Het Noordzee – Net Niet – Jazz Festival 2024

Is het nou echt zoveel gevraagd een beetje jazz op een jazzfestival? En nee, dat vraag ik niet voor een vriend.

(Op zoek naar het verslag van vorig jaar? Klik hier voor North Sea Jazz 2023: het Heetste Muziekfeest van Nederland)

Zaterdag wordt het nog niet de helft qua temperatuur van wat het vorig jaar was. Niet dat ik daarom vrijdagnacht zachtjes in bed lig te huilen. Geen idee of het van verdriet of blijdschap is. Gelukkig heb ik een stapel hoofdkussens dus ik pak eens per half uur een droge. Nee, GJ heeft net de North Sea Jazz-app voor de eerste keer geopend voor de editie van 2024. Als je de app kent, zou je vermoeden dat ik daarom huil. Nee, niet daarom ondanks dat het een gruwelijk gedrocht is. Ze zeggen dat jazz moeilijk toegankelijke muziek is – valt wel mee hoor – en dat de programmeur daarom dacht laten we de app maar zo onbruikbaar mogelijk maken. Om beter aan te sluiten bij de belevingswereld van de gemiddelde jazzliefhebber. Waarschijnlijk dezelfde programmeertalenknobbel die een decennium geleden de knoppenbalk in Microsoft Office om zeep heeft geholpen. Jullie dachten dat ik naar de knoppen ‘helpen’ ging zeggen he? Daar is ook niemand beter van geworden, OK, behalve misschien Google dan.

Nee, GJ ligt stil op zijn kussen te huilen omdat hij nauwelijks iets herkent in de line-up van zaterdag. Mijn verdriet kun je op twee manieren uitleggen, tranen van geluk omdat er zoveel muziek is om te ontdekken of van verdriet omdat ik nooit alle muziek in de wereld kan luisteren. Kies zelf, maar voor je doet, onthou dit wordt geen vrolijk verhaal. Ik maak het de lezers graag makkelijk.

De volgende ochtend sta ik op, toch wel vrolijk want het is NSJ-day. Als ik op mijn telefoon kijk ben ik blij. Vandaag geen 37 graden zoals vorig jaar maar 15 is ook wel mager voor hartje zomer. Betekent niet dat ik in lange broek naar NSJ ga, kom op zeg! Eerst even langs Bazaar voor het traditionele NSJ ontbijt. Het is twee uur ’s middags. Onze CEO [chief entertainment officier] en zijn broer zijn er al en we babbelen voluit over voetbal en onderwijs. Na het ontbijt maken we ons klaar om ons bij de jaarlijkse fietscolonne richting Ahoy te voegen, inmiddels net zo’n traditie als het ontbijt. Alleen, er is helemaal geen colonne. Een paar verdwaalde oranje stamppotaangedreven fietsen en wat geel-blauwe OVtweewielers. Waar is iedereen? Eenmaal op Zuid val ik ergens ter hoogte van club Now & Wow – waar anders? – bijna van mijn fiets. Een enthousiast Duitssprekend stelletje heeft wel heel erg veel zin in wat gaat komen. Hij staat naast mij voor het stoplicht te wachten en doet ‘vroem vroem’ terwijl hij op z’n OV-fiets zit. Als hij mij ziet lachen, schiet hij zelf ook in de lach. Dat komt wel goed. Eenmaal bij Ahoy is het vrij rustig bij de fietsenstalling. We krijgen geen nummertje om onze fiets. Zijn ze eerder vanmiddag mee gestopt omdat het zo druk was. De logica daarvan ontgaat me. Gelukkig komen we vlot door de ticketcontrole. Weten jullie nog mijn eerste Noordzee Jazz Festival jaren geleden? GJ ging niet, kaartje kwijt. Sindsdien laat ik de kaartjes maar aan onze CEO over. Moet die niet zijn telefoon vergeten na het ontbijt. Komt hij gelukkig achter voordat we op de fiets stappen.

Vervolgens de tassencontrole. Het flesje water mag alleen mee naar binnen zonder dop. Iedereen weet dat je een extra dop in je portemonnaie of sok moet stoppen. Flesje weggegooid maar eenmaal binnen haalt mijn dubbele voornaamgenoot een bidon van driekwart liter uit zijn tas. Die mag wel mee naar binnen. Is dit een samenzwering? Vervolgens blijken ook nog de garderobes dicht te zijn, drie kwartier na aanvang van het festival. Alles in een kluisje voor zeven euro. Zullen ze wel express doen denken wij. Alleen vervelend voor degenen die later komen. Ahoy heeft vast geen 30.000 kluisjes. En dat is samenzwering nummer twee. Bij drie samenzweringen mag je bingo roepen maar of het zover komt?

We lopen eerst een rondje over het festivalterrein. Half vier en het voelt erg leeg. Nog niet eerder meegemaakt. Even de centrale hal in. En meteen is mijn festival verpest. Op Curacao is ook een NSJ[tje], een kleintje met slechts drie podia. Je kunt een selfie maken en twee kaartjes daarvoor winnen. Alleen wij zijn met z’n drieen en voor de verandering blijf ik plakken op de foto. Nee, dat is niet het probleem. Jennifer Hudson komt naar NSJ Curacao. Volgens mij moet je eerst naar Rotterdam voor je naar Curacao mag. Dit komt niet meer goed. En Aloe Blacc, Seal, Gregory Porter en Marc Anthony gaan ook naar het eiland. Zelfs Gladys Knight treedt op. Die snapt het tenminste. Haar heb ik een paar jaar geleden hier op NSJ gezien en het was geweldig, tegen nog een keer zeg ik geen nee. Lizz Wright staat wel op mijn lijstje voor vandaag dus daar kan ik mee leven. Nog wel, want ik ga haar niet zien. En Joss Stone heeft blijkbaar geld nodig want ze is zowel in Rotterdam als Curacao. Voor ons is ze vanavond de afsluitende act. Ben benieuwd.

Ondanks dat het buiten vrij leeg is, kom ik de tent waar heel zomerse muziek speelt niet in. Bomvol. Dan maar even de Maas in. In die zaal treedt bluesmuzikant Christone ‘Kingfish’ Ingram op. Blues is absoluut niet mijn ding maar deze artiest is geniaal. De zaal gaat plat – en terecht. En dan moet Christone ‘Kingfish’ Ingram nog echt losgaan. Plotsklaps duikt de gitaarvirtuoos op tussen het publiek met iemand die gedienstig achter hem loopt met een lampje. En wat heeft hij er zin, het publiek wordt knettergek. Er is geen betere muziek dan livemuziek. En ineens loop ik onze CEO tegen het lijf die net zo staat te genieten als ik. Dubbele-Voornaam twee zijn we wel kwijt. Die zit vast in de andere zaal te wachten op Anouk. Toen ik hoorde dat zij optrad, moest ik me wel even achter mijn oren krabben, maar ach, wat heb ik er verstand van. De CEO en ik verlaten de zaal tijdens het concert om naar de andere hal te gaan voor Anouk, wat een ongelofelijke domme keuze. In de app – ja hij werkt nog – staat dat Anouk iets met filmmuziek gaat doen, samen met het Metropole Orkest. Als ze opkomt, begint ze met een Nederlands liedje. Ik ken het niet, net als blijkbaar de meesten in de zaal. Geen geweldig begin. Weinig recencies tegengekomen in de kranten dit jaar. Die in Trouw is nogal zuur en jammert een beetje politiek correct maar een kreet maakte me aan het lachen: de ziekte van Adele. Altijd gedacht dat de Ziekte van Adele gaat over haar onblusbare verlangen om iedere nieuwe relatie die ze heeft te saboteren zodat ze nog meer zielige liefdesliedjes kan schrijven. Niets is minder waar. De Ziekte van Adele betekent dat je niet zingt maar eindeloos staat te kletsen op het podium. Nou, daar kan Anouk ook wat van. Niet al te samenhangend en ze heeft zich duidelijk grondig voorbereid. Hoe weet ik niet precies, misschien een fles wodka, kunnen ook een paar van die pilletjes zijn geweest waar iemand thuis zo’n vrolijk lachend geel gezichtje op gedrukt heeft. Enfin, ze ratelt en ratelt maar door. Blijkbaar wordt er veel over haar geschreven. En? Wat wel vervelend is, is dat de rockzangeres verwacht dat iedereen daarvan op de hoogte is, ook mensen die geen ‘sociale’ media gebruiken.

