Zelfs niet met mondzeep als welkomstgeschenk.
In een wereld waarin iedereen voor geld probeert te schokken tot schuimbekkens toe, zijn meer dan ooit inhoud en elegantie de welkome weg.
Altijd veel kinderen gewenst, maar alleen met iemand van wie ik hou. Al duurt zoiets misschien niet eeuwig. C’est ca. Waarom zou je in de toekomst proberen te kijken? Besteed je energie liever aan het hier en nu. Wel jammer, geen spijt. Af en toe prijs ik mij gelukkig dat ik sommige dingen niet aan ze hoef uit te leggen. Het taalgebruik in de “moderne” media is onprofessioneel, onnodig en echt vervelend. Zoals Maarten Toonder, schrijver van de lotgevallen van Olivier B. Bommel, ook bekend als heer van Stand, had kunnen neerpennen [14]:
Een beperkt denkraam is waarachtig ener grote beperking, jonge vriend. Al zeg ik het zelf. Als u begrijpt wat ik bedoel.
Ons Ma en Pa hebben twee kinderen. Mijn wederhelft heet broer en is twee jaar later geboren, in 1970. Een decennium plus een half verstrijkt in het Brabantse plaatsje Roosendaal. De klok slaat 1984 en ’s avonds is Miami Vice op televisie. [3] Als we opstaan lezen we de krant. De hoop is dat we er iets van opsteken. Plan slaagt uitstekend. Vloeken mogen we trouwens niet en anders een kwartje [11], vrij vertaald eenvierde gulden, in het potje. Zo heet de euro voor je er in heel Europa mee kunt betalen. Pap en Mam hebben nog veel meer absurd verstandige regels. Welke tiener wil nu het licht uitdoen als hij weggaat? Net zo belachelijk als de jaren-tachtighype over zure regen. Of misschien niet. Ondanks dat hedendaagse Nederlandse kranten één pot schrijfpauperellende zijn, zakt de NRC harder door het ijs dan de rest. Daar zijn twee redenen voor: vorm en inhoud. Of misschien toch maar een: hullie Pa en Ma.
Kindermeisje brengt redding
Geen idee wat TV nanny [kindermeisje] Jo Frost tegenwoordig doet, maar een paar jaar geleden bezocht de expert ons pannenkoekenlandje voor haar wereldtoernee. Alleenstaande moeder worstelt met de opvoeding van haar kroost. Binnen drie reclameblokken opgelost natuurlijk. Waarom anders kijken? Toch heeft mevrouw Frost een soort van toverstaf. De jonge Mama luistert graag naar rapmuziek in je moers taal, vooral gezongen door jongens die net 18 zijn geworden. Nanny spreekt geen woord over de grens, maar heeft de teksten wel laten vertalen en adviseert Mam een andere muziekkeuze. Heeft te maken met voorbeeldfunctie en respect voor vrouwen. Waarschijnlijk ondersteunt een uitstekend produktieteam Jo Frost. Het maakt indruk.
Op de een of andere manier is er weinig veranderd sinds mijn broer en ik Miami Vice keken. Als je de teksten moet geloven zijn mannen gegarandeerd gaaf. Altijd, al verdienen ze geen cent en hebben ze school niet afgemaakt. Vrouwen zijn stom. Dat zijn ze voor altijder. Zegt de zelfgeschreven tekdst. Gert-Jan heeft nog steeds geen zin om zelfs maar een enkel Engelstalig citaat aan te roepen, maar het komt op het volgende neer. Haal eerst even adem m/v. Vrouwen die sex hebben met [willekeurige] mannen zijn slecht. Vrouwen die geen sex willen zijn ook slecht. En al helemaal als ze voorgenoemde rapgozertjes [persoonlijk] afwijzen. Gelukkig voor die knapen is hun baardgroei zo beperkt dat ze al hun centjes aan beltegoed kunnen besteden. Je dacht toch niet dat ze die filmpjes met lelijke woorden durven opnemen in hun slaapkamertje? Krijgen ze meteen een draai om hun oren van Mam, die vervolgens educatief de helft van alle duurbetaalde apps wist ter lering ende inzicht. [11]
In 1992 wint Bill Clinton de Amerikaanse verkiezingen. Vice-president Al Gore, beter bekend van zijn latere doemfilmpjes over het milieu, is getrouwd met Tipper. Waarschijnlijk is Melania Trump de slimste presidentsvrouw ooit, want ze doet haar eigen ding zonder camera nabij. De voormalig Tweede Dame van de Verenigde Staten, rare term en moeilijk te vertalen, daarentegen, dacht zich slim te profileren. In een droom [mijn interpretatie] peinst ze over hoe ze musici die sex, geweld en scheldwoorden verheerlijken aan betere verkoopcijfers kan helpen. Koot en Bie brengen al jaren eerder een perfecte oplossing: de tegenpartij. Waarom niet een sticker op lp’s (dat was toen) plakken met een “waarschuwing” dat de [smerige] teksten sex verheerlijken? Twee vliegen in een klap, iedereen gelooft dat je echt schijnheilig bent en je kinderen en al hun vriendjes weten meteen waar ze het goede spul vandaan moeten halen. Dat noem ik nog eens vertrouwen in je kroost hebben. Nogmaals, respect voor Melania.
