadat ze terugkomt uit China. Dat is het mooie van het geloven in een enkele waarheid. Er is alleen nog een klein lastig puntje. In de zoveelste vlaag van faalangst heeft de overheid de hele wereld tot code oranje uitgeroepen en er meteen een regel aan vastgeknoopt dat je alleen je eigen land binnen mag met een negatieve coronatest. Britten in Spanje kopieren er lustig op los, per ongeluk met de verkeerde foto. Ik durf te wedden dat Koopmans ongetest een briefje krijgt met daarop een verklaring dat ze geen corona heeft als ze in Wuhan op het vliegtuig terug stapt.

Professor Koopmans als u uw tijd optimaal wilt besteden, ga niet naar China maar begin een website waarin u in korte verhaaltjes, zeg een kwart van dit artikel, in gewoon Nederlands de belangrijkste vragen bespreekt die mensen hebben. Ik zie u veel op Twitter dus de tijd heeft u. En wilt u echt een stapje verdergaan, gun mensen de mogelijkheid om vragen te stellen. Dat betekent niet dat u op iedere aantijging hoeft te antwoorden. Weghalen van kritische vragen zou ik trouwens niet doen, zie hierboven.

Pssst…
Beste complotdenkers, professor Koopmans is een uitstekende wetenschapper die zoekt naar verklaringen. Soms is het moeilijk voor te stellen dat niet iedereen die wens deelt. Dus als jullie geloven dat ik het met jullie eens ben: fout. En nee, dat Koopmans in november een bijgewerkte belangenverklaring heeft ingediend, betekent niet dat ze iets geheim wil houden. Jullie zijn totaal onbelangrijk en iedereen weet dat er maar een echte samenzwering is. Waarom houdt de overheid voor ons geheim dat de aarde plat is?

Belangverklaring Marion Koopmans waarin ze aangeeft dat ze drie jaar (2008-heden) wetenschappelijk advies heeft gegeven aan de lokale CDC in Guangdong, China.

Nov. 2020: toegevoegd t.o.v. belangenverklaring januari: wetenschappelijk adviseur lokale CDC Guangdong, China. 2008 – heden is geen drie jaar of samenzwering. Vast een typfout, da’s alles.

Kopfoto gemaakt door Martin Sanchez, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

Update
The Financial Times bericht vanmorgen (06 januari) dat China de onderzoekers van de WHO de toegang heeft ontzegd [Engels, €].

Bedreiging Is Nog Geen Vrije Meningsuiting En Vrije Meningsuiting Is Nog Geen Ondermijning

19 december, 2020 Leave a reply

Prof. Marion Koopmans: mijn coronawaarheid is de echtste. Niet handig als je mensen wilt overtuigen.

Een verse aflevering waarom corona ook [en vooral] een communicatiecrisis is.

Interne consistentie is helemaal mijn dingen, maar ik ben het niet gedetailleerd. De hoofdlijn bewaak ik echter met hart en ziel: GJ is tegen. Geen idee wat, ik ben tegen. Da’s nog eens consequent.

Er flitst op TV een arts voorbij die even snel 60 procent van alle medewerkers in de zorg belachelijk maakt. Op de vraag waarom maar 40 procent van alle zorgmedewerkers zich wil laten inenten begint de medische persoonlijkheid met het verhaal over inentingen en autisme. Daar is geen relatie tussen en de arts die het schreef is ontslagen! Conclusie voor de kijker: 60 procent van de zorgmedewerkers begrijpt het niet, het pratende TV hoofd wel. Heel erg dom. Als mensen angst hebben voor het onbekende, zet je ze niet als domme kleuters in de hoek, maar ga je een volwassen gesprek met ze aan. We willen tenslotte niet dat straks 70 procent van de zorgmedewerkers een inenting weigert.

Ik kan het fragment niet terugvinden. Tijdens de speurtocht viel mijn blik op dr. Marion Koopmans, viroloog bij het EMC en weer stuiterde ik van mijn stoel. Koopman is hoogleraar en lid van het OMT, de groep van medische experts die het kabinet adviseert. Als deskundige krijgt ze tijdens de coronacrisis allerlei bedreigingen naar haar hoofd geslingerd. Stop daarmee stelletje zielepoten! Ze kan er zelf echter ook wat van.

Bedreiging is niet hetzelfde als vrije meningsuiting en vrije meningsuiting is nog geen ondermijning. Toch komt het volgens de hoogleraar wel gevaarlijk dicht in de buurt. “Echt theorieën verkondigen die niet kloppen ben je een beetje ondermijnend bezig.”