Christone ‘Kingfish’ Ingram tijdens North Sea Jazz 2024

Anouk tijdens North Sea Jazz 2024

Anouk is zelf geloof ik nogal onder de indruk dat ze op NSJ staat. Als reden geeft ze op dat het prestigieus is. Nou dan moet je wel wat beter je best doen. Anouk heeft een fantastische stem maar de repertoirekeuze is niet optimaal vanavond zullen we maar zeggen. Dan begint ze over racisme. Anouk is absoluut geen racist, zij was een van de eersten die openlijk zei dat zwarte piet weg moet, maar hoe en wat ze vertelt over het onderwerp, alsof je met een Ferrari tegen een titanium muur knalt. Het is zo belangrijk, bereid het dan voor. Adel verplicht. Soulzangeres Shirma Rouse trad de avond ervoor op met het orkest van de luchtmacht in een ode aan Aretha Franklin. Met mijn ogen dicht durf ik te zeggen dat het geweldig was. Vanavond doet ze achtergrondzang voor Anouk. De rocker prijst haar optreden en harde werk om te verzanden in goedbedoeld gereutel over racisme. Niemand op het podium of in de zaal weet wat je ermee moet. Beter was geweest om Shirma Rouse naar voren te halen en samen een nummer te zingen. Onze CEO en ik hebben het meer dan een half uur volgehouden, GJ merendeels mijmerend over een optreden van Shirma Rouse met Jennifer Hudson, waanzinnig idee. Dan vluchten we naar buiten. Waar vorig jaar bij 37 graden de Belgen van Naft stonden – beste act van 2023 – treedt nu de Insomnia Brass Band op. Daar krijgen we dansles, iets wat GJ nog immer nodig heeft. Heerlijke muziek waardoor ik Andre 3000 [Outkast] mis maar dat is de charme van het North Sea Jazz festival. Je wandelt gewoon overal binnen en valt vanzelf met je neus in de boter. Ook Meshell Ndegeocello gaat aan mijn licht-beboterde reukorgaan voorbij. Geen zorgen er is zoveel. We lopen gewoon binnen en zien wel. Swan, de Nederlandse soul en R&B band willen we graag zien. Vergeet het maar. Het thema van NSJ 2024 is gesloten deuren, niet voor vrouwelijke artiesten, maar voor ons de betalende bezoekers. Geen idee wat er met de programmering is gebeurd maar keer op keer stoten we ons neus, de hele dag lang. Gelukkig is inmiddels wel de garderobe open, drie uur na aanvang, als onze spullen veilig in een kluisje liggen. Geen touw aan vast te knopen. Na nog een of twee keer niet binnen te kunnen en Ahoy van a tot z doorgelopen te hebben, stappen we de eerste beste deur binnen waar geluid uitkomt. Het blijkt een gouden greep. Vanaf de tribunes genieten we uit volle teugen van Ibrahim Maalouf. De recensent van Trouw vind het helemaal niks, lees ik achteraf. Is niet ingewikkeld en saai genoeg ofzo. Ach, meneer wordt dan ook betaald om zure stukjes te schrijven. Ik doe het gratis. Maar wat een heerlijk optreden van de Frans-Libanese trompetist zeggen de CEO en ik tegen elkaar. Blijkt dat die andere meneer met dubbele voornaam ook in de zaal zit. Da’s mooi want dan kunnen we allemaal tegelijk gaan eten, hadden we vorig jaar afgesproken nadat we elkaar zoveel kwijt waren geraakt. Nou ja, samen eten. Ik ga in de rij staan terwijl de rest drinken haalt en een zitplek regelt. Drie kwartier later dien ik op. Wat in tien minuten op is. En we gaan weer op weg, vastberaden om de rest van de avond gezamelijk rond te struinen.

Insomnia Brass Band geeft dansles tijdens North Sea Jazz 2024

Ibrahim Maalouf speelt de zaal plat tijdens North Sea Jazz 2024. De recensent van Trouw vindt het platvloers vermaak. Ik heb genoten.

Ik wil graag naar John Scofield en Dave Holland uit het klasje van Miles Davis. Wie zei dat er geen echte jazz meer is op NSJ? Ook deze zaal zit ruim voor aanvang al bomvol. Grappig want dit is toch echt van die ploink ploink jazz. Twee heren op leeftijd op het podium en de muziek is niet zo luid. Des te meer reden om er doorheen te kleppen of op Funda te kijken, echt waar. En waarom de gemiddelde man boven de 50 eerst het lampje aan de achterkant van zijn telefoon aandoet om vervolgens door zijn berichten te scrollen is mij een raadsel. Heb het tig keer gezien op NSJ. Twintigers van nu: het is nooit te laat om je ouders mee te nemen naar de psychiater. Dubbele-Voornaam Twee is vrij snel afgehaakt en onze CEO niet veel later. Uiteindelijk hou ik het ook voor gezien, ik kom voor de muziek, niet voor het gekakel van wildvreemden zonder manieren. Wel mooi, diverse mensen zijn op de grond gaan zitten. Voor mij staan de heren in een cirkel om hun dames en achter mij liggen twee meiden op de grond te luisteren. Je denkt dat ze slapen maar ze applaudiseren iedere keer als eerste. Ook dat is liefde voor muziek. Als ik de zaal uitloop schrik ik me een hoedje, een enorme rij tot diep in de centrale hal, de zoveelste. Wat is er aan de hand NSJ? Inmiddels is de temperatuur dramatisch gestegen, exclusief en alleen binnen dit jaar. GJ loopt even naar buiten voor wat frisse lucht. Op de een of andere manier is er op het Congoplein altijd wat leuks te beleven. Yin Yin is een band uit Limburg met een supergaaf eigen geluid doorspekt met Aziatische invloeden. Het zijn ware festivalbeesten en je kunt geen seconde stil blijven staan. Tip voor volgend jaar: Naft en Yin Yin samen op een podium. En een paar graden warmer. Achteraf blijken dat ook Dubbele-Voornaam Twee en onze CEO op het plein van Yin Yin genieten.

John Scofield en Dave Holland tijdens North Sea Jazz 2024

Ondanks dat ik gisteravond in mijn bedje lag te huilen heb ik toch een soort van programma samengesteld. GJ wil naar Lizz Wright maar ook dat gaat niet gebeuren, weer sta ik voor een bomvolle zaal. Nou kun je zeggen: er is altijd NSJ Curacao in augustus [1] maar hoeveel geduld denken jullie dat ik heb. Nul als het op muziek aankomt. Wat een teleurstelling, NSJ 2024 is erg rommelig. Niet alleen dat de echt grote namen lijken ook te ontbreken. Volgens de officiele festivalpropaganda is dat omdat het festijn zich weer op haar kernwaarden wil herorienteren ofzo maar ik zeg dop, ik heb je. Het is gewoon een kwestie van geld. Dit is goedkoper. En concertorganisator Mojo is nou niet echt een liefdadigheidsinstelling. Enfin, huilend loop ik buiten op het festivalterrein rond. Het valt niemand op want we zijn allemaal diverse malen buitengesloten vandaag. Iedereen heeft tranen van verdriet. Tems staat ook nog op mijn lijstje maar dat overlapt met Lizz Wright. Ach, daar klop ik waarschijnlijk ook op gesloten deuren. Dan loop ik Dubbele-Naam Twee en onze CEO tegen het lijf. Wat hun verhaal is weet ik niet meer precies – je gelooft toch niet echt dat ik dit op zaterdagavond tijdens het NSJ schrijf – misschien ook voor dichte deuren gestaan, wie weet. Straks met z’n drieen naar Joss Stone, ben benieuwd. Ik wil ook nog naar Corinne Bailey Rae die net iets eerder begint. De heren beloven een plaatsje voor me vrij te houden.

Corinne Bailey Rae tijdens North Sea Jazz 2024

Als ik richting zaal loop, hoor ik iemand zeggen: zou ze haar hits spelen? GJ weet maar van een bekend nummer van de zangeres, Put Your Records On uit 2006. In de app staat duidelijk dat ze haar nieuwe album Black Rainbows gaat presenteren. OK, redelijk vers dan want de plaat is al bijna een jaar oud. Gelukkig kun je deeltijdjazzliefhebbers alles wijsmaken. Bailey Ray is geinspireerd door een tentoonstelling over ‘Black History’ [zwarte geschiedenis] en schrijft daarom nummers over slavernij, spirituele schoonheid, overleven, hoop en vrijheid. Dat resulteert in 2023 in haar vierde studioalbum. Black Rainbows is een artistiek succes en een muzikale achtbaan. Anouk wil graag een wilde zijn, Corinne Bailey Ray is het met snerpende gitaren tijdens de tweede track en niet zo zachtjes ook. Niet echt North Sea Jazz en stiekum had ik op wat anders gehoopt dus tijd voor Joss Stone. Dat is anders, heel anders, 80-plus [8] anders, althans zo voelt het.

Joss Stone tijdens North Sea Jazz 2024. Aan de kleuren te zien zijn we bij het reggaeblok aanbeland.

