Basiscursus Verkiezingmanipulatie

Over vertrouwen in de overheid gesproken…

Waar is Leefbaar Rotterdam als ze echt kunnen scoren? [0] Uilen vangen in het Fabeltjeskrantbos?© [Fabeltjeskrantbos©, een Efteling©-onderneming!]

Herinnert u zich 2021 nog, het jaar waarin overtreden van de avondklok even werd gedoogd ten bate van de democratie. Zelfs Poetin krijg je dat niet uitgelegd. Je mag zelf kiezen welk onderdeel: democratie of gedogen. [1]

Vorig jaar waren er landelijke en Europese verkiezingen. Corona maakt alles een tikje ingewikkelder – en de voorzitter van het stembureau er een puinhoop van. Stembussen onafgesloten achterlaten omdat je morgenochtend vroeg moet gaan tellen en naar je bedje wil. Het lijkt wel of alle 50-Plussers samenzweren om jongeren na het milieu, een eigen huis en een toekomst ook nog dat allerlaatste dingetje willen afpakken, evenredige vertegenwoordiging. Dit jaar wordt vast alles beter.

Woensdag 16 maart 2022, negen uur ’s avonds en de lokale verkiezingen zitten erop. Ruwweg 38 procent van de Rotterdammers heeft gestemd, een erg lage opkomst. Het tellen is dan ook snel klaar. School herbergt [mooi woord hé?] twee stemlokalen. De kliko’s van Bureau 192 worden om half elf opgehaald. Die van 121 dertig minuten later. Als ik en een andere vrijwilliger de zware zak met ongebruikte stembiljetten in de container hijsen, zien we dat het sluitoogje ontbreekt. Wat nu? Hier wordt het spannend.

Er straalt geen licht van onderen door het gaatje dat in de rand van het plastic geboord is. Zo simpel werkt democratie nou ook weer niet. Twee minuten later vindt iemand een vleugelmoer. Dan is het oogje nooit ver weg. [Het ringetje vind ik overigens pas als iedereen wel weg is.] Oog ferm vastgeschroefd, nu gaat onverbiddelijk het cijferslot er op. Ziezo, onze stemmen zijn veilig.

Hoog tijd dat de Verenigde Naties waarnemers gaat sturen.

Als je wil, kun je de boel altijd bedotten. Wat telt, is dat het opvalt als er gerommeld is. Net als vorig jaar is de avondvoorzitter weer zo’n oud knormannetje die het allemaal niet begrijpt en het voor de poen doet. [2] Bij de overheid zijn ze nogal dol op titels en daarom heet opa voorzitter. Gelukkig is er nog een frisse studente die vice-voorzitter is en opa begeleidt alsof het haar eigen vader is. Zodoende komt het telproces alsnog tot een goed einde. Als ervaringsdeskundige vraag ik meneer de voorzitter of de containers worden opgehaald. Hij neemt nauwelijks de moeite om zich naar me toe te draaien. Hij mompelt iets van ‘vast wel’, de taxi wacht immers op hem. Onze ‘kostbare’ democratie mag wel wat kosten, letterlijk. Nadat de oude man vertrokken is, begin ik met mijn misselijke plan. Duim maar dat ik de juiste aannames heb gemaakt, anders word ik betrapt en beland in de gevangenis van Guantanamo Bay wegens illegale terroristische activiteiten.

Het is logisch dat de gemeente net zoveel stembiljetten heeft gestuurd als er mensen mogen stemmen. [4] Ook wordt geteld hoeveel mensen hun stem hebben uitgebracht, dat wordt vergeleken met het aantal stembiljetten. Ik ben ze nog niet tegengekomen, mensen die hun stembiljet niet in de container gooien, maar ook dat wordt geturfd. Hoe dan best te zorgen voor een betere democratie door mensen die zich [potentieel] vergist hebben alsnog te helpen met het corrigeren van hun reeds uitgebrachte stem? At your service zeg maar, ongevraagd en onvrijwillig.

Eerst maar eens die kliko heropenen. Vleugelmoertje – een gewoon moertje maakt stembusfraude al een stuk lastiger – eraf draaien en het oogje met het intacte cijferslot uit de container trekken. De grootste zak is helaas die met blanco biljetten. Geen idee wie het hele proces ontworpen heeft, laat staan of het de goedkeuring verdraagt van de Maasstedelijke huisaccountants en -notarissen. Nee, niet die van Pels Rijcken [ mooie woordspeling hé. Nee, dat luis in de pels-ding natuurlijk amice], de huisadviseur van de Rijksoverheid heeft er zo’n puinhoop van gemaakt dat hun grote bovenbaas meer dan 10 miljoen kon stelen van clienten. Gelukkig geeft Notaris-Jan gratis advies.

Ik vraag me af of bij terugkomst ook het aantal ongebruikte stemformulieren wordt geteld. Mijn dringend advies is dat wel te doen. Maakt het voor Accountant-Jan iets moeilijker om mensen die van het juiste democratische stempad zijn afgeweken, achteraf te helpen, ongewenst [sic!] maar toch. Er zijn circa 500 stemmers geweest. Zeg dat het 40 procent van de kiezers is, dan zijn er nog 750 lege stembiljetten om in te kleuren. Het aantal uitgebrachte stemmen en op welke partij kan ik niet veranderen, dat is al doorgegeven. Ik weet het niet zeker, maar volgens mij wordt er bij de eerste telling niet naar individuele kandidaten gekeken en laat ik nou net erg moe worden van wauwelende VVD-ondernemer Vincent Karremans. Een echte ondernemer werkt minimaal tachtig uur per week. Herinnert u zich burgemeester Aboutaleb nog toen hij orakelde dat raadsleden echt te weinig betaald krijgen voor die twee of drie dagen vrijwilligerswerk per week terwijl het leven duurder wordt? [6] Da’s met terugwerkende kracht geregeld naar 4.000 euro per maand. Fijn. Arme meneer Karremans, moet hij bovenop zijn 80 uur ook nog twee of drie werkdagen van 7,2 uur (voltijdsambtenaren werken 36 uur) raadswerk doen. Minder fijn. Waar haalt die man de tijd vandaan?

De rest van de wereld kan wel stoppen met opkijken naar de robuustheid van de Hollandse democratie.

‘Toevallig’ is zijn vrouw een goede vriendin van me en smeekt me of ik geen truc weet zodat Vinnie wat meer tijd met de kinderen kan doorbrengen. At your service’, euh ik bedoel tot je dienst. [Mevrouw K. en ik tutoyeren elkaar.] Ik heb wat blanco stemformulieren gepakt en daarop een willekeurige andere VVD-er aangekruist. De biljetten die ingevuld zijn door Vinnie’s vrinden, heb ik midden in de stapel ongebruikte namenlijsten gestopt. Aannames zijn dodelijk maar ik gok dat ongebruikte stembiljetten niet een voor een op maagdelijkheid worden gecontroleerd.