Interessante vraag voor professor Koopmans: wanneer weet je dat iets niet klopt? En wat is uw mening over Galileo? Als u terugkijkt over het afgelopen jaar zijn er vast momenten geweest dat u het volledig bij het verkeerde corona-eind had. Geeft niks, wetenschap is het onderzoeken van stellingen. Voortschrijdend inzicht komt altijd met vallen en opstaan. Maakt uw opmerking dat het poneren van stellingen die niet juist zijn, gevaarlijk dicht bij ondergraving van de ware werkelijkheid komt, wel een beetje ongemakkelijk. Op die manier komt de mensheid nooit verder en is de aarde nog steeds het centrum van het heelal. Klinkt als een stukje onprettige retoriek uit een een-partijstaat.

Laat ik het voor de helderheid eens omdraaien. Wat als Trump zo’n opmerking maakt of misschien een van zijn meer plooibare medische adviseurs nadat hij dr. Fauci aan de kant heeft geschoven? Professor Koopmans staat niet alleen door de bedreigingen onder enorme druk – nogmaals, kappen en nu meteen! – maar ook omdat zij een van de knappe koppen is die ons van corona moeten verlossen. Ga er maar aanstaan. Ondertussen is corona ook vooral een communicatiecrisis. Koopmans heeft niks fout gedaan maar als wetenschapper zou het haar sieren om of haar woorden terug te trekken of ze te verduidelijken. En nogmaals, de persoonlijk tol die zij betaalt voor de vele bedreigingen en het delen van haar wetenschappelijke kennis op TV is te hoog.

Kopfoto gemaakt door Macau Photo Agency, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

Corona Is Ook Een Communicatieziekte

18 december, 2020 Leave a reply

Pijnlijk dat nou precies bij een verhaal over geen uitzonderingen, iedereen een mondmasker op zo weinig foto’s van mensen met maskers te zien zijn.

Covid-19 is echt. Arrogantie nog veel echter. We kiezen allemaal onze eigen realiteit. Politici leven in een “ik ben woest / verbijsterd / verontwaardigd type wereld. Nee ze zijn niet boos omdat zij zelf niet goed nadenken over wat ze doen. Met hun salaris – excuus vergoeding – kom je natuurlijk nooit bij de Hema of Action. Wisten ze voor de lockdown eigenlijk wel dat zulke plebswinkels bestaan?

Schiphol, ja dat kennen ze wel. Van door de belastingbetaler gefinancierde, plezierige dienstreizen. En sinds het plebs niet meer bij Action naar binnen mag, verdringen ze zich op Schiphol. Woest zijn de Kamerleden, da’s altijd nog makkelijker dan toegeven dat je ongeschikt bent. Gelukkig drukken kranten alles wat het gezag zegt braaf af. Of niet dan? Toen ik de foto’s zag bij een artikel over longartsen die geen uitzonderingen meer willen bij het dragen van mondkapjes, moest ik ineens aan Asterix denken. Een klein dorpje dat moedig weerstand biedt tegen vreemde overheersing met de fotoredactie als strijdlustige Galliers.

Er zijn patiënten die vanwege een uitzonderingsregel geen mondkapje hoeven dragen. Leon van den Toorn, voorzitter van de longartsenvereniging, waarschuwt dat dit extra levens kan kosten: niet alleen onder deze kwetsbare patiënten, maar ook in hun omgeving.” Filmpjes in de krant kijk ik niet. Gelukkig is het verhaal ook rijk geillustreerd. Longarts Van den Toorn is blijkbaar erg belangrijk want er staan drie foto’s van hem in het artikel, allemaal genomen in het Erasmus MC en in geen van allen draagt hij een mondkapje. Ooit van voorbeeldfunctie gehoord dokter? Heeft Grapperhaus wel, maar die dacht dat hij niet betrapt zou worden.

Gelukkig staat er aan het begin van het verhaal nog wel een algemeen plaatje van een mondmasker. Op een andere foto is te zien hoe zorgpersoneel met mondkapje een coronapatient verpleegt. En tenslotte een foto uit het Elisabeth Twee Steden Ziekenhuis, waar iemand van het medisch personeel een kamer uitkomt die afgeschermd is met een plastic sluis. Ze heeft haar handen omhoog en draagt geen mondkapje. Haar twee collega’s op de gang wel.

Twee pijnlijke voorbeelden van geen beschermingsmiddelen in een artikel over mondkapjes zonder uitzondering. Niet boos worden, laat dat maar aan de politici over. Maar het geeft wel aan hoe zwaar de mensen in de zorg het hebben als je te moe bent om te realiseren dat het laaghangend fruit rijp is voor de pluk als je maar aan je voorbeeldfunctie denkt. Sterkte allemaal.