Blijkbaar zou Emile Sande de zaterdagavond afsluiten maar die moest verstek laten gaan en is het Joss Stone geworden. Ik weet niet in welke vijver de programmeurs hebben zitten vissen maar Corinne Bailey Ray, Emile Sande en Joss Stone is toch vooral meer van hetzelfde gesmaak, bezien vanaf mijn unieke abstractieniveau. Heel apart. Eigenlijk denk ik dat Joss Stone dat zelf ook wel weet. Ze komt op en het publiek reageert lauwwarm. De meeste staan in de zaal zonder zelfs maar enige verwachting. Soort van Pavlov-reactie. He die naam ken ik dan zal het wel wat zijn. Soms moet je niet al te hard vertrouwen op je eigen smaak. Probeer eens wat nieuws, je trekt toch ook iedere dag een schone onderbroek aan? Oeps sorry, dat in- en uitlopen viel dit jaar een beetje tegen tijdens NSJ. Betekent niet dat je geen schone onderbroek kunt aantrekken maar dat terzijde. Waar Stone mee opent weet ik niet meer maar het maakt weinig indruk. Dan een teaser van een seconde of twintig van haar enige echt bekende nummer You Had Me. Dan gaat het alarm keihard af bij mij. Dat nummer komt toch wel, waarom zou je? Klinkt als een onzekere artiest. Doodzonde want Joss Stone is een kanjer. Accepteer wat serieuze begeleiding en je zang droogt ieders tranen de rest van je leven. Talent is een geschenk en dan begint het harde werk. In plaats daarvan dreutelt Joss Stone iets over dat stoned zijn goed is en ze hoopt dat de helft stoned is. Ze is pre-Boomer zullen we maar zeggen. Ach, Anouk en Joss Stone, wie nou bij wie in de leer kan geen idee maar laat dat intieme huiskamerconcert van het duo maar zitten. Vervolgens gaat ze over op reggae dat klinkt als huismerkcola waar van die gele tekenfilmfiguren, Minions genaamd, de bubbels uit hebben gesloopt, bah gewoon. Het tempo gaat omhoog en onze Chief Entertainment Officier stoot mij aan. Dat is toch een bekend nummer? Klopt helemaal, Teardrops van Womack & Womack. Tranen hier tranen daar, tranen op de dansvloer [jazzvloer dit keer?] we komen er vandaag niet vanaf. Wel een heerlijke plaat van het echtpaar Womack. Overal een hit in 1988, behalve thuis bij de Womacks in de USA. [5] Stone heeft het in 2012 opgenomen voor haar album The Soul Sessions Vol. 2. Daarom zingt ze het. Nogmaals, Joss Stone is een fantastische zangeres maar iemand moet haar bij haar oren grijpen, terugsturen naar die microfoon en zeggen: je bent een grote meid met enorme liefde voor muziek, nou ga je het voor het echie zingen. Dood- en doodzonde.

Stone is niet alleen zangeres maar ook moeder. Ze kan uren over haar dochter praten maar gelukkig lijdt ze niet aan de ziekte van Adele dus disco wordt het. Omdat haar kleintje daar zo van houdt. OK, niet vragen wat Teardrops dan is, gewoon luisteren en afwachten. Inmiddels koester ik een sprankje hoop, nee niet vanwege dat disco ding maar door de warmte die ik in Joss Stone’s stem hoor als ze het over haar dochter heeft. Dat kan ze moeiteloos overbrengen naar haar muziek maar zal ze het ook doen? Beetje het Nederlands Elftal, talent genoeg maar dan? Het discoblokje begint met dertig seconden van Patrice Rushen’s Forget Me Nots [Vergeet me niet]. Moet je niet tegen Will Smith zeggen. Omdat ik de roddelbladen bijhou weet ik dat hij en zijn vrouw Jada Pinkett Smith een open relatie hebben. En hoe dat ging? Ik denk dat het hem meegedeeld werd door zijn vrouw. Forget Me Nots is een heerlijke plaat en dat weet Will Smith ook als hij Men In Black opneemt. Het basslijntje wat je eronder hoort is van Forget Me Nots. Kan zijn dat je de film Men In Black nooit gezien hebt en daarom het nummer niet gehoord hebt, maar maak je geen zorgen. Ook George Michael gebruikte het voor Fastlove [1996]. Op zich een leuke keuze maar waarom zo kort? En dan die rommelige overgangen. Stone worstelt duidelijk met de muziek, het is noch een eigen interpretatie noch een hemelse cover, vlees noch vis. Neil Rodgers van Chic was geweldig twee jaar geleden op NSJ, die man had er zin in. Joss Stone heeft iets van Chic of Sister Sledge gepakt, wederom een goede keuze maar doe de muziek dan eer aan.

In 2005 volgt Joss Stone Sarah Jessica Parker op als het nieuwe gezicht van het Amerikaanse kledingmerk Gap. Jullie geloven me vast niet als ik beken dat de TV-serie Sex and the City niet zo mijn ding is. Af en toe verdwaal je wel een op TV, meestal gedwongen overigens. Zal Will Smith vast ook wel eens gebeurd zijn. Een aflevering blijft me altijd bij staan. Carry schnabbelt bij als model wanneer ze struikelt, lopend over de catwalk. Supermodel zijn is moeilijker dan ik dacht. Tijdens dat moment hoor je het nummer Got To Be Real van Cheryll Lynn, naast Christina Aguilera’s Hurt misschien wel de meest onderschatte plaat allertijden. Zo’n prachtig nummer, zoveel energie en dan die trompetten en de stem van Cheryll Lynn, ruim voor de introductie van de vocoder [hallo Cher!]. Zelden een betere muziekkeuze ontmoet dan tijdens die scene en ik denk dat Joss Stone er net zo van onder de indruk is als ik, vandaar dat het op het repertoire staat. Zeggen dat je een meesterkok bent is een, maar dan. Vanaf de start van het discoblok beginnen meer en meer mensen de zaal uit te lopen, inmiddels is het zover dat men en masse vertrekt. Ook wel logisch, de muziek klinkt al een grote grijze brij. Ondertussen lijd ik in stilte. Hoe kan iemand die zo getalenteerd is en met zo’n prachtige stem dit zo verprutsen. Ze pikt de parels eruit maar dan? Uiteindelijk zal het wel in orde komen met Joss Stone, ze is gewoon te goed om zo door te kwakkelen maar ook wij staan op halverwege het concert. Het is dan pas twaalf uur. Nog nooit eerder gebeurd. In gedachten zeg ik tegen Stone: zoals jij voor je dochter zorgt, laat ook iemand zo voor jou zorgen, muzikaal gesproken. Vanaf de buhne de zaal inkijken moet de zangeres ook zien hoe de zaal leegloopt. Er zijn weinig dingen die meer pijn doen dan dat. Neem dat maar aan van een boerendiscodeejay. Moordend zo’n leeglopende dansvloer. Accepteer ondersteuning, dat maakt tijd vrij om je weer op de muziek te concentreren. En met je dochtertje eens langs te gaan bij de koningin van de keukendisco Sophie Ellis Bextor.

Wederom niet in colonne fietsen wij naar huis. GJ is aan het nachtdromen. Stel je eens voor dat Shirma Rouse en Jennifer Hudson volgende maand samen optreden tijdens North Sea Jazz Curacao en dan Got To Be Real zingen en ik ben er niet bij. Samenzwering zeg ik. De derde. Tsjakka ik heb je! Niet dat ik er veel aan heb. Tijd om bingo te roepen. Het begin is er. Die b lukt nog wel. Maar dan. Mijn mond roept blauw. Blauw? Ze verven de Erasmusbrug blauw [9], lichtblauw. 2024 Is zeker niet de beste aflevering van het North Sea Jazz Festival – het voelt alsof we een blauwtje gelopen hebben – maar wat is het heerlijk om op de fiets daar naartoe te gaan. Op z’n minst tot 2031. [1]

Toegift
Ook als je niet zingt maar schrijft over het North Sea Jazz festival hoort een toegift er bij. De 2024 plattegrond is nog onbegrijpelijker dan de vorige. Kijk maar. Ook dat is kunst. Helaas.

Kopfoto gemaakt tijdens ons late ontbijt om twee uur ’s middags. Het heeft tenslotte weinig zin om een jazzfoto boven dit verhaal te plakken, ja toch?

[1] Nou zou ik een vriendin kunnen vragen hoeveel nachtjes dat nog slapen is maar ik twijfel of dat een goed plan is. [2]

[2] Misschien als ik vertel dat ik het vraag voor een vriend. Briljant al zeg ik het zelf.

[3] Slavernij is inderdaad een inktzwarte geschiedenis. Misschien volgend jaar de huisartiest een Engelse vertaling van Ewald Vanvugt’s Roofstaat laten lezen. Daar had Anouk ook uit kunnen voorlezen, maakt veel meer indruk.

[4] Vast geen toeval dat terwijl ik over Joss Stone schrijf, Dario – De Clown op de achtergrond speelt. Een samenzwering kan ik het niet noemen, geen bingo, wel een leuk liedje.

[5] Inmiddels is mijn afspeellijst aangekomen bij Ducky uit NCIS. De acteur heet eigenlijk David McCallum en was ook muzikant. Pas vorig jaar bij zijn overlijden realiseerde de wereld zich waar Dr. Dre en Snoop Dog de mosterd vandaan haalde voor The Next Episode. Ben overtuigd dat de Womacks dat allang weten.

[6] Volgende track terwijl ik tik? Delfonics – Ready or Not, later ook bekend van The Source. [7]

[7] Hmmm, ik voel weer een muzikale adventskalender aankomen.

[8] 80-Plus? Jazeker, vorig jaar sloot de 83-jarige Tom Jones de zaterdagavond af. En dat was een stuk wilder dan wat Joss Stone vandaag op het podium brengt.

[9] Maar hoe loopt het nou af met die samenzwering? Onder ons gezegd en gezwegen, het heeft met de kleur blauw te maken. Vinden jullie het niet verdacht dat net nadat Rotterdam begint met de Erasmusbrug blauw te schilderen, bekend wordt dat het North Sea Jazz festival de komende zeven jaar in de Maasstad blijft? Dat bedoel ik maar.