Mevrouw Karremans is echt een boezemvriendin van me [misschien toch eens opzoeken of die Vincent Karremans uberhaupt getrouwd is voor ik dit stukje lanceer]. Voor haar doe ik graag wat extra’s. Wat nou als een andere VVD-er besluit zijn of haar raadszetel aan ondernemende Vincent af te staan. Mijn vrienden kunnen op me bouwen. Eerst even advies ingewonnen bij twee Amerikaanse bloedgabbers van me: vader en zoon Sjors Struik. [3] Vooral die zoon is een lepe en heeft veel ervaring met ongeldige stembiljetten. Zo gezegd, zo ontgeldigd/dt, euh gedaan. Zij is me eeuwig dankbaar, ik denk Vincent ook want waar haalt een succesvol ondernemer drie dagen vandaan om in de Rotterdamse Raad te zitten? At your service.

Enige waar ik me nog een beetje zorgen over maak is het Nederlandse gedoogbeleid. Wat nou als burgemeester Aboutaleb – geparachuteerd uit Amsterdam, niet democratisch neergestreken – besluit om de ongeldige VVD-stemmen toch te gedogen?

PS: Gert-Jan chargeert. Het zit allemaal vast beter in elkaar dan dit maar als ik iets langer nadenk, vind ik gegarandeerd een manier om de boel te flessen of mijn naam is geen Vladimir maar daar heb ik geen zin in. [7] Natuurlijk kan ik een berichtje sturen aan de gemeente Rotterdam, bijtende stukjes zijn veel effectiever. Die containers moeten gewoon secuur op slot, alleen al voor het vertrouwen in onze democratie. [8] Als onbevoegden ze toch open- en weer dichtmaken, moet dat direct zichtbaar zijn. En Poetin-Jan niet alleen laten met de stembussen natuurlijk. Maar dat spreekt voor zich.

[0] Dat Leefbaar Rotterdam, PVV of Forum voor Despotocratie & Oehoe-onzin hier nooit iets over opgemerkt hebben, toont aan hoe ongeinteresseerd en oppervlakkig de clubs zijn. Benieuwd wat er gebeurt als waarheidslievende Willem Engel dit leest.

[1] Als Willem Engel een vent was geweest, had hij de Nederlandse overheid aangeklaagd voor het niet naleven van haar eigen wetten. Dat zou nog eens andere koek zijn. Ach waarschijnlijk studeert hij nou de vogeltjesdans in ofzo.

[2] Ik krijg er ook voor betaald maar hou er onder de streep niks aan over in termen van geld. Gelukkig wel inspiratie om onze democratie te verstevigen. Of stukjes als dit zin hebben is een tweede, burgemeester Aboutaleb is nogal eigenwijs.

[3] Mijn друг (zeg maar vriend) in Rusland wil graag helpen maar dan moet ik even wachten tot hij klaar is met zijn spelletje. Wat dan, vraag ik nogal naief. Risk, een strategisch bordspel waarbij je de wereld moet veroveren.

[4] Immers, ooit, als politici hun werk goed doen, stemt gans het electoraat. Da’s 100 procent, zeg maar. [5]

[5] Koppie, koppie Gert-Jan, al zeg ik het zelf. Krijg je ervan als je lang genoeg op school rondloopt. En het zijn niet alleen de kinderen, maar ook de HBO-geschoolden die daar een bijdrage aan leveren. Linksom of rechtsom. Ere wie ere toekomt.

[6] Weten VVD-raadsleden eigenlijk wel waar die 4.000 euro per maand vandaan komt of zien ze het gewoon als gratis manna? Dat laatste, wedden? Ach, kleine kinderen denken ook dat Mamma en Pappa oneindig geld uit de muur kunnen trekken. [6 1/2]

[6 1/2] Trouwens wat zou er gebeuren met die riante raadsvergoeding als de belastingen omlaag gaan?

[7] Mijn dilemma, iets waar ik non-stop over nadenk, is het 51/49 vraagstuk. Kun je bij zo’n kiesverdeling nog wel van een functionele democratie spreken? Rechtvaardige samenleving is een keuzevak voor gevorderden, niet overmoedig worden GJ.

[8] Oogje op de buik van de container met het moertje aan de binnenkant. Kun je er ook niet ongezien bij als de kliko op slot is.

Verkiezingen 2021: Stampij Om Stembiljetten

“Wat een verhaal. Zo gaat men dus om met die kostbare stemmen.”

Tweede helft over de avonturen van GJ als portier tijdens de Tweede Kamerverkiezingen 2021 in coronatijd. Zou het zonder veel anders zijn gelopen? Deel een gemist waarin M/V een stembus zoekt? Klik hier.

Het is iets voor negenen ’s avonds en ik het red het nog net om voor de avondklok op school te zijn. Ja, lees die zin maar eens terug. En nee, niet het zoveelste Back To The Future-grapje. Er is een tijd en plaats voor alles. Aan de andere kant, waar maak ik me zorgen over? Zeven weken na de avondklokrellen waarbij bezorgde burgemeesters gepassioneerd maar ook zwaar ridicuul pleiten voor een keihard zero tolerance beleid door nachtelijk handhavende boa’s (zo gauw de politie de klus klaart en het gebied weer boa-veilig is), en natuurlijk niet te vergeten miniburgeroorlogjes, is ons Nederland weer ‘ons’ Nederland. Er wordt weer gedoogd. Het mag en kan weer. Gedogen, de klassieke hoekbaksteen van onze rechtstaat die garandeert dat niemand weet waar men nou precies aan toe is. Maakt het leven van politici comfortabeler. Zou dat het zijn?

In het belang van de democratie zal – eenmalig – na negenen niet worden gecontroleerd op het overtreden van de avondklok. Tel uit je winst! Ja, hij geldt nog steeds. Maar ook geldt dat het tellen van de verkiezingsuitslag openbaar is en iedereen mag komen kijken. Avondklok bijt democratie, wie wil dat nou? Schijnt in een of andere irritante wet over democratie te staan. Overigens heb ik eerder het idee dat pottenkijkers bij het tellen minder worden gedoogd dan niet-nalevers van de avondklok. Moet je er wel een politie-officier en geen boa op afsturen.

In de gymzaal is het nog een drukte van belang. Stemmers en stembureauleden zijn bezig onze democratie weerbaarder te maken. Dat is tenslotte wat het handboek democratiesoldaat zegt dus zal het wel zo zijn. Gelukkig is de rol supersterke linnentape niet aangeraakt. Geen overenthousiaste liefhebbers van consistente wet- en regelgeving die vanavond die hun geloof vocaal komen belijden. En met de nadruk op de juridische spagaat tussen avondklok en het toestaan van democratisch kijkvee op locatie [1]. Ook weer opgelost. Scheelt Nederland weer een verklaring op tv van demissionair minister Ferd Grapperhaus van Wet & Regelgeving voor Anderen.

