School Is Alles, Lockdown Niks

Sluiten we de scholen voor de kinderen – of omdat politici te langzaam reageren?

Vroeger was alles beter. Alles? Bijna dan. En ja daar is weer die Asterix-referentie. Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig. Het begon als een compliment maar nu ik klaar met schrijven ben, weet ik het niet meer zo zeker. En da’s niet de schuld van de jongere generatie.

Woensdag 16 december en de eerste volledige lockdowndag is gekomen. Winkels als Action en Hema zijn uitgesputterd en scholen zijn dicht voor de leerlingen. Mooie kans om in mijn vrije lunchpauze snel even naar school te gaan en wat te verven. Een leeg gebouw zonder kinderen op een normale schooldag is eng. Het voelt fout en dat is het ook. Horrorfilms zijn niks voor GJ en dit is nog veel erger. Als ik door de gangen loop, tel ik mijn voetstappen. Hoe kan dat? Mijn ademhaling trouwens ook. Ik kan ze allebei horen. Waar zijn de kinderen die mij trots vertellen dat ze een Disney princess zijn en kunnen toveren of hoe goed ze stoer kunnen doen?

Een dag eerder, het is dinsdag, en ik fiets ’s avonds van school naar huis. Zelfs voor een simpele vrijwilliger zonder HBO-opleiding is het hard om voor onbekende tijd van de kinderen afscheid te nemen. De kleintjes valt het nog veel zwaarder, maar als professioneel volwassene denk ik alleen aan mijzelf. Vijf minuten later ben ik thuis en kan ik weer een beetje normaal doen.

Sinterklaas hebben we toch maar mooi met de kinderen gevierd. Voor ik het vergeet, als Dieuwertje Blok ermee stopt, wil ik graag het Sinterklaasjournaal presenteren. Zeg maar wat het kost – ik betaal elke prijs – je mag kiezen uit War Child of Unicef, maar het liefst War Child.

Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig

Twee leerlingen van een MBO-opleiding die helpen, mogen diezelfde dag voor pakjesavond voor het eerst weer naar school. Blij als ze zijn, zal het niet lang duren. Geef het een week. School is meer dan leren lezen en rekenen. Spelen en samenwerken is net zo belangrijk. En natuurlijk hoe zeep werkt want de gezichten van die twee tieners zit onder de zwarte vegen. Vroeger was alles beter behalve de jeugd van tegenwoordig.

Als je 1,2 miljoen kinderen thuishoudt, zitten de ouders ook meteen opgesloten. Is dat nou echt nodig of is het kindermisbruik? In het Verenigd Koninkrijk heeft men geschat dat volgend jaar 5.000 mensen extra aan kanker overlijden vanwege de uitgestelde behandelingen. Nederland is een kwart van het eilandkoninkrijk dus zeg dat er hier 1.250 mensen door overlijden. Het enige wat telt ondertussen zijn de coronastatistieken, niet de levenslange schade die de jeugd van nu oploopt. Ach, als ons dat een zorg zou zijn, hadden we allang statiegeld ingevoerd.

Diezelfde ongewassen jongen vertelt nog wat anders. Zijn vriendin kreeg corona. Milde klachten, vergelijkbaar met griep en hij heeft gewoon naast z’n Zoete geslapen. Covid-Piet is twee keer getest en geen corona. We weten er nog zo weinig van. Het duizelt in mijn hoofd en ik snap er niks meer van.

Op de website van het ECDC, een Europese agentschap voor gezondheidszorg, staat een apart hoofdstuk over kinderen tot 18 jaar en school [Engels]. De toespraak van premier Rutte heb ik niet gezien, ook niet teruggelezen trouwens. Het artikel is verhelderend, vertaling door GJ. Ik ben zo vrij geweest de langdradige ambtelijke antwoorden licht-praktisch in te korten.

Eerste vraag van Papa en Mama: is school veilig voor ons kroost? Het antwoord zal je verbazen, geen ja, geen nee, ook geen misschien of zelfs maar ongeveer. Soms is Europa echt geweldig. Er is overeenstemming dat scholen moeten heropenen om kinderen een geschikte leeromgeving te bieden en de negatieve gevolgen van eerdere schoolsluitingen te compenseren. Mijn echt vrije vertaling: het is gewoon niet gezond om kinderen zo lang thuis op te sluiten. Het middel kan wel eens erger dan de kwaal zijn.