In de jazz en blues heb je zogenaamde blauwe noten, blue notes, tonen die net wat anders worden gespeeld dan normaal en daarmee voor variatie zorgen. Verwijzingen naar de kleur blauw kom je overal in de jazz tegen. Het beroemdste jazzlabel ter wereld is voor de oorlog al opgericht en heet Blue Note. In 1959 nam Miles Davis een album op dat hij Kind of Blue heeft genoemd. Het is officieus de beste jazzplaat ooit. Vorig jaar werd er in Japan een tekenfilm [anime] uitgebracht over een jongen die beste jazzmuzikant ooit wil worden. Blue Giant is zeker niet de beste anime die uit Japan komt. En nu wordt de Erasmusbrug blauw geverfd, niet opvallend blauw maar stiekum blauw, ook wel bekend als zeer lichtblauw. Bingo!

[10] En de uitsmijter is voor Ays. Geen idee waarom NSJ deejays programmeert maar de Rotterdamse Ays is geweldig. Het swingt, knalt en verrast. Ik heb slechts flarden van haar set gehoord maar ik vind haar super. Moest ik even kwijt. En nou ga ik mijzelf weer in slaap huilen. Kussens genoeg.

Lara Fabian – Caruso [live] [vakje 24]

Frankrijk, Italie, en de winnaar is? Belgie natuurlijk. Wat had je anders gedacht?

Ja, twee weken geleden al beloofd dat het de laatste was, maar ach, jullie kennen me. We zitten inmiddels ruim in de toetoetgift, nummer 24 om precies te zijn. Omdat het morgen kerstmis is, geeft dat niet. Maar laten we het hier bij houden. Dit wordt de laatste. Beloofd.

Pas nog naar een concert van Caruso geweest. Niet waar Jokkebrok-Jan! Weet je wat pas echt nietes is? Dat de operazanger in 1906 na de grote aardbeving van San Francisco een aria vanaf het balkon van zijn hotel zong om de mensen te kalmeren. Het Palace hotel had geeneens een balkon. Klinkt beter in het Engels maar Caruso kwam, zag en rende [weg].

In 1986 schreef de Italianse zanger Lucio Dalla het nummer Caruso. De tekst vertelt het waargebeurde verhaal van de laatste dagen van de tenor in 1921 als hij terugkijkt en zijn gevoelens voor een van zijn jonge studentes doorschemeren. En ik vind het alleen maar een mooi nummer. Ben duidelijk niet de enige want iedereen die iemand is in de zangwereld neemt het op, Pavarotti, Andrea Bocelli om maar eens met wat namen te strooien.

Als Jodie Bernal Italiaans was had ik in ieder geval nog een paar woorden Italiaans gekend maar volgens mij is Que Si, Que Non Spaans. Weer wat geleerd. Werkelijk nooit enig idee gehad waar de tekst van Caruso over ging. Niet nodig ook. Muziek is emotie, weet u nog. En ja, zelfs een snoeiharde houseplaat als Godd van Marco V [2001] is emotie. Maar het duurt nog even voor we bij herboren in het nieuwe millennium zijn en ik verslag kan doen over het meisje in het gele topje. Mooi verhaal trouwens.

Dat gaat echt nog wel even duren want iedere keer als ik Lara Fabian Caruso hoor zingen, stopt de tijd. Toevallig luister ik nogal graag naar de versie van de Belgische zangeres. Ineens begrijp ik waarom E=MC2. Nee, niet daarom. Zou het je graag uitleggen maar telkens ben ik sprakeloos, ja ikke. Zo gauw de muziek stopt, ontglipt het mij. Ooit hoor ik het haar live zingen. Een man mag dromen, ja toch? [4]

Eighties: Lucio Dalla – Caruso [1987]

Tiener: Lara-Fabian – Caruso [2008]

Kopfoto: de enige cd die ik van Lara Fabian heb is haar album Lara Fabian uit 1999. Gaat GJ zichzelf toch een kerstkadootje kopen. Plus een paar Asterix albums.

[1] Raar maar waar, de officiele videoclip van Lucio Dalla’s Caruso begint met Duran Duran’s The Wild Boys. Zo misplaatst maar wel met vijfde bandlid Nile Rodgers.

[2] De winnaar is dan wel Belgie, Lara Fabian zingt voornamelijk in het Frans, behalve in dit geval. Volgens de commentaren is haar Italiaans uitstekend.  Ach, Fabian’s moeder is Siciliaans, haar vader Vlaams.

[3] Ja die Top 2000 hé. Is inmiddels een Top 2500. Kun je luisteren tijdens het verorberen van de ijstaart, die Oerhollandse kerstklassieker. Luier dan lui die publieke omroep. Weet je wat ze ook nog zeiden toen ze gloreerden over de uitbreiding? Dat je er niet extra voor hoeft te stemmen. Lijkt me best lastig om dat te regelen. Zo van je mag op elke plaat stemmen behalve de Top 2000. Welke zijn dat dan? Daar wordt nog over gestemd en nou opschieten de digitale stembus sluit snel. Als ze tenminste eerlijk waren over hun eigen onnozelheid kon je nog lachen van je zuurbetaalde belastingcenten.

Laten we eerlijk zijn, de Top 2000 [plus 25 procent, de minste dat wel] is vernieuwd en nu nog beter. Huh? Even alle gekheid op een stokje. 50 x 50 = 2500. Lees voor die eerste 50 vijftig jaar, dus vanaf, zeg, 1963 en voor die tweede vijftig het aantal platen per jaar. Dan staan toch meer dan alle platen die je ooit nog wil terughoren in de lijst. Moet je de radio dan niet uitzetten met kerst? Ook dat vraag ik weer voor een vriend. Daarom doe ik dus mijn ding.

[4] Van een witte kerst droom ik allang niet meer.

[5] A propos: Die Hard is de beste kerstfilm ooit. Maar dat wist je al.

Lieve Tina [Turner] [vakje 23]

Vakje 23 op 23 december, geen verrassing. Er is nog stabiliteit in de wereld.

Ooit komt aan alles een einde. Hou van, geniet, ben aardig, heb lol maar laat je de kaas niet van het brood eten. Bovenal, geen spijt van gemiste kansen. Doen! Dit verhaal ligt al twee jaar op de plank. Druk, druk, druk. En vooral teveel muziek om uit te kiezen. Eigenlijk wilde ik eindigen met The Only Way Is Up. Beloof ik tenslotte in het begin. Dat nummer is zowel geboren als herboren in de jaren tachtig maar het leven is vol verrassingen, sommige beter dan anderen, vraag maar aan de Oekrainers. Bijna klaar en het verhaal over hoe Eddy Murphy begon, schiet me te binnen. Wat een toeval, hetzelfde nummer van Al Green dat Tina Turner een paar jaar later opneemt. Had al tijden die jeuk om dit verhaal eens af te schrijven en dan overlijdt Tina Turner op 24 mei 2023. Geen idee wat jullie van haar vinden maar voor mij is ze super. Meteen maar even het verhaaltje afschrijven is geen optie. Met een week of twee is erg snel voor degenen die mij kennen. En zo werd het december.

Groot fan van Peter Heerschop. Hoe zijn verhaaltje op de radio tegenwoordig heet, weet ik niet. Vroeger was dat Lieve Marianne. Een vriend werd 30 en we lieten hem door de lokale radio uit zijn bed bellen. Zes uur ’s ochtends, best vroeg voor iemand die genetisch niet geschikt is om dan al op te staan [zijn woorden]. DJ heeft duidelijk ons briefje ontvangen want hij vraagt naar Marianne. Marianne Timmer is de Olympische schaatster die in 2002 ongewild naamgever wordt van de column van Peter Heerschop. Nog steeds 0600 hé als de presentator vraagt waar Marianne is. “Oh die ligt hiernaast te slapen.” Briljant. Een van de beste radiomomenten ooit, dat nauwelijks iemand hoort.

Peter Heerschop probeert het in zijn radio column bij Umberto. De cabaretier verweeft platentitels van Tina Turner in zijn gesproken, wekelijkse spotprent maar wat valt dat zwaar. Zit met Pap in de auto onderweg naar het ziekenhuis. Dromen zijn niet altijd bedrog, maar de onzekerheid verlaat je nooit. Luister met een half oor. Hij slaagt beter dan ik ooit kan. Desondanks ontglippen ook hem de woorden om de grootsheid van Tina Turner te beschrijven. Misschien omdat het kansloos is. Mensen zijn meer dan mooie woorden. Muziek is ook meer dan een simpele tekst. Ook Heerschop legt in weinig subtiele bewoordigen de vinger op het eindeloze huiselijke geweld waarvan Tina Turner vele jaren lang het slachtoffer was. Niet omdat Ike van haar houdt. What’s Love Got To Do With It? Nul. Zoiets heeft toch helemaal niets met liefde te maken?

Muziek is emotie, tranen, geluk, verdriet en soms ook gewoon woensdagavond negen en een beetje. Of een bon voor te snel rijden. Noemen ze tegenwoordig gaspedaalmuziek of in ambtelijke termen keigoeie kassarecette. Wel zo veilig, die bon dat is. In de jaren tachtig moest je nog een roddelblad kopen om te lezen over het ellendige leven van Tina Turner, tegenwoordig is alles anders. Had liever geschreven dat alles echt beter is maar misschien komt dat nog. En zo vond GJ de toekomstmuziek uit. Tsja.