En dat is het probleem van de NRC, ze doen heel tof maar als je verder bladert is het een open riool. Hé hippe puber, lees onze krant en je kunt gave, lelijke woorden leren. [1] Gert-Jan luistert graag naar Slam, zowel voor de muziek als de DJ’s. Sommigen daarvan gaan het nooit maken, gegeven hun woordkeuze. [9] Het is dat ik alleen woon, anders zou ik de zender blokkeren. Ik ben echt geen heilig boontje maar probeer wel lelijke woorden te mijden. En als ik ze toch zeg, word ik boos op mijzelf. Beschamend: mijn nichtje wijst me terecht: “dat mag je niet zeggen oom Gert-Jan”. [6] Breng daar maar eens wat tegenin als volwassen peetoomvent met een vuurrode kop die zachtjes en onzichtbaar door de grond zakt. Dat is overigens een keer gebeurd en hopelijk nooit weer. Ons Pa en Ma hebben twee kinderen opgevoed en met succes. De een meer dan de ander. Ja, ik erken mijn meerdere in mijn jongere broer.
Voor paalindroom staan
Dat Google besluit wat goed voor mij is, vind ik levensgevaarlijk. Opsplitsen die hap in het belang van de mensheid. Volgens de meer dan matige zoekmachine houden mensen niet van sex – welles – en blokkkeert daarom alles wat er digitaal naar ruikt. Gelukkig mag haatzaaien en racisme wel. Wil je daar een indringende analyse over lezen, ben je bij de Nederlandse kranten aan het verkeerde adres. Eenmaal opengeslagen, blader je vluchtig verder. Botsauto. “Voor paal.” De columnist in kwestie noemt het ongeveer zo. Iets met een palindroom. Een woord dat van voren naar achter en terug hetzelfde leest, bijvoorbeeld lepel – goed lezen heren – maar met de lengte van het tweede priemgetal [7], zoals lep [3], een fantasiewoord. Een priemgetal is een getal dat je alleen kunt delen door een en zichzelf. Het voorafgaand zelfstandig naamwoord is overigens “de”, mannelijk in dit geval.
Nogmaals, ook Gert-Jan verhaspelt wel eens een d en een t, maar als het goed is aanzienlijk vaker dan de krant. Hetzelfde geldt voor lelijke woorden. Er kan er altijd eentje doorglippen, maar als mannelijk secondair palindroompriemwoord in de kop van een artikel? Zoiets mag welkeender krant nooit ongecensureerd laten floepen. [Ik probeer hier NRC-achtige, semi-intellectuele, halfmoeilijk, onbegrijpelijke zinnen te wrochten.] Vroeger informeerden dagbladen, tegenwoordig amuseren zulke publicaties voornamelijk met hier en daar een flard aan licht-relevante informatie. Daar doe je het dan als ouder voor. Maar om kroostroulette te spelen met de misselijke woordkeus van een hoogdravende krant? Nooit.
“Zet de computer maar in de woonkamer, dan kunnen we tenminste meekijken.”
Hoeveel ouders vragen zich niet af hoe ze moeten omgaan met de troep die hun kinderen op internet bedelft? En dan heb ik het nog niet eens over Prins Piraat – een “oude” zwartwit tekenfilmserie – die zijn eerlijk verdiende [koloniale] goudschat vanaf de bodem van de oceaan met jouw kinderen wil delen als ze even snel hun zakgeld storten op giro graai, graai, hebbes en weg.
“Lees eens een echte krant, da’s beter dan die vuiligheid op internet!”
Niet doen, maar dat snap je beter na het volgende citaat van de NRC-columnist van dienst die nogal beperkt is en in stereotypes dwaalt.