Luid roep ik “goedenavond allemaal. Mijn naam is Gert-Jan en ik ben jullie portier voor vanavond.” Weet iedereen meteen waar die aan toe is. Ook handig voor het geval er nog hardleerse oudjes onder de leden van het stembureau aanwezig zijn. Zal ook een keer niet (zegt de ervaringsdeskundige). Dan verdwijn ik en ga ik mezelf een kop thee zetten. Smaakt goed, ik ben namelijk nogal verslaafd aan thee. Vervolgens ga ik na negen uur ’s avonds weer buiten ruw rondstruinen, zwaaiend met een groot gehaktmes. En ja, het is eigenlijk een broodmes maar in beide gevallen had ik dubbel gelegen als iemand de politie had gebeld. Terwijl ik de zeer uitbundige bewegwijzering opruim, komt de schoonmaker naar buiten. Hij begint meestal rond half zes en we maken regelmatig een praatje. Hij heeft ook de hele dag gewerkt maar wil me toch even een handje helpen. Dat vind ik echt super maar is niet nodig. Ga lekker naar je gezin, het is al laat genoeg en ik ben hier toch nog wel tot middernacht. Alle tijd, maar hartstikke bedankt.

Als rond tien uur nog niemand de moeite heeft genomen om de autoriteiten in te lichten over een gek die in het donker vervaarlijk met een gehaktbrood [meatloaf] mes zwaait (om tie wraps door te snijden) bij een basisschool, geef ik het op. Veel te ruimen valt er trouwens niet meer. Binnen is het stemmentellen begonnen. In tegenstelling tot bij stemcomputers zie je in ieder geval wat er gebeurt. En nee, er is niet plotsklaps een bezorgde burger die het proces komt controleren. Zonde van je tijd als je weet wat er vanavond nog meer te wachten staat. Ik maak een paar foto’s, je weet tenslotte nooit of je hier een stukje uit kunt persen en ga verder met opruimen.

Raar maar waar, patronen herhalen zich. Heeft vast met de definitie ervan te maken maar als het ’s morgens een vervelende 50-Plus mannelijk stembureaulid is die zich onttrekt aan het dragen van een mondkapje, is het ’s avonds het halve stembureau, inclusief de bejaarde voorzitter. Wie er wel mondkapje dragen? De jongeren – en nee dit keer hoor ik daar niet bij ondanks dat ik een voormalig jonge god ben, inmiddels van middelbare leeftijd, zeg maar 50-plus. Let vooral ook op het ontbreken van een hoofdletter in het laatste woord van de vorige zin. Mijn mondkapje ontbreekt overigens niet, het zijn nou eenmaal de spelregels en je helpt vrijwillig. Kun of wil je geen mondkapje dragen, meld je dan niet aan als medewerker bij de verkiezingen.

Vanuit mijn ooghoeken zie ik hoe de 70-plussers elkaar stiekum aankijken, trots op het feit dat ze geen mondkapje dragen. Nog steeds hebben ze Nederland niet opgebouwd en het is mij een volkomen raadsel hoe ze het ooit zover hebben kunnen schoppen. Ondanks dat Nederland bijna failliet gaat aan de torenhoge kosten om koppige ouwetjes zoals deze lui ondanks corona nog een paar jaar extra te gunnen, toont de generatie van hun kleinkinderen [vanzelfsprekend] weer aan wat ze altijd doet. Vroeger was alles beter, behalve de jeugd van tegenwoordig. En ze werken nog drie keer zo hard ook. Met mondkapje op. Tellen is net voetbal, het spel neemt een dramatische wending in het laatste kwartier als de oudjes beseffen hoe triest ze zich gedragen en als bij toverslag gaan de mondkapjes weer op. Daar zal die meneer die vanmorgen de dranghekken afleverde vast blij mee zijn. Of niet. Beschamend is en blijft het.

Rond middernacht is men klaar en het feit dat maar een persoon op Henk Krol heeft gestemd doet mensen loeien van vreugde. Laten we eerlijk zijn, als de vorige generatie politici de volksverlakkerij niet had uitgevonden, had meneer Krol het wel gedaan. Hoe haal je het in je hoofd om je club 50-Plus te noemen. En dan bedoel ik niet het koppelteken dat de meeste mensen interpreteren als een min maar het feit dat het wetenschappelijk onmogelijk is voor een normaal mens onder de 70 om geen koude rillingen bij Krol’s seniorenclub te krijgen. Of zoals een vriend van me zegt: “50-Plus is niet voor ons bedoeld.”

Even later kijkt iemand op haar foon en leest dat D66 waarschijnlijk de tweede partij van Nederland gaat worden. Een stapel gansjes m/v/misleid/mens begint te joelen. Schattige club hoor dat D66 maar pluche gaat nou eenmaal boven democratie. Weg met het raadplegend referendum iemand? Democratie mag tenslotte niet verwarrend zijn. Kiezers zijn namelijk dom en dat moet vooral zo blijven. En dan kijk ik nog niet eens vooruit naar april als het dossier ‘Pieter Omtzigt’, notoire lastpost van het CDA, die zich boos maakt over hoe de overheid burgers terroriseert in de toeslagenaffaire. Laat nou net die D66-mevrouw met zowel de Nederlandse als Zweedse nationaliteit per ongeluk fotografisch betrapt worden met een dumpdocument over hoe van die irritante, democratisch gekozen politicus af te komen. Extra pijnlijk voor diegenen die in maart nog op hun helden van D66 gestemd hebben. Ze hadden beter op Johnny Walker kunnen stemmen, dan is de kater een stuk minder.

Stel je eens voor dat die andere politieke blondine, Wilders, met een soortgelijk paperas over Ollongren en haar dubbele nationaliteit gekiekt was. Uitsluiten? Het argument dat je niet om VVD-lijsttrekker Rutte heen kunt vanwege twee miljoen voorkeursstemmen geldt natuurlijk helemaal voor de nummer twee van het CDA. Pieter O. scoort, ondanks dat hij niet bovenaan de lijst staat, toch maar mooi een paar honderdduizend van die rode vakjes. Ik doe het hem niet na. Gelukkig niet. Samengevat luidt de vraag die ik niet stel: waarom juichen jullie? D66 staat maar voor een ding: zonder iets te bereiken bij de volgende verkiezingen weer afgevoerd worden via de zijdeur. Gekozen burgemeester iemand? Ooit? Nooit?