Kopfoto “geen uitzonderingen” gemaakt door Evgeni Tcherkasski, gevonden op Unsplash.

School Is Alles, Lockdown Niks

16 december, 2020 Leave a reply

Sluiten we de scholen voor de kinderen – of omdat politici te langzaam reageren?

Vroeger was alles beter. Alles? Bijna dan. En ja daar is weer die Asterix-referentie. Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig. Het begon als een compliment maar nu ik klaar met schrijven ben, weet ik het niet meer zo zeker. En da’s niet de schuld van de jongere generatie.

Woensdag 16 december en de eerste volledige lockdowndag is gekomen. Winkels als Action en Hema zijn uitgesputterd en scholen zijn dicht voor de leerlingen. Mooie kans om in mijn vrije lunchpauze snel even naar school te gaan en wat te verven. Een leeg gebouw zonder kinderen op een normale schooldag is eng. Het voelt fout en dat is het ook. Horrorfilms zijn niks voor GJ en dit is nog veel erger. Als ik door de gangen loop, tel ik mijn voetstappen. Hoe kan dat? Mijn ademhaling trouwens ook. Ik kan ze allebei horen. Waar zijn de kinderen die mij trots vertellen dat ze een Disney princess zijn en kunnen toveren of hoe goed ze stoer kunnen doen?

Een dag eerder, het is dinsdag, en ik fiets ’s avonds van school naar huis. Zelfs voor een simpele vrijwilliger zonder HBO-opleiding is het hard om voor onbekende tijd van de kinderen afscheid te nemen. De kleintjes valt het nog veel zwaarder, maar als professioneel volwassene denk ik alleen aan mijzelf. Vijf minuten later ben ik thuis en kan ik weer een beetje normaal doen.

Sinterklaas hebben we toch maar mooi met de kinderen gevierd. Voor ik het vergeet, als Dieuwertje Blok ermee stopt, wil ik graag het Sinterklaasjournaal presenteren. Zeg maar wat het kost – ik betaal elke prijs – je mag kiezen uit War Child of Unicef, maar het liefst War Child.

Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig

Twee leerlingen van een MBO-opleiding die helpen, mogen diezelfde dag voor pakjesavond voor het eerst weer naar school. Blij als ze zijn, zal het niet lang duren. Geef het een week. School is meer dan leren lezen en rekenen. Spelen en samenwerken is net zo belangrijk. En natuurlijk hoe zeep werkt want de gezichten van die twee tieners zit onder de zwarte vegen. Vroeger was alles beter behalve de jeugd van tegenwoordig.

Als je 1,2 miljoen kinderen thuishoudt, zitten de ouders ook meteen opgesloten. Is dat nou echt nodig of is het kindermisbruik? In het Verenigd Koninkrijk heeft men geschat dat volgend jaar 5.000 mensen extra aan kanker overlijden vanwege de uitgestelde behandelingen. Nederland is een kwart van het eilandkoninkrijk dus zeg dat er hier 1.250 mensen door overlijden. Het enige wat telt ondertussen zijn de coronastatistieken, niet de levenslange schade die de jeugd van nu oploopt. Ach, als ons dat een zorg zou zijn, hadden we allang statiegeld ingevoerd.

Diezelfde ongewassen jongen vertelt nog wat anders. Zijn vriendin kreeg corona. Milde klachten, vergelijkbaar met griep en hij heeft gewoon naast z’n Zoete geslapen. Covid-Piet is twee keer getest en geen corona. We weten er nog zo weinig van. Het duizelt in mijn hoofd en ik snap er niks meer van.

Op de website van het ECDC, een Europese agentschap voor gezondheidszorg, staat een apart hoofdstuk over kinderen tot 18 jaar en school [Engels]. De toespraak van premier Rutte heb ik niet gezien, ook niet teruggelezen trouwens. Het artikel is verhelderend, vertaling door GJ. Ik ben zo vrij geweest de langdradige ambtelijke antwoorden licht-praktisch in te korten.

Eerste vraag van Papa en Mama: is school veilig voor ons kroost? Het antwoord zal je verbazen, geen ja, geen nee, ook geen misschien of zelfs maar ongeveer. Soms is Europa echt geweldig. Er is overeenstemming dat scholen moeten heropenen om kinderen een geschikte leeromgeving te bieden en de negatieve gevolgen van eerdere schoolsluitingen te compenseren. Mijn echt vrije vertaling: het is gewoon niet gezond om kinderen zo lang thuis op te sluiten. Het middel kan wel eens erger dan de kwaal zijn.

