IJlen over Enya en Ierland. Komkommertijd in de Krant

Er is geen foute muziek. Alleen mensen met foute meningen.

Kan ik ook. Zo makkelijk is het om een zuur stukje te schrijven. Geen wonder dat kranten geen abonnees meer hebben. En nou moet ik naar de WC rennen. Even lezen, dan snap je wat ik bedoel.

De Ierse zangeres Enya heeft 100 miljoen verdiend met haar muziek, maar Orinocco Flow is waar de meeste mensen haar van kennen. Of niet meer, ik moest het lied even opzoeken om de klanken terug in mijn hoofd te krijgen. Zweverig is goed, maar dit is niet mijn soort opstijgende wolk.

Trouw noemt zich “misschien wel de beste krant van Nederland.” Maar al ben je de beste, betekent dat ook dat je een voldoende scoort in een klas vol kneuzen? Het laatste geintje van Trouw waar je willekeurig en onverwacht op “alleen voor abonnee’s” stuit, lijkt het tegendeel te bevestigen.

Als er ooit een zomer komt waarin GJ het niet zo druk heeft, gaat hij napluizen waarom de warmste maanden van het jaar in journalistieke vaktermen komkommertijd genoemd worden. Dat het bestaat blijkt overduidelijk uit het verhaaltje over Enya.

Laten we eerlijk zijn, de meeste journalisten willen liefst een roman schrijven, hoe langer en saaier, hoe beter. Het gemiddelde krantenverhaal begint met drie alinea’s niet terzakedoende beschrijving van iets dinges. In het gevalletje “Enya voor altijd” – hé populisme verkoopt beter dan intellectualisme – schrijft de komkommerjournalist van dienst in de eerste zin een wauwelverhaal dat leest als een opsomming van bekende Ierse musici. Lijstjes, nooit doen, zelfs niet als je wanhopig bent. Niet erg geslaagd overigens wanneer je U2 een alleraardigste stadionact noemt. Hoog tijd dat journalisten die sarcasme als stijlfiguur willen gebruiken daarvoor een aparte aantekening op hun tekstschrijversdiploma krijgen. En toestemming van hun vrouw.

De auteur ontkracht zijn eigen woorden door alleen Enya te beschouwen als echt Iers – en ontspannend. Met respect voor de zangeres, maar voor mij is het kattengejank waar ik onrustig van word. En dan heb ik het nog niet eens over die Orinocco-kraan op de achtergrond waardoor ik naar de WC wil rennen. Wedden dat Enya vroeger arts of verpleegkundige wilde worden? Die vertellen immers altijd dat als kinderen niet willen plassen voor ze naar bed gaan, je de kraan even laat lopen.

Hoe kun je als muziekjournalist schrijven “zonder enige schaamte?” als je “met veel” bedoelt? Als je geen schaamte kent, kun je ze ook niet zien dus hoe kun je eraan refereren? Tijd voor een tweede aantekening op het journalistendiploma, alleen daartoe bevoegden mogen contradictio in terminus, maar dan andersom, als stijlfiguur gebruiken. Hard nodig ook. En nogmaals, ik moest Enya echt even opzoeken. Zat met Enigma in mijn hoofd.

De broodschrijver ratelt door over baden, weer dat water en Keltische kruiden om te vervolgen met de suggestie dat Orinoco Flow “opvallend” goed op repeat (herhaling) werkt. En ik maar denken dat zo het headbangen is uitgevonden. Mijn fout, ondanks mijn voorkeuren is mijn hoofd een grote smeltkroes van muziekstijlen. Na nog wat verontrustende platitudes eindigt de auteur dit deel van zijn discours met de woorden “getroubleerde Ierse volksziel.” Als dat een woordspelletje is op troubadour, niet doen. De lezer ziet het niet omdat ze struikelt over de vooroordelen.

De volgende alinea begint met wat dingetjes, waarheden die je zonder moeite kunt verbuigen tot een suggestieve letterbrij. En als collectieve pers maar ageren tegen alternatieve feiten. Platenbazen zien alleen geld in het verleden herhalen tot het publiek ze opvoedt. Die cirkel volktrekt zich meermalen per dag. Omdat er tientallen albums over de toonbank gaan, laten de platenbazen “toch maar wat” singletjes persen. Hahaha, de journalist schrijft drukken, maar toen 45 nog goud was, perste je (er) een single (uit).

Zelfs alternatieve feiten zijn blijkbaar teveel gevraagd want de auteur vlucht snel voorwaarts naar het realistisch opportunisme. Ik ben niet nieuwsgierig waarom de auteur weigert te beseffen dat ironische spot een rare dubbelterm is, maar wel waarom Orinocco Flow doelwit daarvan werd. Helaas voor ons gemiddelde lezers denkt de schrijver dat gein en gruwel beter verkopen. Ineens is alle muziek van Enya “lekker fout.” Hoe kom je er op om het nummer te associeren met martel- en bevallingsscenes op TV? Je kunt ook een vent zijn en voor je smaak uitkomen in plaats van de TV de schuld te geven.

Gelukkig geeft de referent na een kleine 300 woorden de pijp aan Maarten terwijl hij zich verspreekt. Ineens is niet langer het complete oeuvre van Enya lachwekkend maar slecht “dat ene” nummer. Vervolgens wordt er nog even gespuugd op de artistieke integriteit door mevrouw naar het hoofd te slingeren dat ze niets geeft om hoe haar muziek ontvangen wordt, immers 100 miljoen heelt alle wonden. Tenzij je muziek een boodschap heeft natuurlijk.

Pssst, klik eens hier. Geweldig toch?

Kopfoto gemaakt door Rory Hennessey, gevonden op Unsplash.