Een ouder echtpaar wat ik ken, ontmoette elkaar toen ze beiden 17 waren. Nou snap ik ook waarom ze niet begrijpen waarom zoveel mensen moeilijk doen over de liefde. Je vind elkaar en het is klaar. Was het voor iedereen maar zo simpel. In 1985, een jaar na haar album Private Dancer, wordt Tina Turner op een Duits vliegveld opgepikt door de 30-jarige muziekmanager Erwin Bach. Zij is dan 47 en valt voor hem als het overbekende zwaargewicht betonblok. Zoiets beweegt maar in een richting. Voor de Duitser is het werk. Trouwens wie wil er nu wat met een beroemd iemand? Zo’n bak toestanden. Zelfs voor Facebook waren er al verstandige mensen die hun privacy koesterden. Doe het niet! Normaal helpt een gezonde dosis cynisme als de een wel beroemd is en de ander niet. Maar allez, iedereen weet wat er gebeurt als je veel samenwerkt met leuke mensen. Niet dat je kiezen mag maar zou de liefde er iets mee te maken hebben?

Een paar jaar later, in 1989, vraagt Bach haar ten huwelijk. Turner is niet overtuigd van zijn liefde. Voor haar is het huwelijk synomiem met bezit. Echte littekens zitten zo diep dat zelf jij je niet kunt zien. In 2013, vier jaar na haar afscheidstoer als 70-jarige, trouwt de 73-jarige Turner haar 57-jarige Erwin Bach. En weet je wat ik me afvraag? Hoe zou ‘What’s Love Got To Do With It’ klinken als ze het eerst na hun bruiloft opgenomen had.

Leo Blokhuis is al naar bed, wie dan? Natuurlijk kunnen we het aan Kygo vragen, maar laten we de Noorse DJ liefst met rust. Mensen met een muzikale beperking hebben daar bovengemiddeld behoefte aan. Lekker punthoedjes kleien van sneeuw enzo. En dan vroeg onder de wol. Voel je vrij om zijn remix van What’s Love Got to Do With It geweldig te vinden, persoonlijk is het een van mijn grootste muzikale teleurstellingen ooit.

Die remix van Kygo straalt absoluut niks uit. OK misschien iets als je een zwart gat waarin alles opgezogen wordt, meetelt. Maar dat liever niet. Meeliften op andermans talent en emotie, zo koud is het hoge Noorden nou ook weer niet. Prutseritus is geen ziekte maar een keiharde keuze. Dan deden Adina Howard & Nate Dog het drie decennia eerder toch beter. Heel ander genre weliswaar maar hun versie van What’s Love Got to Do With It is een heerlijke, niet overgecompliceerde plaat. Zoals muziek ook bedoeld is. Vlaagje vroeger met rap van nu. Plus natuurlijk de ondergewaardeerde stem van Adina Howard. Het geheel heeft een goede balans die niet irriteert of verveelt. Klinkt heel licht maar is toch verre van gemakkelijk. En het mooiste is dat het de hamvraag keihard in de etalage zet. What’s Love Got to Do With It? Wat heeft die liefde er dan wel niet mee te maken? Alles natuurlijk, maar dat weet je zelf ook wel.

Geen zorgen, voor vandaag zijn we klaar met de jaren tachtig op herhaal. Mag ook wel na 80.000 karakters. [Voor nu.] Alleen nog even snel de toegift van de toegift. Hoort erbij in Nederland, net als die suffe staande ovatie, ongeacht hoe tenenkrommend het is. In dit geval is het briljant.

Eighties: Tina Turner – What’s Love Got To Do With It? [1984]

Nineties: Adina Howard & Nate Dog – What’s Love Got To Do With It? [1996]

Morgen vakje 24, u weet wel van het grote chocolaatje. Heb je de nieuwe versie nog nooit gehoord dan staat je een muzikaale en emotionele aardbeving te wachten.

Kopfoto gemaakt door Saif Memon, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] Het nummer Regulate is opgenomen voor de film Supercop uit 1992. Hoofdrolspelers zijn twee van mijn persoonlijke helden Michelle Yeoh en Jackie Chan.

[2] Michelle Yeoh is; opgeleid als balletdanseres, Bondgirl en de enige vrouw die van Jackie Chan haar eigen stunts mag doen. Dat laatste klinkt sexistischer dan je denkt. Chan heeft waarschijnlijk elk bot in zijn lichaam al een paar keer gebroken, het zijn vaak stunts met een enorm groot risico. Zeker vroeger toen er nog geen computergegenereerde bijzondere effecten waren.

[3] Weet u nog, vak 11 [Ik heb al een man] waarin de stoere rapper het meisje niet kreeg? Nou de enige James Bond die de Bondgirl niet kreeg was in Tomorrow Never Dies waarin Michelle Yeoh als Bondgirl eigenlijk misplaatst is en misschien beter Bond had kunnen spelen. Toen dacht Jackie Chan overigens al een tijdje niet meer dat vrouwen achter het aanrecht thuishoorden.

[4] Michelle Yeoh heeft nog veel meer fantastische rollen gespeeld, denk aan Crouching Tiger, Hidden Dragon; Keizer Philippa Georgiou in Star Trek Discovery en Aung San Suu Kyi in The Lady, de Nobelprijs-laureaat die later van haar voetstuk viel ten tijde van de genocide van het Burmense Rohingya volk. Maar goed nu dwalen we af. Filmrecensies zijn niet GJ’s ding, zoveel heb ik wel geleerd van mijn stukje over de Super Mariofilm. Blijkbaar heb ik ongelijk en is het niet de slechtste loodgietersfilm ooit.  Zijn er dan nog slechtere? Maar ach, wat weet ik ervan?

[5] Vervuld van de kerstgedachte zal ik jullie morgen vertellen wat de beste kerstfilm ooit is. Voor vandaag een Netflixkung fukijktip. Ineens zie ik Shaolin Soccer voorbijkomen in mijn lijst met aanbevelingen. Helaas voor Netflix had de meneer die we uit zijn bed lieten bellen toen hij 30 werd mij deze film al aanbevolen. Erg leuk [je vrienden uit bed laten bellen].

Het Goud-Bruine Gevaar [vakje 22]

Dat is nogal eens anders dan het Rode Gevaar uit de jaren 20 en 80. Twintig, ja vraag maar aan Oekraine.

In vakje 22 vallen gelukkig de jazzgiganten de jaren 80 binnen. En dat loopt geweldig goed af.

Ben ik te min? Nee, iedere plaat is welkom in de Top 2000. Drugsgebruik geen probleem. Zij die het heilige vuur van ik-ben-moreel-superieur in zich dragen hebben altijd gelijk. Dat uit zich meestal in de overtreffende trap van hoe-stom-kun-je-het-verzinnen. Het internet heeft alles veranderd maar vroeger wanneer je als rechtgeaarde Amerikaan je zorgen maakte of je kinderen wel een realistisch sociale media opvoeding kregen [lees: muziek luisteren] dan deed je iets geniepigs. Je plakte er een waarschuwing op. “Deze plaat bevat vieze teksten over drugs, sex en het andere [of zelfde] geslacht die minderjarigen absoluut niet mogen horen.” Goud, dat zeg ik. Iemand is er vet rijk mee geworden.

Back To Black. Niet te vertalen, net zomin als een gebroken hart. Het hoort erbij. En geloof me, ik kan je verhalen vertellen, gruwelijk gewoon. Eerste persoon enkelvoud, dat laatste met nadruk. Herinnert u zich nog vakje 14? De liefde, ja die, wat als je jouw hart gewoon kon terugnemen? Dan zou het het nul, niks en noppes betekenen. Maar om je gebroken hart nu te lijmen met heroine – dat is wat black betekent in het nummer van Amy Winehouse – niet doen. Sowieso ik haat drugs, een bak ellende. Die troep moet ik niet. Waar gebeurd, GJ is op een feestje en een vrolijke gast vraagt of ik ook een lijntje wil. Nee, laat maar. Dat was een heel fout antwoord. En GJ naief denken: meer coke voor jou. Zo werkt het blijkbaar niet terwijl hij toch minimaal twee meter hoog was. Heel erg thuis in de drugs ben ik dus niet. En ja, geloof me, er zijn weekenden geweest waar minimaal 90 procent van de mensen op de dansvloer op een andere planeet vertoefde. Pilletje en pop. GJ houdt van bier. Als het gezellig is veel bier maar werk en drank? Weet je waarom ik nog steeds twee handen heb? Da’s geen rare vraag als je dé k[l]usjesman bent. Nog nooit een cirkelzaag vastgehouden met ook maar een druppel drank op. Hard werken en hard ontspannen, eerst het een dan het ander. Hardcore never dies! [keihard onsterfelijk]. Zo is het vast nooit bedoeld.

De dingen die DJ’s zien. Zonder anker verzuip je, geen grap. [5] Mijn verslavingen zijn muziek, kaas, gereedschap en rondingen, niet transitief. Misschien moeten ze daar eens twee waarschuwingsstickers op plakken. [6] Als je ‘m op mij plakt, zo van gevoelig voor rondingen, gebeurt vast het tegenovergestelde. Daar was eens die keer dat ik draaide in een DJ booth zo groot als een bus. Hoe dat afliep? Begin je nu ook al vergeetachtig te worden 50-plusser? Werk een beetje mee hier, ik probeer je gevoelens te ontzien.