Kunnen kinderen terug naar school? Ja. (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

De rol van kinderen bij het verspreiden van corona is onduidelijk. Moeten scholen dus gesloten blijven? Antwoord: het is onwaarschijnlijk dat scholen een rol van betekenis spelen bij de verspreiding van corona. Scholen vormen wel een essentieel onderdeel van de maatschappij en het kinderleven. Sluiting is alleen gerechtvaardigd als niets anders meer helpt. Vrije vertaling: de wetenschap weet het ook niet meer, dus doe maar wat. Het schaadt toch wel, maar misschien baat het een beetje. Succes!

Moeten scholen dichtblijven? Nee. (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

Onder punt acht staat de vraag of kinderen samen kunnen spelen. Wetenschap heeft eerder een antwoord klaar op corona dan ze een effectieve manier vindt om kinderen te verhinderen met elkaar te spelen. Gelukkig maar. Kinderen hou je niet tegen is trouwens ook het thema van de kerstfilm Klaus. Het antwoord van de Europese wetenschappers geeft opnieuw aan wat echt belangrijk is. Als scholen voor langere tijd sluiten, wordt kinderen de kans ontnomen om te groeien, zich te ontwikkelen en te leren. Schoolsluitingen treffen kansarme kinderen extra hard. Het is hun enige leeromgeving.

Onderzoek benadrukt dat kinderen tussen twee en tien jaar een aktief sociaal leven op school hebben. Van elkaar leren heeft een positieve invloed op hoe ze opgroeien en wie ze zijn. Zonder hun vriendjes op school kunnen kleine kinderen gevoelens van depressiviteit, schuld en woede ontwikkelen. Wie wil dat nou op zijn geweten hebben? [toevoeging is van GJ]

School en alles wat ermee samenhangt biedt kinderen structuur, betekenis en een dagelijks ritme. Vast veel ouders onder die Europese wetenschappers, denk ik. Kinderen die al worstelen met angstige of depressieve gevoelens zullen daar door een schoolsluiting nog zwaarder onder gebukt gaan. Stoppen van zulke activiteiten kan leiden tot [meer lijden,] teruggetrokken gedrag en hopeloze gevoelens.

Om bovenstaande gevaren tegen te gaan moeten kinderen met elkaar kunnen spelen, eventueel met voorzorgsmaatregelen. Vertalen is altijd lastig, nuances verschillen per taal maar het staat er echt zonder enig voorbehoud. Die EU is soms zo gek nog niet.

Kunnen kinderen samen spelen? Ja! [Probeer ze maar eens te stoppen.] (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

Ondertussen weet ik nog steeds niet goed waarom de scholen in Nederland pardoes moeten sluiten. Politici snappen niet wat ze zeggen en wetenschappers snappen niet wat ze tekenen. Hadden de leden van het OMT maar geen geheimhoudingsverklaring onderschreven dan konden ze het nu uitleggen. Ik herhaal: corona is ook een communicatiecrisis. Dat blijkt overigens wel uit het feit dat Ferd Grapperhaus, minister van boetes voor anderen en veroordelingen, zich weer op TV waagt. Zelfs mijn buurvrouw van 78 ontploft als zijn hoofd haar vanuit de TV tegemoet glimt. “Die man moet zijn mond houden.” Elegante uitspraak, wijsheid komt duidelijk met de jaren. Niet dat ik er wat aan heb als ik mijn voetstappen hoor galmen over de lege gangen van school. En de 1,2 miljoen kinderen die thuiszitten nog minder.

Beleid levert altijd kritiek op, daar teken je als politicus voor. Corona maakt het nog lastiger. Mijn advies: als Papa en Mama zich niet aan de regels houden en daarom de kinderen niet naar school kunnen [sic], zeg het gewoon. En denk vervolgens meteen na over hoe je de schade ongedaan gaat maken. Kleine kinderen mogen niet stemmen, maar ze hebben wel rechten. De wetenschappers van het Europese Centrum voor Ziektes snappen dat, nou onze vaderlandse politiek nog. Blijf hopen.

Kopfoto: eigen opname, Alex Wigan, gevonden op Unsplash. Afbeeldingen zijn bewerkt en gecombineerd.

Schoolsluiting Maakt Kindertranen Zichtbaar

15 december, 2020 Leave a reply

Grote mensentranen blijven onzichtbaar opgesloten achter onze nepglimlach. Anders is het geen totale lockdown, hé?