Democratie is vooral volksvermaak, net als de illusie dat burgers die zich na negenen (ja dat mag ondanks de avondklok, zoiets heet gedogen en is juridisch perfect OK, uhm, dinges zeg maar) melden om toezicht te houden op de tellingen. Hoe weten betrokken burgers nu of iedereen op het juiste stapeltje ligt? [5] Behalve het setje van Krol dan. Die meneer veroorzaakt meer jeuk dan slapen op een bed brandnetels. En nou maar hopen dat Henk zijn bed & breakfast niet voorziet van zo’n soort hip, alternatief beddengoed. Daar win je geen terugkerende hotelgasten mee. En over niet terugkeren in de Kamer, weet onze Henk sinds vanavond alles. Ach, mijn mijmeringen zijn onderdeel van mijn interne monoloog en niemand hoort ze. Da’s maar beter ook.

Als de stemmen geteld, gebundeld en gezakt zijn, begin ik met het opruimen van het grondzeil. Ondanks dat het zes bij acht meter is, spelen de ouwetjes liever met hun telefoon. Da’s nou precies het soort lui wat je alleen met een dubbele enkelband bij ‘hun’ kleinkinderen in de buurt laat. Iemand die nog niet oud genoeg is om op 50-Plus te stemmen, helpt wel. Geen verrassing. Zou toch mooi zijn als meneer Krol eindelijk gaat pleiten voor een paar procentjes verlaging van de jaarlijkse pensioenen. De-indexatie heet zoiets, onder Haagse carrieretijgers beter bekend als politieke zelfmoord. Je kunt je ook inzetten voor een echte representatieve democratie en zorgen dat jongeren massaal gaan stemmen.

De bejaarde voorzitter van de avondploeg doet poging na poging om de gemeente aan de lijn te krijgen. Pas nadat je meldt dat jouw locatie uitgeteld is, komt de controleur. En laat nou net die persoon de enige zijn met het geheime nummer van de ophaaldienst voor stembiljetten.

Opa gelooft duidelijk meer in 50-Plus dan democratie of de volgende generatie. Rond half een vind hij het welletjes. Morgenochtend moet meneer immers om half acht in Ahoy zijn voor de grote hertelling. Mijn wekker gaat ook om zeven uur, nou en? Probeer het eens, wordt je een grote jongen van. [2] Deze meneer heeft Nederland duidelijk niet helpen opbouwen, met of zonder boterham met pindakaas in zijn jongere jaren. En voor het geval je denkt dat hij dit alles uit vaderlandsliefde doet, vergeet het maar. Als portier krijg ik een brutovergoeding van 200 euro, maar ik help vooral omdat school het prettig vindt dat een bekende de deur open en dicht doet. Opa ziet alleen centen en zijn houding is [er] naar. Ach, misschien is het niet zijn schuld. Niemand kan tenslotte door de eigen beperkingen heenkijken. De gemeente Rotterdam kan er echter wel voor kiezen vrijwilligers voor maximaal een onderdeel in te roosteren.

Fijntjes informeer ik naar de open zak met blanco stembiljetten. Doe er dan tenminste een touwtje om. De jongere generatie snapt niet dat de oudere ze vriendelijk toelachend berooft van een toekomst voor hun kinderen. De oudere snapt helemaal niks. Uiteindelijk trek ik er zelf maar een tie wrap om. Daarmee bega ik gegarandeerd een megamisdaad tegen de democratie. Staat vast gevangenisstraf op [3]. Als portier (laagste rang in de verkiezingshulpjeshierarchie) mag ik me nergens mee bemoeien. Dus?

En jij dacht dat ik hier een foto zou plaatsen van mijn supergeheime opbergtruc? Als mensen weten hoe gymmatten eruit zien, is dat bedreigend voor onze democratie, dus nee.

Had het net over mijn vriend Johnny Walker. Zelf geloof ik meer in het vervangen van onze democratie – werkt toch niet, anders hadden ze haar allang afgeschaft, dank je Loesje – door het Hertogdom van Jan, wel koud graag. Wat nou als ik het in mijn zotte hoofd haal om de naam van mijn favoriete hertog op een stapel blanco stembiljetten te kalken en die in de tot stembus omgebouwde afvalcontainer te proppen? Als Heer Jan wint, hoe brengen we hem dan tot leven? Jurassic Park duurt tenslotte nog even. Dat wil ik niet op mijn geweten hebben, wetenschappers die moeten kiezen voor de strijd tegen corona of voor democratie. Niet dat het veel uitmaakt als de voorzitter de stembussen onafgesloten laat. Na diverse opmerkingen klikt meneer eindelijk een slot op de omgebouwde kliko. Wel met veel gezeurzucht overigens.

“Die Ipad lever ik morgen wel in.” En meneer de middag- en avondstembureauvoorzitter gaat naar huis met in zijn kielzog de rest. Laat ik het maar winst noemen dat er in ieder geval een [onderling uitwisselbare] tie wrap zit om de zak met blanco biljetten. Ik ruim verder op en zet de containers in een slecht verlichte hoek. Wat turnmatten ervoor zodat niemand ze ziet en stap op de fiets naar huis. Normaal zou mijn innerlijke rebel doodgelukkig zijn om dwars tegen de avondklok in over de lege straten van Rotterdam te zwerven. Nu ben ik vooral verbijsterd over de chaos. Weer een gemiste kans op klein geluk.

Van school naar huis is vier minuten. Ineens zie ik een busje [4]. Dezelfde van vanmorgen. Het feest der herkenning zet in en ik zwaai woest. Het is toch avondklokverkiezingsnacht,wat let me? GJ fietst spontaan naar de andere weghelft. Ooit geleerd van mijn Lief in Londen. Niet dat ik van haar in de grote stad mocht fietsen. Ze houdt meer van me in 3D dan in 2D. [6] Lief hé? Na mijn wilde manoeuvres moeten de dames van vanmorgen me zeker herkennen.

Corona heeft ook zijn goede kanten. Als voormalig jonge god heb ik wat extra babyvet door al dat lekkere lockdown-eten. In mijn dromen zie ik eruit als voortschrijdende jonge god van vroeger – met hier en daar een pluk verzachtende babyvetcamouflage. Helaas is niet het babyvet maar iets anders naar mijn hoofd gestegen. Als officieel goedgekeurde, potentiele 50-Plusstemmer zou ik voldoende levenswijsheid moeten hebben om te beseffen dat mannen er niet jonger uit gaan zien middels gewichtstoename, maar een buikje krijgen. Toch iets moeilijker te verkopen dan een sexy babyface. Terug naar de feiten. Het is een gemiddelde lockdownnacht met nauwelijks iemand op straat. Een volwassen vent op een fiets probeert twee jonge vrouwen te bewegen de auto te stoppen. In naam der democratie ofzo. Waar ben je mee bezig GJ? Nu al seniel? Babyvet voor senioren is duidelijk giftiger dan gedacht. Verklaart trouwens ook een groot deel van de soap rondom Henkie’s 50-Plus-club. Wie had dat ooit gedacht?