In 2018 overleed Tim Bergling, dj-naam Avicii. Hij was 28. Amy Winehouse overleed in 2011 op 27-jarige leeftijd. Muziek moet geluk brengen, niet dit. Als je het hebt over beroemde DJ’s vliegen de Nederlandse namen je om de oren. De Zweedse Avicii was vele malen groter dan allemaal. En geloof mij maar, GJ die niet echt dol is op het geluid van Avicii. Amy Winehouse keek terug naar de jaren zestig en combineerde die moeiteloos met jazz, reggae en neo-soul. Artiesten veranderen over tijd. Hoe meer decennia verstrijken, hoe interessanter ze vaak worden. Beiden zijn overleden voor hun dertigste, vooreerst en vooral een menselijke tragedie, maar denk ook eens hoe beiden zouden hebben geklonken over tijd. Geef het tien, twintig of meer jaren. Op North Sea Jazz dit jaar sloot Tom Jones de avond af. Zijn eerste hit was begin jaren zestig. Iedereen liep te trekken aan tim Bergling, zelfs zijn management. Hij pleegde zelfmoord. Amy Winehouse worstelde met diverse zaken, waaronder verslaving. Voor beiden was muziek een uitweg tot het veranderde in een doodlopende weg. Onbegrijpelijk, zelfs verdrietige liedjes brengen de luisteraar een vorm van troost, blijdschap soms. Wanneer een muzikant voor de omgeving verandert in een geldboompje wordt er te hard aan geschud, soms met fatale gevolgen. Iedereen wil een graantje meepikken, moet kunnen toch? Wie ze zijn verdwijnt op de achtergrond. Ja, muziek is heilig maar alleen omdat er muzikanten zijn.

Uiteindelijk overleed Amy Winehouse aan alcoholvergiftiging maar het had net zo goed iets anders kunnen zijn. Het lichaam is sterk maar de geest wint uiteindelijk. Dat je muziek het lijden vertolkt, betekent niet dat je als artiest ook moet lijden. Amy Winehouse had ook mentale problemen en net als iedereen hield de liefde niet altijd recht schip. Dat kan er inhakken. Op z’n Shakespeariaans: beter dat dan niets. Prachtig nummer hoor Back to Black. Maar net zo duister als onbegrijpelijk. Een gebroken hart doet onvoorstelbaar pijn, maar dan maar drugs? Nooit.

De laatste weken hoor je vaak een spotje over de radio die ageert tegen de nieuwe drugswet. Geen idee waar de klok verstopt is of de bijbehorende klepel hangt. Het enige wat ik wil weten is van wie komt het spotje? Heroine en cocaine zijn nooit de oplossing. En pilletjes zijn nog erger. Maar om niet te vertellen wie je bent en waarom je tegen bent, is ook gevaarlijk. En wat promootte oud-president Trump ook alweer? Iets met chloor. Weet wat je slikt is onmogelijk dus slik niks. Advies van een DJ, wat moet je ermee? Als het je tot nadenken aanzet ben ik al blij. Ondertussen mijmer ik verder over wat meer aan magische muziek Amy Winehouse ons had kunnen brengen als zij niet te jong overleden was.

Oorlog tegen van alles, drugs, kerst, Oekraine, oorlog zal er altijd zijn, geestverruimende middelen ook. En ja, muziek is daar een van. Niet lachen ezel. Je kunt voor de taktiek van de verschroeide aarde kiezen of proberen mensen te redden voor zij door het vuur verzwolgen worden. Als het de eigen schuld is van drugsgebruikers, is de hoofdschuldige dan niet de overheid die faalt om die troep van ons weg te houden? DJ’s leven ’s nachts en begrijpen niets van het echte leven. Tuurlijk, maar we hebben allemaal onze verantwoordelijkheid, of het nu om je leven gaat of over het werk waar je voor betaald wordt. Toch zie ik het nog steeds fout [zeggen ze].

Het bruine goud klinkt vies. Dat is het ook. Mijn lukrake vertaling van Golden Brown snijdt weinig hout maar ach wie heeft dat door. In 1981 begrepen weinig mensen dat the Stranglers niet zongen over iets goudbruins maar over drugs tot een bandlid zich verspreekt. Foei, dan draaien we de plaat niet meer. En wat lost dat op? GJ is vrij conservatief, zo werkt de wereld nu eenmaal, maar wel praktisch behoudend. En dat bestaat dus niet. Zoiets als zoeken naar een vijfde dimensie in een van drie plus tijd. Black verwijst naar heroine. Golden brown refereert ook aan drugs maar dan 40 jaar eerder. Welke drug, geen idee, verkeerde deur om aan te kloppen.

Vorm en inhoud zijn niet altijd in tandem. Als niet alles kapotgedraaid zou worden, had niemand zich meer Golden Brown herinnerd. Een gelukkige herinnering aan een ver verleden zou het enige zijn dat overbleef. Het mag niet zo zijn. In de jaren zeventig werd het hoog tijd de toch wat saaie muziek een schop onder de kont te geven, een van de grote verworvenheden van de punk. The Stranglers waren zo’n punkband. In 1981 werd Golden Brown gereleased, een technisch complex werkstuk dat stevig leunt op Take Five van Dave Brubeck, misschien wel de beroemdste jazzplaat ooit. Net als Fuer Elise, al zegt de naam je niets, je herkent het meteen. Over Take Five zijn hele complexe muzikale analyses gemaakt, zoek maar eens op als het je intereseert.

Terwijl jullie hard zitten te tiktokken ofzo, luistert GJ graag naar rare muziek. Kom ik ineens The Take Vibe E.P. met Golden Brown tegen. Ik snapte er geen hout van maar wel supergaaf. Net als veel mensen vroeg ik me af of ik niet iets gemist had en Golden Brown origineel van Dave Brubeck was. Nee, het is absoluut van The Stranglers, maar zoals gezegd hun Golden Brown is mede geinspireerd door de techniek van Dave Brubeck. Heb er tig keer naar geluisterd en op een gegeven moment hoor je het. Als Golden Brown rond een seconde of zeven, acht net te hard inzet. Maakt het alleen maar echter. Als ik de commentaren lees, hebben anderen geprobeerd het na te spelen door te kijken naar de vingers van Dave Brubeck op het toetsenbord. Die kunnen nooit meer piano spelen, de vingers van de leerlingen zitten voor altijd zo door de war als een sliert spaghetti. Het kan ook helemaal niet want het beeld is van het origineel van Take Five uit 1959. En dan toch Golden Brown daaruit proberen persen, dan breek je ieder botje in je handen.

Nee, de illusie dat Dave Brubeck Golden Brown speelt, is gecreeerd door Laurence Mason, [Engels] afgestudeerd aan het conservatorium van Leeds, Engeland. Eerlijk is eerlijk, dit is redelijk geniaal en hemels om naar te luisteren. De basis is Take Five, opgeknipt en gesampled, vermengd met Golden Brown en een aantal saxofoonpartijen door Mason zelf ingespeeld. Golden Brown is een liedje dat ik nooit goed heb kunnen plaatsen, mede ook omdat het niet mijn soort track is, maar deze lijst gaat over platen uit de jaren tachtig die net zo leuk of beter dan het origineel zijn. Take Vibe E.P. gaat zelfs nog verder en maakt de cirkel rond, muziek heeft geen begin of einde, muziek is de hemel. Onweerlegbare logica waarmee ook meteen het bewijs is geleverd dat de aarde wel rond moet zijn. Luister en geniet. Druk op herhaal zo vaak je wilt.

Eighties: The Stranglers – Golden Brown [1981]

Twintigers:  Take Vibe E.P. – Golden Brown [2021]

Morgen, in vakje 23, gaan we het nog een keer hebben over Tina Turner. Nee, niet over Kygo, terwijl hij toch – even zoeken naar het woord – de irritatie is die tot deze adventskalender heeft geleid.

Kopfoto gemaakt door John Matychuk, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] OK, niet helemaal eerlijk. Vriendin van me was aan het draaien en moest naar de wc. Dat is nogal een DJ [probleem]-ding. Ik aan de bar [gratis natuurlijk]. Iemand anders was me dronken aan het voeren met cocktails [je deed het als een pro] en ik moest even invallen. Ging goed hoor. Trouwens, zou het publiek wat gemerkt hebben met al die pilletjes? De rest van de avond, ach gossie, weer die tere 50-plus zieltjes van jullie. Kweek eens wat eelt, dan praten we verder. [3]

[2] Als k[l]usjesman zie je ook wel dingen maar dat is meer van ‘ik had het anders opgelost’. Helaas, kusjes gaan voor klusjes dus dieper inzicht zal nooit voor mij zijn.

[3] Herinner me Spymaster & Eric Nouhan – Spontaneous. Of was dat een andere keer? Grijns. [4]

[4] Een man vergeet wel eens wat. Ook zonder drugs.

[5] Anker, anker, anker. Anders is het over.

[6] Nog twee dagen. Ik ga dat openlijke jaren-80 sexisme enorm missen.

Mes – Steek – Pijn [vakje 21]

Vandaag in vakje 21 een minder leuk stukje nostalgie, maar veel belangrijker dan al het andere gereutel bij elkaar.

Goldband, terugvertaald als Goudband is een wit poeder. In het Engels wordt het finale produkt modder genoemd, perfecte naam. Voor gebruik water toevoegen. En dan maar muren stuccen. Die zag je vast niet aankomen. Weet je wat ik niet zag aanstormen? Goldband, de band. Zeg nou zelf Noodgeval is een waanzinnige plaat, helemaal nu en toch jaren 80. Krijg je ervan als je vader stucadoor is. Wat een onzin. Hadden ze het netzo goed MP75 kunnen noemen. De M staat voor machinaal verwerkbaar overigens.