Tweede helft van de laatste schooldag van 2020, de vrolijkere eerste helft lees je hier.

U kent het wel: zes jaar, boude bos blonde haren die eerder wit lijken en een vrolijk paars brilletje, zo lief die kleine meid. Dat zijn alle kinderen, maar wij grote mensen zijn kampioen negeren. De coronapuinhopen bewijzen het.

Dinsdagmiddag drie uur: school is uit. Het is tevens weekend, kerstvakantie en het begin van de coronalockdown voor basisschoolleerlingen.

“Ik wil geen lockdown” zegt het blonde poepie.
“Kunnen we niet met de helft van de klas terugkomen, juf?”

Juf is niet blij en meester Gert-Jan, die naast haar staat, ook niet. We zijn beiden verdrietige, grote mensen. De juf heeft de kleintjes al zachtjes voorbereid dat het best langer dan 19 januari kan duren.

Over de glimlach van een kind enzo

Na de coronapersconferentiepuinhoop – woord speciaal bedacht voor de liefhebbers van Scrabble, bordspellen zijn momenteel in – is GJ gisteravond knorrig naar bed gegaan. Mopperen is een van mijn beste eigenschappen, maar ik ben kansloos als ik vanmorgen van mijn fiets afstap en het schoolplein oploop. Spelende kinderen die rennen, joelen, lachen en blij zijn, wie gaat daar niet breed van glimlachen? Als ik vandaag thuis kom, merk ik dat ik twee uitgescheurde mondhoeken heb, nou en? Het schoolplein is een warm bad en ik ben meteen blij, de kinderen ook. Kinderen houden van iedereen, ook de man van de ronde wielen. Dat ben ik. Voor alle zekerheid.

Hallo hier, hallo daar. Hoe is het met Startrek? Sinterklaas was geslaagd, volgend jaar weer? Alleen als jullie niemand anders kunnen vinden. We gaan echt niet meer zoeken. OK. Tot zover de grote-mensengesprekken.

Thuis heb ik supergave, megazure tegeltjeswijsheden hangen. Een klassieker onder de klassiekers is “waarom zou je dankbaar zijn?” Goeie vraag en een tegel praat niet terug. Voor alle zekerheid maar achterstevoren aan de muur gehangen en vastgeplakt. Nu lees ik “Made in Verwegistan.” Veel beter, moet ik toch eens naar toe. Helaas is het momenteel erg druk op Schiphol met vakantievluchten, dus dat moet even wachten. STOP! Sinds die eerste kinderglimlach vanochtend, nog geen seconde zure gedachten gehad. Onmogelijk, op school is het glas altijd half vol en ik bedenk me dat de kinderen wel Sinterklaas hebben gevierd. Dat pakt niemand ze meer af, zelfs geen matig functionerende, narcistische politicus.

De eerste juf die ik spreek heeft ook niet de beste dag uit haar loopbaan. “Ik laat ze lekker spelen, ze moeten hun vriendjes en vriendinnetjes nog lang genoeg missen.” Dat leer je niet op de Pabo, rekenen trouwens ook niet. Hmmm, misschien leer je juf zijn heel ergens anders? Geen idee, ik ben totaal ongeschikt als juf. Een dag per jaar in een jurk is genoeg.

Als ik elders kijk of de schuifdeur het nog doet, hoor ik hoe ‘onze’ juf gistermiddag snel naar de winkel is gegaan om verf te kopen voor haar nieuwe huis. En toen is de andere juf in de klas gekomen. ‘Onze’, ik bedoel maar.

Gratis Kerstboom Bij Uw Lockdown?

Nog zo’n praktisch opsluitingsprobleem, verhuizen zonder bouwmarkt. Niemand weet waar hij aan toe is. Voor de zekerheid geeft de bouwmarkt de kerstbomen maar gratis mee. Morgen kan het misschien niet meer. Ergens rond de middag wordt maandag duidelijk dat de boel weer dichtgaat. Dat is de reden dat ik om vijf uur ’s middag een echte superjuf tegenkom bij de Action. [1] Nee, niet voor geurkaarsen of andere flut, maar om nog snel een stapel insteekhoezen te kopen. Lockdown = actie = Action. Hoezo is de Action geen essentiele winkel schat? Sta je als man toch mooi met je mond vol tanden. School drukt het thuiswerk voor de kleine kinderen af, dan kan dat opgehaald worden. Hoesje erbij is wel zo makkelijk. Als ik superjuf dinsdag spreek, voelt ze zich opgelaten dat ze maar zeven setjes heeft afgerekend, terwijl het er achteraf acht blijken. Nou en? Morgen is het te laat. Klinkt gracieus hoor, dat scholen een dag extra krijgen. Moeten wel de winkels open zijn. Niemand die het weet.