In werkelijkheid gaat het natuurlijk iets anders en nadat de beide dames de driftig zwaaiende portier van vanmorgen herkennen, stopt de auto. Ik fiets er naartoe en leg de situatie uit. Had de jeugd maar de toekomst, want zij snappen het tenminste. We gaan terug naar school en bellen met de dienstdoende nachtambtenaar van de gemeente Rotterdam, afdeling landelijke verkiezingen. [7] Misschien hadden we het verhaal beter niet kunnen toelichten want meneer gaat om half drie ’s nachts overleggen. Ja, dat is letterlijk zijn antwoord. Na vijf minuten belt hij nog steeds niet terug. De dames en ik bespreken de situatie. Na afloop [ver]draai ik mijn standpunt. Goed plan vinden de dames, die het inmiddels ook wel een beetje zat zijn. Ook zij moeten morgenochtend werken. “Vertel die meneer maar dat ik om zeven uur weer op moet en dat jullie nu de containers kunnen opladen of dat ik naar huis ga.” De meiden begrijpen dat ik hen daarmee niet onder druk zet. Het is meer de uitkomst van een unanieme visie op het gebeuren en hoe wij, drie, simpele, ingehuurde krachten, ons steentje kunnen bijdragen aan het veiligstellen van onze democratische rechtstaat. De dames bellen meneer terug en overleggen mijn onverbiddelijke ultimatum. “Dan moet het maar.” Is dan nou zo moeilijk?

Je zou zo zeggen dat het beter is om 50 kilo democratisch papierwerk, veilig opgeborgen in een vuilcontainer, in handen te geven van de gemeente Rotterdam dan ze achter een paar gymmatten te verstoppen tot de zon weer opkomt. Ik wil de meiden nog even helpen met de containers in het busje tillen, maar de schatten zeggen: ga maar lekker slapen. Geloof het of niet, maar ook GJ was ooit student. Ik vulde mijn studiebeurs aan door te werken voor team rood, de enige club die angst en respect inboezemt bij Rotterdamse taxichauffeurs of ze nou wel of geen voorrang hebben. Een paar jaar lang sjeesde ik rond in zo’n postbusje dus ik weet hoe zwaar die containers zijn. Gelukkig kan ik ook best verstandig doen. Arrogantie is een andere supergave eigenschap van GJ [8] en de reden dat ik nooit op antwoord wacht. In mijn wereld zegt toch iedereen ja en anders zijn ze te laat. Maar zelfs voor mij is die eerste groene kliko zwaar. Tillen kan ik als de beste, door je benen – geen probleem, net de crank van mijn fiets kapotgetrapt – en daarna vooral een explosie van geweld. [9] Ondertussen duwen de dames samen de container vanaf de buitenkant omhoog. Nadat het ding de drempel van de laadbak over is, wordt ik natuurlijk achterwaarts gelanceerd, maar ach. De dames schrikken, niks aan de hand. Behalve dan misschien dat in onze democratie hun stem minder zwaar weegt dan de mijne, het zij zo. De tweede container – vast die gevuld met dat eenzame biljet van een senior krolse politicus – gaat een stuk makkelijker. Terwijl de dames vertrekken richting Ahoy, sluit ik opnieuw af en ga naar huis.

24 Schapen

Als ik de koelkast opentrek, wacht daar geen Hertog Jan, Piet of Kees op me. Terwijl ik daar nou net zo’n trek in heb. Gelukkig ligt er nog een lekker flesje water. Eerst een paar slokken dan bericht aan school. Ook voor hen handig om te weten hoe het verkiezingscircus is verlopen. Je weet tenslotte nooit wanneer bevlogen ambtenaren willekeurige telefoonnummers gaan bellen als ze denken dat onze democratie gevaar loopt. Het mailtje verstuur ik om 03:00, exact 23,5 uur nadat mijn wekker is gegaan. Mijn bijdrage in onze democratie zit er voor dit week weer op.

Nog even snel afspoelen onder de douche. Dan vlug naar bed voor minimaal 3.5 uur onafgebroken slaap. Twee minuten nadat ik de kraan dichtdraai – ik sta me nog af te drogen – gaat m’n mobiel. Oeps, nog niet op stil gezet. Onbekend 06-nummer. Altijd leuk. Al helemaal na middernacht. Een vriendelijke stem [van de gemeente] aan de andere kant van de lijn verontschuldigt zich. Ze hebben wel het goede nummer. Geen idee of mevrouw Suzanne [van dat liedje] heet. Ik moet ‘eigenlijk’ [sic] terug naar de locatie omdat de stembussen nog niet opgehaald zijn. “Wagen 44 mevrouw. Wagen 44. Twee keer contact gehad met een zeer ambtelijke meneer daarover.”
“Oh oh.”

Op de achtergrond hoor ik een kakofonie aan stemmen. Na 24 uur laat ik het bezorgd zijn over aan de professionals. Het is daar vast coronaproof, zo robuust is onze democratie wel.

Wat twee minuten onder de douche al niet voor verschil kunnen maken. Om 03:24 – ja douchen is mijn hobby – stuur ik een tweede mail aan school. Zijn ze ook weer helemaal op de hoogte. Deelnemen aan onze democratie is tenslotte een blijde gebeurtenis die je vooral moet delen. Het is maar goed dat ik al klaar ben, anders zou mijn schaterlach mij subiet vellen op de natte tegelvloer. Had me in ieder geval wel wat meer respect voor onze kostbare democratie bijgebracht, ja toch meneer Omtzigt? Gelukkig is nu alles opgehelderd en belt de gemeente morgen niet meer. Of wel. En weer schiet ik in een lachstuip. Zo val ik natuurlijk nooit in slaap. De tijd? 03:29. Komt goed. [10]

Lees ik een dag later terug dat ook bij het stemmen tellen in Ahoy problemen zijn. Wie had dat verwacht?

[1] Je zou bijna denken dat de verkiezingen een soort van actualiteitenprogramma zijn waarvoor geldt dat deelname vrijstelling van de beperkingen van de avondklok betekent. Omdat er zoveel goede en nuttige informatie na 21:00 uur vrijkomt, ja toch Paul de Leeuw? Hoezo vrijheid van meningsuiting bij je democratie?

[2] Zelfs op latere leeftijd kun je nog een grote jongen worden. Doen zeg ik.

[3] Wedden dat ze het een misdaad noemen en ik er dus niet over mag schrijven omdat misdaad niet mag lonen?

[4] Half maart en de avondklok regeert Nederland nog steeds. Hoe kan mijn enige medeweggebruiker mij dan niet opvallen?

[5] En geen stoute gedachten over wie bovenop wie ligt. Wie zulke onverfijnde niet-grappige uitingen over de ingevulde stembiljetten voor onze democratisch gekozen leiders verspreidt, is een beetje ondermijnend bezig.