“De jongste zei zelfs dat autorijden niets voor meisjes was (het verbaast me nog steeds dat mijn broer haar na die uitspraak niet meteen op Marktplaats te koop aanbood).” [666], [000]
Als je zoiets schrijft als man, wordt je terecht gevierendeeld. Vooral door andere mannen die al jaren zwaar onder de indruk zijn van de Duitse Sabine Schmitz die de presentatoren van autoprogramma Top Gear alle hoeken van de Duitse Nürburgring liet zien. 22 Kilometer lang. In een bestelbus! Talent is talent of je nu racet of mondkapjes naait.
Trieste tante
In het echt is de columnist een vrouw met twee neefjes van 11 en 13 die mondkapjes met slagtanden willen. Mama gaat het haar jongens leren. Tante’s creativiteit is uitgeput, dus kijkt ze passief toe, duidelijk geen peettante eerste klas. Wellicht kan ze er nog een naargeestig stukje uit persen. De redactie van de NRC accepteert alles, zoek titel met palindroom van het gepubliceerde stuk maar op.
Het elfjarig neefje van de columnist giechelt sinds kort. Zonder het te begrijpen is hem uitgelegd dat het tweede woord van de trendkreet “mondkapjes naaien” grappig is. Da’s mooi voor de columntoos, weer een paar grimassen om uit een familiegebeurtenis te persen voor prima pegels. En zondagavond schiet mevrouw het gedrocht richting Nieuwe Rotterdamse Courant.
Dat de redactie niet nadenkt over de strekking van een column is een ding, ied. Maar om het verhaal, kop tot tekst, te larderen met – onnodig en vervangbaar door meer treffende alternatieven – lelijke woorden, is fout. Als ouder wil je een betere toekomst voor je kind. Dat daar helaas een klein boompje voor omgezaagd moet worden om de “vertrouwd veilige” krant op papier, zonder de vunzige taal en gore reclames van het internet bij jouw gezin in huis te brengen, moet dan maar. Maar dan moet de krant wel leveren. Dat doet het NRC niet. En dan heb ik het nog niet eens over de verengelsing van het avondblad.
Als je het echt wil, kun je de bijdrage van de NRC columnist vinden door te zoeken op NRC + Voor + [palindroom met lengte van het tweede priemgetal. PS, het betreft hier een term met het lidwoord “de”, mannelijke vorm.] Succes!
—
[1] Hé keigave puber, leren is stom, [8] ja toch? De krant lezen ook. Daarom gebruiken onze columnisten lelijke woorden. Jij, 16 en wij, 35 zijn praktisch dezelfde generatie – weg met de ouwetjes! Wij begrijpen elkaar want wij zitten ook op Facebook en Instasnappen het beter. NRC is de beste [voor mensen die bewust of onbewust een carriere als prutser ambieren]. [2].
[2] Snappen jullie nou waarom ik Mam en Pap met een hoofdletter schrijf. NRC-journalist ook maar je moet kijken naar het gedeelte achter het streepje.
[3] Toen was roken ook al niet gaaf, maar ja die reclameguldens hé?
[666] Oeps, worstvingers. Er staat: “de jongste zei zelfs dat naaien niets voor jongens was (het verbaast me nog steeds dat mijn zus hem na die uitspraak niet meteen op Marktplaats te koop aanbood).” [5].
[5] De columnist is tante, ik hoop dat oom Gert-Jan nooit zoiets stoms denkt. Helaas geen garanties.
[6] Ik zei het Ome Willem-woord in het Engels. Had nooit mogen gebeuren.
[7] Een is per definitie geen priemgetal, omdat een en zichzelf dubbelop is.
[8] Als je niet oplet op school kun je altijd nog bij de krant gaan werken zoals wij.
[9] Woorden zijn zwaarden. En herculische hakdingen in de verkeerde handen, doorklieven ze inderdaad andermans toekomst en geluk.
[10] Een goede opvoeding heeft niks met een overgewaardeerde avondbode te maken, die ook nog overprijsd is ook. [13].
[11] Ooit gerealiseerd dat Europa een goed plan is, met domme uitvoering? Kwartjes zijn rekentechnisch wat lastiger, daarom hebben we nu muntjes van twintig cent. Hoger onderwijs laagdrempelig maken ofzo.
[000] Excuses voor het nepnieuws. Gelukkig is namaaknieuws van algemeen belang en daarom mag het. Ja toch?
[13] Of de wet altijd gehoorzamen? Waarom zouden mensen van 1.95 meter op hun handen moeten lopen? Omdat het zo geschreven staat? Recht en rechtvaardig passen opvallend weinig in dezelfde zin.
[14] Niet afvragen welke krant.