Vanwege corona verlaten de kinderen al een tijdje in blokken de school, de kleinsten het eerst. Ze zijn nog zo jong dat ze handje in handje door de gangen schuifelen. Normaal guitig en vrolijk, begrijpen ze – 60 maanden oud – heel goed dat dit geen normale dag is. Kinderen zijn prachtig en de meeste kennen mij. Ongedwongen komen vijfjarigen op je af om met je te praten of iets te vragen. Vandaag zijn ze beduusd vanwege de rare wereld om hen heen. Een een paar van mijn vriendjes zwaaien naar me als ze voor lange tijd naar huis gaan. Ik zwaai terug maar het overtuigt niet. Dan komt de brutaalste, eentje die altijd de klas uitglipt om te kijken wat ik doe, op me af en grijpt mijn broekspijp. “Ik mis je.” Op die leeftijd zijn ze nog te jong om te weten hoe lang anderhalve meter is. Het verschil tussen tegenwoordige tijd en toekomstige tijd bij zinsontleding komt pas over een paar jaar. “Ga maar lekker naar huis lieverd en een fijne vakantie.” Ik kan moeilijk zeggen dat ik haar ook zal missen, dan is het verdriet helemaal niet te overzien. Met vaste kinderhand wordt ze achterstevoren meegesleept door het kind aan de tegenovergestelde kant van haar arm. Ze is niet de enige van mijn kleine vriendjes die me dinsdagmiddag vertelt dat ze me zal missen. Dapper doe ik vrolijk maar als niet-Pabo-gecertificeerd professional lukt me dat een stuk minder dan de juffen. Aan de andere kant, ik heb niet ineens van die rode ogen. Voor de eerste keer ooit kom ik ’s avonds verdrietig thuis na een dag op school.

Kopfoto gemaakt door Kelly Sikkema, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

—

[1] En vraag nou niet wat ik bij de Action deed.

afbeelding: twee kinderen vieren verjaardag.

Jarige Kinderen Weten Niet Wat Ze Weggeven

15 december, 2020 Leave a reply

GJ niet op dieet én totaal ongeschikt voor de Pabo

Laatste dag voor de grote opsluiting, geen leuke dag op school, wel een fijne. Zuur om daarna politici elkaar te horen beschuldigen over kinderen als loden last om ouders aan huis te binden. Tegen corona – en in ons aller belang. ?

Eigenlijk oneerlijk, grote mensen die blijer worden van kinderverjaardagen dan het feestvarkentje zelf. Ach, het is net zoiets als zwaartekracht. Een van de mooiste dingen op school zijn jarige leerlingen. Samen met twee vriendinnetjes of vriendjes de klassen lang, gewapend met een kaart, stapel stiften en stickers. En natuurlijk wat lekkers. Wat zijn er een boel jarig de laatste dag voor de duistersluiting van Nederland. De toekomst is onzeker – nee, niet vanwege jullie jonge leeftijd maar door domme grote mensen. Ben ik er ook een van. Als je donderdag jarig bent, kun je dat best al vandaag vieren.

“Meester, wilt u ook een chocolaatje?”

Dat kunnen alleen maar kinderen zijn. Volwassenen roepen tegen iemand die met zijn hoofd in het plafond verstopt zit meestal ‘iemand thuis?’ “Hallo ET” mag ook, maar dan laat je merken hoe oud je bent. Ghostbusters vind ik zelf leuker. Eigenlijk wist ik het al voor ik vrijwilliger op school werd, maar toch. Kinderen zijn belangrijker dan boormachines – of ronde wielen. Ik klim onmiddelijk de trap af en zeg blij: heel graag lieverd. Ik ben van binnen nog veel enthousiaster, maar ja dat grote-mensending hé? Drie meiden van een jaartje of zes beginnen dolblij te joelen dat de meester een chocolaatje wil. Een uitzinnige reactie. Kinderen begrijpen beter wat er om hen heen gebeurt dan wij volwassenen onszelf toesussen.

Als een van de laatsten lees ik de kaart. Weet ik in ieder geval hoe de jarige heet en over hoeveel jaar we praten.

“Je bent zes geworden lieverd. Gefeliciteerd.”
“Nee! Ik ben donderdag pas jarig” straalt ze. “Dan mogen we niet naar school.”
“Hartstikke goed dat je vandaag al rondgaat.”