[6] Pannenkoek kan ze trouwens niet uitspreken, Gert-Jan nog minder. Toch begrijp ik het als ze mij bedoeld. Liefde is pure magie. En pannenkoeken best lekker.

[7] Tuurlijk, ook in niet-verkiezingsjaren krijgen ambtenaren salaris. Maar wat ze daar exact voor doen?

[8] Arrogantie is ook de reden waarom iedereen van me houdt en zo geweldig vindt. Terecht, als u mij zo toestaat.

[9] En ja, mijn kreet dat geweld meer oplost dan je denkt, komt voort uit dit soort situaties. Niet meteen naar de wildste conclusie springen. Bedankt trouwens.

[10] Waarschijnlijk heb ik vannacht gedroomd over Jack Bauer, de man die iedere verdachte en alle wetten breekt om Amerika te beschermen in de tv-serie 24. Soms knellen wetten en regels namelijk. [11]

[11] Over de beperkingen van de democratie hebben we het een andere keer wel.

Verkiezingen 2021: M/V Zoekt Stembus

‘Onze’ democratie zoekt het ondertussen maar uit.

Eerste helft over de avonturen van GJ als portier tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 in coronatijd. Zou het zonder veel anders zijn gelopen?

Het begint allemaal met een man die zijn hond niet zoekt. Misschien heeft hij er een, misschien ook niet. Toch denk ik dat die eenzame meneer om vier uur ’s nachts zijn hond uitlaat als ik bij school aankom. Met de avondklok van tegenwoordig is je hond uitlaten een betere smoes na negen uur ’s avonds dan je hard maken voor ‘onze’ democratie. Zoals mijn vriendin Loesje zegt: als democratie werkte, hadden ze ‘m allang afgeschaft. Ja toch? [1]

“Wie wil helpen bij de verkiezingen?” Na dat Sinterklaasgedoe moet ik beter weten. Toch zegt de gek: “ik”. Helemaal gek ben ik niet want na de verkiezingen ben je zwevende kiezer af. Tenzij je natuurlijk een onhoorbare proteststem uitbrengt door niet te kiezen.

In het echt ben ik slimmert dan d’n Einstein. De briljante knobbel legde ooit uit dat tijd relatief is door het verstrijken daarvan in twee situaties te beschrijven. Een minuut duurt best wel lang als je je hand in het vuur steekt. Alsof je daar een superslimme raketgeleerde voor moet zijn. Zit je naast een leuk meisje op een bankje in het park, duurt een uur een minuut. U zei? Sorry maar ik was even afgeleid. Kan gebeuren. Tot zover mijn vertrouwen in de wetenschap. Alsof die mevrouw zit te wachten op zo’n bejaarde grijze griezel. Daarover later meer. Helaas met GJ in een pijnlijke hoofdrol. Verder: hallo corona enzo! Bankje delen met een onbekende?

Raketgeleerde meneer Einstein kan beter uitleggen dat ondanks dat je iedere ochtend even lang doucht, het korter lijkt als de wekker om half vier gaat dan om half zeven. Ja, toch? En omdat de gemeente Rotterdam te gierig is om mij een gratis atoom-douchewekker te lenen, doe ik de deur van de school om 04:01 open. Let wel, de deur waardoor ik naar binnenga. De buitendeur waardoor de vuilnisbakken met stembiljetten inkomen open ik drie minuten later vanaf de binnenkant. Ook als portier tijdens de verkiezingen is GJ zwaar ongeschikt. In de instructies staat duidelijk dat exact om 04:00 de verkiezingsdeur geopend moet worden. Wat gebeurt er als je het eerder doet, moet je dan Ghostbusters [spokenjagers] bellen? Blijkbaar ben ik betrapt door de lokale kiescommissie want om 04:07 probeert iemand de deur in te slaan. Vast om mij te arresteren wegens overtreding van de kieswet ofzo. Maar hé, dat is die meneer die zijn hond net uitliet.

“Nee, we hebben hier geen hondentoilet. Laat jouw beestje het lekker buiten doen, netzo als alle andere honden.” In plaats daarvan blijkt het een ‘gratis’ beveiliger met de complimenten van de gemeente Rotterdam te zijn. Wel even controleren of volgend jaar mijn OZB-belasting niet onredelijk onredelijk-hard stijgt. Je weet het maar nooit met die niet-democratisch gekozen burgemeesters van tegenwoordig. [2] Op de een of andere manier denkt de gemeente dat GJ bescherming nodig heeft. Ongetwijfeld, maar niet als ik om vier uur – tijdens de represessetatieve democratie democratisch onomstreden coronaklok – de lichten aandoe op de lagere school. Laten we eerlijk zijn, hooligans zijn bang van scholen, anders waren ze het nooit geworden. Pliesie schrijven in plaats van politie is net zo min rebels als niet stemmen. Het is dom.

Wie er niet dom zijn, nou een beetje dan, zijn de bazen van de beveiliger. Hem is verteld dat het superbelangrijk is om op tijd te zijn. ’s Nachts na drieeen begint het democratische stemproces tenslotte. “Ben in ieder geval op tijd!” Beter nog een half uurtje eerder, eigen tijd natuurlijk. De beveiliger heeft geen vervoer en is om 02:10 afgezet door een collega. Om 04:01 komt GJ aanfietsen. Niet zo slim als Einstein maar zoveel leidinggevende incompetentie – lees ongeinteresseerdheid in je mensen – als bij beveiligings bedrijf X, kan zelfs die slimme kale van honderd jaar geleden niet verklaren. Een geval absolute, niet relatieve minachting, El Einsteino knikt instemmend. Ondertussen weet ik nog steeds niet waarom ik beveiliging nodig heb. En nee, nogmaals: ik heb echt geen kostbare collectie Barbiepoppen. En als ik die al had, waren ze zorgvuldig in bad gedaan voordat ik ze in het holst van de nacht moederziel alleen laat. [3] Niet dat ik geen Barbiepoppen heb. Niet alweer. Nee. Ja. Dinges! Wat een rottaal dat Nederlands, zo ingewikkeld.

Grote mensen zorgen voor kleine mensen. Dus wat er ook gebeurt, grote mensen mogen niet door de school uitwaaieren. Kleine kinderen mogen dan wel ongedwongen zijn, het grote grut is hardleers. Volgende week toch maar eens het docentencorps vragen wat de laatste wetenschappelijke inzichten zijn met betrekking tot dat transitieproces. Ondertussen zwerf ik buiten rond na spertijd, gewapend met de opruiende tekst “stembuuroo daaroo.” Ook heb ik een mes op zak. Hé het is vier uur ’s morgens en soms wijst een pijl wel eens de verkeerde kant op. [4] Altijd leuk maar niet op dat tijdstip. Gelukkig heb ik buiten nog mijn vrijheid, binnen beveiligt de beveiliger de te beveiligen objecten. Hij kan er ook niks aan doen en we babbelen wat. Vlak voor ik verder ga zeg ik: “soms is niks doen en wachten het zwaarste werk wat er is.” Geen idee wat een kilo hoongelach doet tegenwoordig, maar mijn opmerking is goud. Helaas.