Witte Was betekent de doorbraak voor Goldband met een tekst die Adriaan van Dis trots moet maken. Nee, niet bladeren vallen van de bomen af maar waarom is coke zo duur. Heb zo hard gelachen de eerste keer toen ik het hoorde. En dan noem je jezelf Goldband. Die jongens komen er wel. In 2022 spelen ze Lowlands ondersteboven. Het onvermijdelijke Pinkpop volgt in 2023. Wat een band.

Noodgeval was een of twee edities geleden de hoogste nieuwe binnenkomer in de Top 2000 – ja, ook GJ kan er niet omheen. Deze keer [2023] staat het lied op 94, wereldprestatie. Als ik de reclame van de publieke omroep goed heb gehoord is Stiekem van Maan en Goldband – heerlijke plaat – dit jaar de hoogste nieuwe binnenkomer. Maan begrijpt het, Goldband ook, GJ begint het langzaam te begrijpen, nogmaals sorry Maan. En dank je wel André van Duin.

Leuk dat er een jaren 80 sausje over het ouvre zit, maar wat is nou de link? Appeltje, eitje. Naast muziek leest GJ wel eens een boek, je weet wel van die mislukte bakstenen met veel letters en grote woorden [die ik oversla omdat ze te moeilijk zijn]. Roofstaat is een simpel woord dat [officieel] niet bestaat [maar iedereen begrijpt] voordat Ewald Vanvugt het gebruikt als titel voor zijn eenvoudige maar keidikke boek over het Nederlands koloniaal verleden. Echt een supersimpel boek ondanks de vele bladzijden. Wij Hollanders kwamen, zagen en staken de boel in de fik als we onze zin niet kregen. Keer naar keer en pagina na pagina, zwart-wit denken pur sang. Als Goldband zingt over de langste nacht, denk je automatisch aan corona, maar er zijn veel lange nachten. Sommigen duren geen maanden of jaren maar eeuwen.

Als ik dit schrijf is het zondag. Ik sta op met het nieuws. Weer bommen bij huizen, steekpartijen en ander grauw geweld. Ik herken Nederland niet meer. Ongetwijfeld weer een burgemeester die een woning sluit zonder te weten of het om slachtoffer of dader gaat en daarmee het probleem niet oplost. Wel lekker makkelijk, kijk mij eens daadkrachtig zijn. Zo sukkelen we al decennia voort. Niks nieuws onder de zon.

In 1983 was het vast ook wel eens zondag, ik gok zelfs meer dan eens. Iemand twee adventskalenders plus een dag of vier? GJ was 15 en de dichtsbijzijnde grote stad was Antwerpen. Misschien ben ik die zaterdagavond naar de disco geweest, misschien niet. Maakt ook niet uit. Het werd zondag. Wat ik me herinner is dat ons Mams zich altijd zorgen maakte. Of we wel veilig thuis zouden komen. Zo vermoeiend. Dat was toen. Nu weet ik beter. Ze was er al een kwijt. Mijn grote zus wordt binnenkort twee. Ja, dat lees je goed, twee jaar oud. Teveel zorgen voor een moeder. Daar hebben we het nog wel over. Kerwin Duinmeijer was ook 15 toen hij overleed op 21 augustus 1983. Ruzie in de Damstraat in Amsterdam en mes, steek, pijn. Neergestoken door de 16-jarige skinhead Nico Bodemeijer.

“Kerwin Duinmeijer rende gewond naar de Dam, opende de deur van een taxi en vroeg naar het ziekenhuis gebracht te worden. De taxichauffeur weigerde hem te vervoeren. Een tweede taxichauffeur verleende eerste hulp en regelde een ambulance, die twintig minuten later arriveerde.”

“Na de gebeurtenis stelt het bestuur van de Taxicentrale Amsterdam dat de weigerende chauffeur een menselijke beoordelingsfout heeft gemaakt.”

Bah.

“en niet had ingezien hoe ernstig de situatie was. Chauffeurs hebben weliswaar de instructie geen gewonden mee te nemen, maar behoren wel hulp te verlenen.”

Dus de chauffeur heeft wel de instructie gevolgd maar de patient is overleden? Als je een nieuwe laptop koopt en die ontploft, vraagt de winkel toch niet als eerste of je de instructie hebt gevolgd? “Bent u OK meneer de klant? Heeft u niks? En de anderen thuis ook allemaal OK?” Zo werkte het toen ook al.

Achteraf gooit de TCA nog wat olie op het vuur als het probeert zichzelf wit te wassen. Typische oneerlijke spagaat als de dienstdoende bovenbaas zegt dat “het niet zo is dat chauffeurs mensen moeten laten doodbloeden, maar dat het tegen de regels zou zijn, gewonden te vervoeren.”

Hoe dan? Ga lekker kleien met Kygo in het Hoge Noorden mislukte bovenbaas.

Ons Paps is ook taxichauffeur geweest en bij hem in de auto is eens baby geboren. Bevallende moeder er uitgooien dan maar? Omdat regels heilig zijn en boven alles gaan? Mensen zijn mensen en ieder leven is even waardevol, daar begint en eindigt alles mee. Weg met de regels! Hoeveel taxichauffeurs houden zich trouwens aan de verkeersregels? Vraag ik voor een vriend.

Ook de rechterin maakt er een potje van. Verplaats het incident naar nu en vraag je af hoe mensen zouden oordelen als Donald Trump zegt dat ondanks dat de dader een tatoeage heeft met “puur-blank”, het geen racistische moord is. Voeg daaraan toe getuigenverklaringen die stellen dat de dader ‘vuile neger’ riep naar Duinmeijer en hem de Hitlergroet zien brengen. In een documentaire uit 1984 wordt een getuige opgevoerd die zegt dat Bodemeijer tijdens de steekpartij roept “Ga terug naar je eigen land!” “Volgens de agent die Bodemeijer als verdachte verhoorde, had hij verklaard dat Duinmeijer een “vieze neger” was en dat hij “niet vies moest kijken”. De rest kun je lezen op Wikipedia, ondanks dat het hevig gekuist lijkt. [Ook Wikipedia is een gevecht om de waarheid.]

Wel of geen racisme? Zou het mes ook tevoorschijn zijn gehaald als dader en slachteroffer dezelfde blanke achtergrond hadden. Zwart-Wit is een uitstekende titel voor het nummer. De moord “greep Boeijen zo zeer aan, dat hij er een nummer over wilde schrijven, maar wist eerst niet hoe. Ook had hij twijfels of iemand (en met name Kerwins familie) wel op een popnummer zat te wachten. De familie gaf echter toestemming en Boeijen kreeg de melodie snel op papier. De verzorging van de tekst leverde meer problemen op. De liedjesschrijver kiest onder meer inspiratie van Bob Dylans The Lonesome Death of Hattie Caroll (moord door een rijke man op een Afro-Amerikaan) voor een verhalende tekst. Eenmaal op papier vereenvoudigde Boeijen de tekst […] steeds verder.” [Wikipedia]

Lust u nog jaren 80 peultjes? Maar eerlijk is eerlijk, met of zonder houten hijskranen voor de meisjes, is het tegenwoordig veel beter. Of beter gecamoufleerd? In 1980 werd de Centrumpartij geboren, een borreling van de Nederlandse Volks-Unie, pleitbezorgers voor een een “Germaans-christelijke cultuur” in Nederland. Bij de verkiezingen van 1982 haalde de partij een zetel die bezet werd door Hans Janmaat en het cordonne sanitaire was geboren. Die tijd dus en dan kiest Goldband voor dat numer? Veel helderder dan Zwart-Wit wordt de boodschap niet. Maar geen zorgen, mijn missie is muziek en Goldband’s versie van Zwart-Wit heb ik achter vakje 21 verstopt omdat hij geweldig is. Verder niets. Da’s trouwens ook hoe politiek en beinvloeding werkt. Slaap lekker, morgen een neutraal nummer: vakje 22. Iets met goud en bruin. Puur toeval natuurlijk. Dit is maar een domme lijst.

Eighties: Frank Boeijen Groep – Zwart Wit [1984]

Twintigers: Goldband – Zwart-wit [2021]

Morgen vakje 22 dus.

Kopfoto gemaakt Ryoji Iwata, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

Dromendief [vakje 20]

Vakje 20 markeert het vierde lustrum alweer. Een vijfde gaan we niet halen want dit is een adventskalender en dan is het kerstmis.

Normaal zou ik bij 19 zijn gestopt, maar die innerlijke rebel hé. Plus natuurlijk dat ik niemand het idee wil geven dat ik mensen verleid om naar artiesten te luisteren die wel heel dicht aanschuren tegen sexistsiche videos. Oeps. Tijd om in je Moers taal te gaan zingen.

Thijs uit Breda hebben we het over gehad. Tegenwoord beter bekend als DJ Tiesto van de vele fijne platen. Love Comes Again is daar een van. Staat hij een keer te draaien aan de voet van de Rotterdamse Erasmusbrug [waar anders?] komt Marco Borsato het podium op om de zang voor zijn rekening te nemen. Ondanks de kraakkwaliteit opname klinkt het super. Ook in 1994 klinkt het al super als Borsato zijn grootste hit ooit scoort. Knip de eerste seconden eraf [veelgebruikt DJ trucje] en Dromen Zijn Bedrog komt binnen als een huis. Toch heeft de dan nog jonge Marco de mosterd uit het Zuiden gehaald.