En Arjan Lubach maar doorreutelen over een stralende toekomst vol kernenergie, de amateur.

Dan doen we met z’n vieren de blije dans hoe de felicitatiekaart in te vullen. GJ is de allerblijste, een voorrecht. Assistent een houdt de stiften vast, nummer twee de snoepjes. Natuurlijk ga ik wat leuks schrijven en begin met de vraag: welke kleur? Roze natuurlijk. Domme GJ toch! Dubbeldom, maar dat komt zo. Een – ook zes jaar – opent de doos met magische pennen en prompt kies ik de verkeerde roze. Gert-Jan (dé klusjesman) is duidelijk ongeschikt voor de Pabo maar kan gelukkig wel berekenen dat als een doos schroeven vol is en er 400 inzitten, het totale aantal schroeven in de verpakking 400 moet zijn. Koppie, koppie al zeg ik het zelf. Ondertussen is de jarige er als de bliksem bij om mij te verbeteren. Normaal ben ik er niet zo voor om gecorrigeerd te worden, ik heb tenslotte altijd gelijk. De kleine heeft gelijker, het ene roze is het andere niet. Ik heb ongelijk, maar omdat ik het weet, heb ik eigenlijk toch gelijk. En zo helpen grote mensen alles om zeep. Wel of geen gelijk, hou je mond maffe appelflap en ga aan de slag! Vandaag schrijf ik gefeliciteerd in donkerroze. Terugkijkend zal vooral mijn vrolijke handschrift opvallen.

Dan wordt nogmaals bewezen dat ik extreem ongeschikt ben voor de lerarenopleiding. Niemand heeft nog een sticker van het velletje vol kerstmannen geplakt. Doen we daar toch een van? Wil je me helpen kiezen? GJ snapt er duidelijk niks van, dieren zijn liever. OK, welke vind je leuk? Die? De omgekeerde drol? Dat zeg ik gelukkig niet en als de polariteit van de zwaartekracht weer wisselt, verandert de afbeelding in een zwarte kat op een donkere achtergrond. Sorry, dat is nou waarom serieus gereedschap alleen te koop is in stoere, opvallend echte-mannenkleuren. En terecht.

De drie meiden – samen nog geen achttien jaar, wakker blijven, ze is over twee dagen, op eerste lockdowndonderdag jarig! – kunnen hun geluk niet op en rennen zorgeloos naar de klas. Geen idee wat het daar doet, maar een sliert hangt langs een van de truitjes. Ik til het net op tijd op om de kleine eigenaresse voor een lelijke val te behoeden. Ze merkt het niet. Zo hoort het! Geen bingo. Gaat altijd zo, vast geen toeval op school. Zijn er dan toch plekken waar grote mensen hun heilige taak om voor kleine mensen te zorgen, serieus nemen?

Vanuit het lokaal klinkt: ga maar lekker buiten spelen. De meiden stuiven weg. Dan komt die onvermijdelijke zure gedachte opzetten. “Geniet er maar van kleintjes, jullie gaan elkaar missen.” Ach, het moraal van het verhaal is dat GJ totaal ongeschikt voor de Pabo is. Daar komt het volgende feestbeest met vriendjes, snoep, kleurstiften, stickers en verjaardagskaart al aanzetten. Waar dacht ik nou net aan?

Uitsmijter van de dag: als kinderen je goedkeuren, hoe kan de Pabo je dan afkeuren? Laat ook maar, het is goed zo. Ook omdat ik vandaag vier stuks chocola heb gescoord. Beste ooit. In ieder geval tot na de lockdown.

De dag is nog niet voorbij en eindigt in mineur, lees maar.

Kopfoto gemaakt door Victoria Rodriguez, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

Coronapersconferentiepuinhoop

15 december, 2020 Leave a reply

Zondag is het kabinet bijeengekomen en heeft besloten dat Nederland dicht moet. En wel onmiddelijk want de situatie is kritiek. Eerst ff pitten, altijd zwaar dat werken op zondag. Dus worden een dag later tijdens de lunch de fractieleiders ingelicht en pas rond zeven uur ’s avonds, wij, het volk. Waar is de brand?

De hele maandag gonst het al. Burgers en bedrijven weten niet waar ze aan toe zijn. Wel of niet de boel dicht. Mogen fysios openblijven of zijn ze niet essentieel? Waar paniek is, wordt gehamsterd en de Action lijkt wel leeggeroofd. Die geurkaars voor tante Truus is nou een wc-borstel geworden. Truus moet vooral niet zeuren, zij krijgt tenminste nog iets. En met een beetje creativiteit kun je in een wcborstel best kaarsjes hangen, heb je toch nog een kerstboom.