Vanwege corona hebben we niet alleen een emmer vol extra mondkapjes, circa 12 per stemgerechtigde, en rubberhandschoenen maar ook stickers met pijlen naar alle richtingen in Rotterdams Rood. Ja toch, Aboutaleb is van de PvdA? Mijn fout, vroeg op en te kort gedoucht. Het is natuurlijk Rotterdams Groen. Heeft niks met Groenlinks te maken, die mevrouw hebben ze in Amsterdam gedumpert. Sharon Dijksma van de PvdA mocht ook ergens ongekozen burgemeester worden. Gelukkig ver van m’n bed dus ik weet niet waar. Heb sowieso wel wat belangrijkers te doen dan over de burgemeestersbaantjesmachine nadenken terwijl ik met hand en tand vecht voor onze democratie. Hoe plak ik die stickers in hemelsnaam op de stenen muur buiten? Even heb ik de neiging om het verkiezingsnoodnummer van de gemeente te bellen maar een vaag voorgevoel doet me besluiten mijn innerlijke mini-Einstein op te roepen. Je kun tenslotte ook zelf bedenken dat je stickers om palen kunt plakken, liefst rug aan rug. En met de pijlen de juiste kant op.

Dan komt het huurbusje met de buit. Twee studentes komen wat volgeladen huis- tuin- en keukenafvalcontainers gevuld met stembiljetten brengen. Best wel zwaar. Of de vriendelijk 50-plus portier (leeftijd) even wil helpen. De beveiliger blijft woest binnen de strepen beveiligen, hij volgt zijn orders nauwlettend. “Even mijn mondkapje halen.” Een van de dames zegt dat het van hun niet hoeft, ach wie de jeugd heeft, heeft de zwaar verhypothekeerde coronatoekomst, en hup tig kilo papier eruit. Officieel mag ik vanaf dan de stembiljetten niet meer uit het oog verliezen. Blijkbaar is Rotterdam vergeten dat er corona is en verwacht wonderen. Theoretisch moet ik in 2.5 uur binnen de stemlocatie opbouwen en buiten die 400 richtinggevende groene stickers plakken. Als je denkt dat corona een uitdaging is voor gewone mensen, ben je duidelijk niet geschikt als ambtenaar. Maar ik heb hulp. Niemand spot tenslotte met een beveiliger en ik loop nog even de zaal uit. Niet om stickers te plakken natuurlijk, maar om te plassen. Een halfuurtje later ben ik terug met een zak vol witte papiertjes. De stembiljetten zijn er, de looproute is van binnen en buiten herkenbaar, wat kan er vandaag nog misgaan? Ik laat even de stembiljetten uit het oog om nog meer van mijn ding te doen.

Rond half zeven komen de leden van het stembureau aan en ik zet mijn mondmasker op. Mijn mening daarover is nu even niet belangrijk. Ik ben vrijwilliger. Dit is de afspraak. Daarnaast is dit een kinderschool. Niet dat ook maar iemand door de tussendeur kan. Iedere keer als ik in het hoofdgebouw moet zijn, draai ik de deur open en dicht. Noblesse oblige zoals altijd. [10]

Om onbegrijpelijke redenen hanteert Rotterdam twee telefoonnummers. Een tot zeven uur ’s morgens en een na zeven uur. De ambtenaar die je kan vertellen waarom is allang met prepensioen. De stembureauvoorzitter krijgt vooraf een tablet. Om half zeven wordt een code ge-sms’t [leer je dat ook spellen op de basisschool van nu?] maar haar telefoon bliept niet. Nummer een neemt niet op, nummer twee ook niet. Terug naar nummer een en de lijn is overbelast. Met 30 minuten vertraging kan ze de tablet van het digitale slot halen. Ons stembureau is vast niet de enige.

Tien minuten voor het stembureau om half acht opengaat, komt Captain Janeway, mijn bijnaam voor een collega. Een echte leider inspireert niet alleen maar geeft ook het goede voorbeeld. Misschien dat daarom politici gekozen worden, maar leiderschap een keuze is. Weer dat verwarrende Nederlands. Eerder, toen het nog donker was, heeft de gemeente een paar dranghekken neergeploft bij de ingang van het stembureau. Verrassing. Rond half zeven zoeft er onverwachts een busje langs en iemand tekent snel met spuitkrijt wat anderhalve meterstrepen op de tegels. Ziet er nogal pro forma uit. Geen tijd voor koffie, nog maar 500 meter belijning en zoef de onaangekondigde meneer is weer weg. Ondanks dat de Captain het gebouw in en uit kan lopen wanneer ze wil, blijft ze buiten wachten, mondkapje op en al. Was iedereen maar zo verstandig.

Omdat ik vanmorgen niet lang genoeg kon douchen – nogmaals bedankt Einstein – ben ik in een plagerige bui. “Nee Capo, ik ga als eerste stemmen.” Natuurlijk niet en zonder het privilige van haar rang aan te roepen, blijkt onze Captain inderdaad de eerste stemmer. GJ is nummer 13 ofzo.

Als je de hoogste in rang bent, geef je het goede voorbeeld. Sowieso, wil je geen mondkapje, moet je geen vrijwilliger worden. Een stembureaulid, type opa weet alles beter, behalve het verschil tussen d en t, vindt het niet nodig om binnen een mondkapje op te doen. Als portier heb ik hem er al op aangesproken maar hij is de kleuterschool niet ontgroeid. Bijna met een t geschreven als in voltooid deelwoord. Opa durft me niet meer aan te kijken. Volwassen vent, ongelooflijk. De rekening van de vorige crisis, bijnaam krediet- is nog lang niet afbetaald. Nederland spaart kosten noch moeite om jouw geratrische generatie te beschermen maar zelf ben je te lam [6] om een mondkapje op te doen? Als jij en ik allang onder de groene zoden liggen, betaalt de toenmalige jeugd van tegenwoordig nog steeds de rekening af, geld wat ze liever aan hun kinderen besteden. En jij voelt je ondertussen te goed voor een mondkapje?