Soms denk ik wel eens dat er teveel muziekfestivals zijn. Ook het Eurovisie songfestival mogen ze best wel een jaartje overslaan, laat staan dat van San Remo. Wie mist dat wel? Als je in 1982 de 32e editie wint, wanneer begon het festival dan. Veel te vroeg! Toch won Riccardo Fogli dat jaar – daar. Wanneer je Otis Clay hoort zingen over The Only Way Is Up [vakje 14] wordt iedereen blij. Het origineel van Dromen Zijn Bedrog krijgt buiten Italie heel wat minder handen op elkaar. Riccardo Fogli’s – Storie Di Tutti i Giorni is desondanks zwaar herkenbaar. Toch is Dromen Zijn Bedrog (en als ik wakker word en naar je kijk, spookt het nog) een veel fijnere plaat. Luister er nog steeds graag naar, net als veel andere nummers van Marco Borsato maar wat kan die man goed leentje-buur spelen. Margerita iemand? Origineel is van Ricardo Cocciante. “Het is net alsof er iemand anders in je lichaam is gekropen.” Een van de weinige nummers die me ook nu nog echt pijn doen. Nu terug naar waar alles mee begon.

Eighties: Riccardo Fogli – Storie Di Tutti i Giorni [1982]

Nineties: Marco Borsato – Dromen Zijn Bedrog [1994]

Morgen vakje 21 alweer en dat is een stuk minder feestelijk.

Kopfoto gemaakt door Javardh, gevonde op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] De link voor de officiele video van Dromen Zijn Bedrog werkt niet dus een oude TMF opname. Ook leuk.

[25] Vijf maal vijf is trouwens ook 25, niet alleen eerste kerstdag.

Op Billen Van Beton Kun Je Rekenen [vakje 19]

Niks vies aan dit verrukkelijke vakje 19

Valeriaanwortel geeft rust, zeggen ze. Doe mij maar een dubbele dosis. Even rekenen: als ik op de 19e jarig ben en dit vakje 19 is, dan… Dan zijn de chocolaatjes bijna op en de jaren tachtig allang. Nog vijf vakjes en dan moet het allemaal weer beschaafd, [666] u weet wel de wereld van vandaag waarin mannen en vrouwen gelijke kansen krijgen en kleine meisjes niet langer gedwongen worden met een houten poppenkeuken te spelen terwijl ze liever een houten hijskraan hebben. Waarom zouden meisjes geen ingenieur mogen worden? Dat utopia bereiken we volgens mijn laatste berekeningen pas/al [kies alnaar gelang u stemt] in 2024. Persoonlijk zou ik zou niet teveel vertrouwen op de technische knobbel van een optimist die geen ingenieur is maar economie gestudeerd heeft. Zal daarom wel een paar jaar later worden. Als, als, als.

De jaren tachtig waren een ander soort utopia, meer van de mannelijke vorm. Verkeerd om, van de vrouwelijke vorm, een utopia voor mannen. Roken was nog steeds gaaf, vergis je niet [vakje 12: Vies Is Lekker], bloot niet. Persoonlijk heb ik de omgekeerde mening, maar wat snap ik ervan? Vijftien jaar na dato, in 2003, hoor ik, nota bene in een discotheek in Beijing, het nummer Boys van de Italiaanse zangeres en presentatrice Sabrina. De rondborstige mevrouw zingt vanuit een heet zwembad, in vol zwemkledijornaat vanzelfsprekend. Die uitgekiende vormen komen duidelijk niet door haar voorliefde voor fitness, een jaren tachtig fenomeen. Maar als je een plek moet verzinnen waar je dit liedje niet hoort, is het wel Beijing. In 1989 zijn er demonstraties op het Plein van de Hemelse Vrede. Velen herinneren zich nog de eenzame protestant die bijna door een tank vermorzeld wordt. En dan hoor je in het Beijing van 2003 Sabrina uit Italie zingen over Boys? Het eerste waar ik aan denk als ik de plaat hoor, is de vader van een vriend. Mevrouw deinst wat al te enthousiast op en neer in het zwembad en de zwaartekracht ziet zijn [nee, natuurlijk niet ‘haar’, lees door] kans. “Kijk, nu gaat haar topje afzakken” verheldert de vriendelijk verdwaasde vader, zielsgelukkig dat hij het magische moment kan delen met twee knapen van een jaar of 20. Wat zal die man 15 jaar later dolblij worden als “Call On Me” uitkomt.

De Spencer Davis Groep zegt mij niet zoveel, de hoge tenorstem van Steve Winwood des te meer. Als je de plaat hoort, weet je meteen wat ik bedoel. Winwood had in 1981 een grote solohit met “While You See a Chance“, een zeer typische plaat. In 1986 hetzelfde verhaal met “Higher Love“. En ja hoor daar is ie weer. Nee, niet Cher met haar autotune maar Nile Rodgers van Chic, inmiddels ook een oude bekende. De eenzame soep is duidelijk op maar wat is die man een onstopbare musicus. Op “Higher Love” speelt hij de gitaar. De Valerie van het liedje is een echte persoon, en op een dag zijn ze weer samen. Nee, niet de Valerie van Amy Winehouse en Mark Ronson, overigens geleend van de Zutons, vraag maar aan Leo Blokhuis maar de Valerie van Steve Winwood. Het zou een ode moeten zijn aan iemand die alles had, maar het door de handen liet glippen, beetje raar voor een ode. Mooie plaat, Valerie van Steve Winwood dat wel. Zo mooi zelfs dat de Zweedse house dj Eric Prydz zijn vingers er niet vanaf kan houden. Als hij het resultaat aan Steve Winwood laat horen, is die zo onder de indruk dat hij aanbiedt de zang opnieuw op te nemen zodat het beter past. Tsja.

In dit geval denk ik dat vrouwen kritischer zijn op de zang dan de mannen. Wij zijn meer van de passieve aerobics. In 1982 explodeert het trainingsregime dankzij een video van Jane Fonda. Een fitness rage is geboren. Het jaar daarvoor verschijnt ‘Let’s Get Physical‘ van Olivia Newton John, de vrouwelijke hoofdrolspeelster uit Grease. Eigenlijk was het nummer bedoeld voor een sexbomman als Rod Stewart. Het zal wel. Dames, voel je vrij om een educatief commentaar achter te laten. De jaren tachtig zijn de jaren tachtig waarin mannen gewapend met de afstandsbediening graag een mooie mevrouw in een strak pakje zien zweten. Nu ik dit schrijf, die houten hijskranen voor de meisjes kan ook wel 2025 worden hoor. Niet boos worden, een eerlijker wereld is geen exacte wetenschap. En dan ben ik nog positief. Sommige dingen veranderen nooit. Van 40 jaar geleden naar 20 jaar voor nu en zie waarom Call On Me van Eric Prydz zo bekend is geworden. Dames in extreem strakke aerobics pakjes die een beetje bewegen. Is ook nog een verdwaalde meneer in beeld maar dat zag ik pas de 999e keer. Overigens is die ghetto blaster waarmee die mevrouw loopt die geen geld heeft voor een lange broek wel erg jaren 80. Waarschijnlijk de meest sexistische video ooit. Zou ik normaal nooit naar kijken maar in dit geval moest ik wel voor vakje 19. Laat de 19e nou net mijn verjaardag zijn. Die vier ik overigens het liefst in Rio de Janeiro, de wereldstad waar alle vrouwen billen van beton hebben. Oh nee, heb ik dat echt gezegd? Daarom is Leo Blokhuis wel op TV en ik niet. Beter.

Onthou een ding van dit verhaal, fitness kunnen we allemaal. Liefde voor muziek gaat door de oren, niet de ogen. Hoe zou het trouwens met Sabrina, ik bedoel tank-man zijn?

Eighties:  Steve Winwood – Valerie [1982]

Naughties: Eric Prydz – Call on Me [2004]

Morgen vakje 20, vinden jullie dat ook zo spannend? Ik wel hoor. Kan er nauwelijks van slapen.

Kopfoto gemaakt door Boxed Water Is Better, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] Vriendinnetje gehad dat Valeria heette gehad op de middelbare school. Die dame was echt gestoord.

[2] Helemaal geen Stock, Aitken & Waterman verstopt in deze adventskalender? Zelfs geen Samantha Fox, u weet wel heren? Puur toeval en nee die Rick Astley adventskalender staat niet voor volgend jaar op het programma. [3]

[3] Leuk idee trouwens. [5]

[4] Slimme dame overigens Samantha Fox, geef ‘r groot gelijk.

[5] Serieuze uitdaging dat wel.

[6] Laten we afsluiten met een sexistische jaren-70 opmerking. Wist je dat voor de laatste scene in Grease, die waarin de tortelduifjes weer bij elkaar komen, Olivia Newton John in zo’n strakke broek werd gehesen dat die dichtgenaaid moest worden en de actrice de hele dag niets durfde drinken uit angst naar de wc te moeten? [7]

[7] Dat waren de jaren 70. Terugkijkend kun je het de jaren 80 ook niet kwalijk nemen. Iets met voorbeelden en volgen.

[666] In een beschaafde wereld is Oekraine een vrij land dat zelf kiest zonder Russische inmenging, inval of overheersing.