Als ik om zes uur thuiskom van een rondje winkelcentrum om de hoek – het Alexandrium is de een-na-grootste winkelgalerij van Rotterdam – kijk ik op de internetpagina van de rijksoverheid. Er staat keurig iets van “om zeven uur hoort u meer.” Ondertussen meppen oude vrouwtjes elkaar met stokbroden om de oren voor dat laatste pak wc-papier. Hamster nou gewoon drank, veel beter.

Ik gun mijzelf een vrije maandagna-namiddag en fiets naar het een-na-grootste winkelcentrum van Rotterdam. In het Alexandrium is het doodstil om vijf uur ’s avonds. De Hema is leeg, C&A heeft ook geen klanten en de afzettingspalen vervelen zich. De enige winkel waar de mensen voor in de rij staan is kledingzaak Primark, waar niets meer dan tien euro kost. Ze staan letterlijk tot om de hoek. Heeft overigens meer te maken met de populariteit van de winkel dan coronasluiting.

Aan de ingang van het winkelcentrum vallen de bloemist en taartenbakker me op. Wie zal de kaalslag overleven? Niemand die het weet. Winnaar of verliezer, het besluit is gisteren al genomen. Ruim 24 uur na het kabinetsbesluit van zondag weet geen ondernemer [of burger] waar ze aan toe is. Kwalijke zaak en een communicatiecrisis eerste klas.

Als het gevaar zo groot is dat maatregelen geen uitstel dulden, zeg het dan. Wil je de fractievoorzitters informeren, bel ze uit bed! Veroorloof jezelf de luxe van anderhalve dag wachten vanwege de juiste kanalen, is er ook geen brand. Ook al is die er wel, niemand meer die snapt dat er echt brand is – of dat er politici met een fatsoenlijk denkraam zijn. De belangrijkste boodschap is niet wat je zegt maar wat je doet. En daar faalt het Rijk grandioos.

Tot op zekere hoogte heb ik er begrip voor dat je dingen geheim houdt tot de bekendmaking, maar doe dat dan om vijf uur maandagmorgen. Er is altijd wel iemand wakker op de krant. Wat je niet moet doen is het Haagse slakkensausje eroverheen gooien. Dat is wel wat gebeurt. Haagse ego’s voor onze nationale gezondheid. Ach, is er geen geld genoeg voor hun salaris, verhogen ze toch gewoon onze belasting? En nee, het sociale contract is bindend vanaf geboorte.

Extreme maatregelen vereisen maximale voorbereidingstijd. Die wordt bedrijfsleven noch burger gegund. De glorie van de politieke kaste is al wat telt. Maar ach, die les werd ons al ingestampt toen de Tweede Kamer Herr Ferdinand Grapperhaus nog steeds ‘geloofwaardig” vond.

Nederland op slot betekent Nederlandse levens verwoest, dus waarom aarzelen? De enige reden die ik kan verzinnen is een overheid die altijd en bovenal eerst voor zichzelf zorgt. Herinnert u zich de recente thuiswerkvergoeding van 360 euro op jaarbasis voor ambtenaren nog? Dat was vorige maand. En zo gaat het altijd.

Iemand die in een gezond bedrijf zijn eigen werk creeert, wordt eruit geknikkerd. Bij de overheid krijg je dan een promotie. Klinkt onschuldig tot er een crisis uitbreekt.

Nogmaals: een crisis als de coronauitbraak bezweren is lastig. De toekomst is onzeker, daarom heet het de toekomst. Hoe minder mensen slachtoffer worden, hoe beter. Daar hangt wel een prijskaartje aan. Tegen de tijd dat het laatste Kamerlid, lichting 2020 dood is, betalen onze kleinkinderen nog de coronacrisis nog steeds af. Ondertussen dient de volgende crisis zich al weer aan. Het minste wat je dan kunt vragen van een goed-functionerende overheid is om snel te handelen en het algemeen belang boven het politiek belang te stellen. Vooralsnog is dat een ijdele hoop.

Ik heb voor, tijdens en na de persconferentie van minister-president Rutte, maandag diverse malen gekeken naar de informatie over aanstaande coronamaatregelen. Keer op keer niks, nul en noppes. Nadat de persconferentie is afgelopen, gaat de website van de rijksoverheid plat. Morgen moet alles dicht, maar wie en wat precies weet niemand. Gelukkig kunnen belastingen altijd omhoog om de salarissen van politici en ambtenaren te betalen. Het enige goede aan corona is dat het niet [al te veel] discrimineert.