GJ loopt de gymzaal in terwijl de voorzitter van het stembureau opa nogmaals uitlegt dat hij een mondkapje op moet. Ze doet het wel een stuk eleganter dan GJ, maar da’s voor de mensen die me kennen. Anderen zouden zeggen: da’s niet zo moeilijk. En terecht. Gauw ren ik weg. Ik weet het dan nog niet maar ik zal die dag nog veel harder schateren. Niet de blijste lach, da’s voor een andere keer. Hem schat ik rond de 65, type “ik heb Nederland na de oorlog opgebouwd”. Die oorlog is inmiddels zo lang geleden. Hebben wij dat niet allemaal? Graag zelf even doorrekenen als je wilt delen in ons binnenpretje. Haar schat ik student. En vrouw [8], maar de oplettende lezertjes hebben dat allang door. Meer een schrijftechnische toevoeging voor mensen die bewust moeit[e] hebben met d’s en t’s. En zo vind GJ de beeldspraak uit. Is mijn generatie niet fantastisch? [7]

Slim is sexy. Maar ook: oudere generatie zorgt voor jongere. Daarvoor is onze democratie tenslotte uitgevonden. Hoe je het ook wendt of keert – hoog tijd voor hier en daar een paar verbeteringen.

Als de Captain en ikzelf hebben gestemd, vraag ik aan de voorzitter van het stembureau of ik nog wat kan doen. Vervolgens neem ik afscheid en loop met Captain Janeway mee naar haar kantoor. We babbelen nog even en ze vraagt ten overvloede nogmaals of ik niet toch een uurtje mijn ogen dicht ga doen.

“Nee, dat lukt niet. Trouwens als alles meezit ben ik vannacht rond 12 uur klaar.” Als. Als in “en als dat nou eens niet zo is? Dan lig ik 24 uur nadat ik ben opgestaan pas in bed. Moet kunnen. Hoe de verkiezingsavond verloopt, lees je in het vervolg:  ‘stampij om stembiljetten

Kopfoto gemaakt door Glen Carrie, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] Al een tijd niks meer van Loes gehoord en ze leek nog wel zo’n slimme meid. Toch onvoldoende op de toekomst voorbereid?

[2] Aboutaleb is in een geheime stemming voor de derde keer tot zes jaar burgemeester zijn van Rotterdam gekozen. Wie wat gestemd heeft, weten we pas over 75 jaar want dat mag geen levende ziel weten. Gelukkig bedenk ik me dat niet om vier uur ’s morgens. Ik zou nog eens de deur op slot draaien en naar huis gaan. Er zijn tenslotte mensen die voor minder hun geloof in ‘onze’ democratie verliezen.

[3] Kan ik net zo goed roostermaker worden bij beveiligingsbedrijf ‘X’. Wat een stelletje trieste trekpoppen.

[4] Bord dat de verkeerde kant op wijst noemen wij deeltijdsverkiezingsprofessionals een “daaroo’tje”. En inderdaad het is een roeping en zeker niet voor iedereen. Stemmen gelukkig wel. [5]

[5] Bijna dan. Wat als je in 1984 of eerder geboren bent en een Nederlandse moeder maar geen Nederlandse vader hebt. Geweldig dat Artikel Een van ‘onze’ Grondwet.

[6] Excuses voor mijn expliciete taalgebuik maar deze meneer heeft het erg bont gemaakt.

[7] Misschien is het verstandig om mensen die geboren zijn in 1968, 1968 keer meer stemrecht te geven dan anderen. Voor een betere, rechtvaardiger en eerlijker Nederland enzo. Mijn jaarclub snapt het tenminste.

[8] Dat ze vrouw is, is geen inschatting van GJ maar als ik het zeg klinkt het zo fout. Oeps. [9]

[9] Zo blij dat oeps zonder d of t is. Anders stond ik mooi te kijk.

[10] Boeren begrijpen het best wel. Aan het einde van de dag is begrijpen tenslotte niet meer of minder een keuze dan geheugenverlies.

Stem Wijzer?

D66 slacht haar eigen referendum. Keuzevrijheid, maar alleen als het in het verlengde ligt van de partijvisie. Democraten 66 bestaat al meer dan een halve eeuw en toch ontbeert de partij – waarop ik vroeger vaak heb gestemd – het meest elementair begrip als het aankomt op de fundamenten van de democratie.

Dichter bij huis, in mijn eigen Rotterdam, is Leefbaar tot regentenpartij verworden. Ooit gehoord van een partijbestuurder die een zielzuivering oplegt door een nieuw-benoemde wethouder een hulpverleningsbelasting af te dwingen van 10.000 euro, alleen omdat hij de lokale partijlijn niet volgt? De eis tot reflectie ging natuurlijk per telefoon, iedere partij, lokaal of niet, weet immers dat je geen sporen moet achterlaten als je intern partijmechanisme gebaseerd is op een totalitaire bestuursvorm.

In Brunsum is de “omstreden” wethouder absoluut niet bevlekt. Wat onacceptabel blijkt, is de handelswijze van meneer de burgemeester. De heer Winants bracht destijds naar buiten dat Palmen ‘een ernstig risico’ vormde. In het geheime, persoonlijke advies aan burgemeester Winants heeft een externe bureau vorig jaar geoordeeld dat Palmen wel degelijk benoembaar was, maar dat hij ook een ‘risicovolle keuze’ was.

Oh, en het draaide allemaal om grond die wethouder Palmen al sinds 1976 als zijn eigendom mocht beschouwen. Het algemeen belang en de bestuurlijke guillotine, niets staat verder van elkaar. En u dacht dat ze voor ons werkten?

Profileringdrang is een gevaarlijk gif waardoor politici zelfs bij de waarheid gaan stijgeren. Dat overkwam ook de minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren. De gemeenteraad hem moest dwingen af te treden en de minister dreigde dat ‘als dat niet gebeurt, anderen moeten handelen’. Handelen als de omstandigheden daarnaar vragen is een groot goed, nadenken voordat je wat doet, nog veel meer.

Gemeenteraad. Dwingen! Een ministeriele vorm van intimidatie die totaal misplaatst is. Een gemeenteraad maakt haar eigen keuzes, net zo als een minister staat voor de integriteit van haar beleid. Indien de minister het niet eens is met het gevoerde beleid, grijpt ze in. In dit geval maakt de minister er zich makkelijk van af door te proberen de gemeenteraad voor haar karretje te spannen.

De twee hoogleraren die het integriteitsonderzoek naar Palmen uitvoerden, stellen dat het screeningstraject ‘niet deugt’. Geheime adviezen, geen wederhoor en geen inzage, een ‘moderne guillotine’ met als enig belang het behoud van het pluche. Landsbelang, stadsbelang, wiens belang? En zogenaamd maar verbaasd zijn over de betrokkenheid van de moderne burger. Voor de volledigheid, minister Ollongren is lid van D66.

Op wie moet ik nou stemmen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart? Wie het weet mag het zeggen Met een goed verhaal stem ik misschien op je, pardon, u.

The Centre Pompidou, Paris, France – Kopfoto gemaakt door Curtis MacNewton, gevonden op Unsplash.