Kunnen kinderen terug naar school? Ja. (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

De rol van kinderen bij het verspreiden van corona is onduidelijk. Moeten scholen dus gesloten blijven? Antwoord: het is onwaarschijnlijk dat scholen een rol van betekenis spelen bij de verspreiding van corona. Scholen vormen wel een essentieel onderdeel van de maatschappij en het kinderleven. Sluiting is alleen gerechtvaardigd als niets anders meer helpt. Vrije vertaling: de wetenschap weet het ook niet meer, dus doe maar wat. Het schaadt toch wel, maar misschien baat het een beetje. Succes!

Moeten scholen dichtblijven? Nee. (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

Onder punt acht staat de vraag of kinderen samen kunnen spelen. Wetenschap heeft eerder een antwoord klaar op corona dan ze een effectieve manier vindt om kinderen te verhinderen met elkaar te spelen. Gelukkig maar. Kinderen hou je niet tegen is trouwens ook het thema van de kerstfilm Klaus. Het antwoord van de Europese wetenschappers geeft opnieuw aan wat echt belangrijk is. Als scholen voor langere tijd sluiten, wordt kinderen de kans ontnomen om te groeien, zich te ontwikkelen en te leren. Schoolsluitingen treffen kansarme kinderen extra hard. Het is hun enige leeromgeving.

Onderzoek benadrukt dat kinderen tussen twee en tien jaar een aktief sociaal leven op school hebben. Van elkaar leren heeft een positieve invloed op hoe ze opgroeien en wie ze zijn. Zonder hun vriendjes op school kunnen kleine kinderen gevoelens van depressiviteit, schuld en woede ontwikkelen. Wie wil dat nou op zijn geweten hebben? [toevoeging is van GJ]

School en alles wat ermee samenhangt biedt kinderen structuur, betekenis en een dagelijks ritme. Vast veel ouders onder die Europese wetenschappers, denk ik. Kinderen die al worstelen met angstige of depressieve gevoelens zullen daar door een schoolsluiting nog zwaarder onder gebukt gaan. Stoppen van zulke activiteiten kan leiden tot [meer lijden,] teruggetrokken gedrag en hopeloze gevoelens.

Om bovenstaande gevaren tegen te gaan moeten kinderen met elkaar kunnen spelen, eventueel met voorzorgsmaatregelen. Vertalen is altijd lastig, nuances verschillen per taal maar het staat er echt zonder enig voorbehoud. Die EU is soms zo gek nog niet.

Kunnen kinderen samen spelen? Ja! [Probeer ze maar eens te stoppen.] (Afbeelding: website ECDC, bewerkt)

Ondertussen weet ik nog steeds niet goed waarom de scholen in Nederland pardoes moeten sluiten. Politici snappen niet wat ze zeggen en wetenschappers snappen niet wat ze tekenen. Hadden de leden van het OMT maar geen geheimhoudingsverklaring onderschreven dan konden ze het nu uitleggen. Ik herhaal: corona is ook een communicatiecrisis. Dat blijkt overigens wel uit het feit dat Ferd Grapperhaus, minister van boetes voor anderen en veroordelingen, zich weer op TV waagt. Zelfs mijn buurvrouw van 78 ontploft als zijn hoofd haar vanuit de TV tegemoet glimt. “Die man moet zijn mond houden.” Elegante uitspraak, wijsheid komt duidelijk met de jaren. Niet dat ik er wat aan heb als ik mijn voetstappen hoor galmen over de lege gangen van school. En de 1,2 miljoen kinderen die thuiszitten nog minder.

Beleid levert altijd kritiek op, daar teken je als politicus voor. Corona maakt het nog lastiger. Mijn advies: als Papa en Mama zich niet aan de regels houden en daarom de kinderen niet naar school kunnen [sic], zeg het gewoon. En denk vervolgens meteen na over hoe je de schade ongedaan gaat maken. Kleine kinderen mogen niet stemmen, maar ze hebben wel rechten. De wetenschappers van het Europese Centrum voor Ziektes snappen dat, nou onze vaderlandse politiek nog. Blijf hopen.

Kopfoto: eigen opname, Alex Wigan, gevonden op Unsplash. Afbeeldingen zijn bewerkt en gecombineerd.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*