Vies Is Lekker [Vakje 12]

Je kunt gewoon onder werktijd blijven lezen hoor. We houden het beschaafd.

Herinnert u zich de meest depressieve plaat allertijden nog? “Nothing Compare 2 U” van kaalkoppie Sinead O’Conner? Of de stress na weer een weekend in Manic Monday? De Bangles zongen erover, maar ze zijn allebei geschreven door Prince. De artiest is universeel omarmd als een van de grootste musici ooit. Prince hield van muziek als kunstvorm pur sang. Niemand weet het zeker maar experts hebben het rekenwerk voor ons gedaan. Prince Rogers Nelson schreef tussen de 500 en 1.000 nummers – afgezien nog van al zijn andere werk, dat is.

Als ik ooit nog een flauwe een-aprilgrap verzin, verhaal ik van Prince als grote broer voor Michael Jackson. En waarom niet? Mijn theorie is dat je muzi-maximaal gevormd wordt door de hits die je hoort tussen je twaalfde en zestiende, ongeveer dan. Daarom zit ik vastgeketend aan de jaren tachtig. Niet dat het mij beperkt. Of zo kies ik te geloven.

Geen idee wat een genie is – we zijn allemaal blind voor onze eigen kwaliteiten – maar Prince schijnt het te zijn. Leg maar uit in de commentaren, graag zelfs. Geen punten voor zoutloos als “hij is beste” of “de enige voor mij”. Ondanks zijn muzikale statuur is Prince een drijvende kracht achter veel andere musici. Sinead O’Connor zonder Nothing Compares 2 U is ondenkbaar. In 1977 bezoekt Prince met een vriend een concert van de band waar Sheila E in speelt. Super onder de indruk maken de knapen ruzie over wie met haar mag trouwen. Logisch, maar ook veel succes jongens. Zeven jaar later is Prince de Yoda en Sheila E zijn Padwan. Denkt hij. Niet echt, in tegenstelling tot veel andere musici, stoomt ze vol voorwaarts op eigen kracht, weg vanonder de paraplu van de veelal toch wat duistere ‘Prince Organisatie.’ Soms zijn banden heilig en onbreekbaar [4] – een keuze maar toch – en verdient Sheila een centje bij als drummer en musical director tijdens zijn tournees in 1987, ’88 en ’89.

Ondanks dat Prince op Wikipedia beticht wordt van amoureuze banden met veel vrouwen, onder wie Sheila E – wou dat ik het was – maar ook Carmen Electra [ook wel OK] en Madonna [minder], was Vanity zijn grote liefde. Of Super Sheila. Niemand weet het zeker. In de jaren tachtig was het roddelcircuit nog niet zo professioneel en vergevorderd als nu dankzij de zegeningen van het internet. Maakt ook niet uit, Prince putte inspiratie uit alles en iedereen tot op het narcistische af. Geboren in 1959 ontmoette Denise Matthews Prince toen ze freaky zanger Rick James naar de American Music Awards begeleide. Het ouvre van Prince danst deels voorspelbaar grotendeels rondom androgyny. De Minneapoleataan besluit dat Denise de vrouwelijke vorm van zichzelf is. Ook schijnt hij van Matthews gehouden te hebben. Da’s vooral naar men zegt. Hij handelt er in ieder geval niet naar. Prince vraagt Matthews om het gezicht van zijn vrouwengroep Vanity 6 te worden, gemodelleerd naar iets wat hij in nogal stoute gedachten heeft. Waarschijnlijk het diep soort denken dat in weinig katoen voor de [vrouwelijke] partner resulteert. De hoes van de single Nasty Girl is daar het perfecte voorbeeld van. Niet opwindend zeg je? Hallo, we praten over 1982 toen roken nog gaaf was en sex suf. En GJ een knaap van 14, zeg maar hallo hormonen. Vanaf de eerst keer dat DJ GJ deze plaat terug in de hoes stopt, is het onmogelijk om het ‘nummer’ ooit nog te vergeten.

Nasty Girl, niet echt de beste platentitel om de vrouw van wie je houdt die blijde boodschap te brengen – maak het minder heuglijk enzo – stopt op nummer zeven in Nederland. Achteraf weet niemand waarom. Net als Sheila E weet Nasty te ontsnappen aan de onprettige poten van de Prince Organizatie. Vanity 6 met Nasty Girl is in 1984 uitgebracht om vervolgens glad vergeten te worden door de muziekgeschiedenis. Niets is voor eeuwig, zeker niet vergeten, totdat het nummer in 2004 weer opduikt. Geen feest der herkenning maar wel geweldige zang van Inaya Day. Waar het om gaat is balans. En die is er. Waarschijnlijk te gewoontjes voor Prince maar de energie die uit de muziek spat terwijl het nummer voor de eerste keer opbouwt naar het refrein is fantastisch. Ongetwijfeld wordt Tina Turner afgeschermd van de wereld en alles wat haar gelukkig maakt door haar omgeving – in haar eigen, beste belang natuurlijk – maar anders zou ze het razend met me eens zijn. Balans in muziek is essentieel, zang zonder kastje (vaarwel Cher) netzo. Muziek is emotie en soms is de beste muziek een liedje dat je de inhoud van de tekst doet vergeten terwijl je het hoort. Omdat alles feilloos in elkaar past.

Wat Prince bezielde, ik wil het niet weten. Het feit dat je geniaal bent, muzikaal of anderszins, is nul excuus om de mensen die je het meest na zijn niet te helpen het beste in zichzelf naar boven te brengen.

Vanity 6 – Nasty Girl [1982]

Inaya Day – Nasty Girl

Morgen vakje 13. Geen zorgen dat brengt geen ongeluk, we gaan het over kikkers hebben.

Kopfoto gemaakt door pawel szvmanski, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[4] Sheila E. is de peetdochter van Tito Puente. En Lilian Day Jackson die van Art Blakely. Hmmm. Even vergeten, Sheila E is ook bloedverwant en nicht van Nicole Richie. Lionel was haar voogd. Lionel Richie is niet Nicole’s biologische vader.

[6] Prince is vast fantastisch, maar vooral omdat er fantastische mensen om hem heen waren. Na een ongeluk kan Sheila E. nauwelijks meer drummen. Ze komt er bovenop en doet het drumwerk voor Gloria Estefan op Mi Tierra, een van de allerberoemdste Latin music albums ooit. Uiteindelijk is alle muziek met elkaar verbonden omdat muziek over passie en emotie gaat. Dat begrijp je zelfs als je niet kunt zingen of dansen.

Ik Heb Al Een Zoete [vakje 11]

Je moet je oren laten uitspuiten. Ja jij, de meneer in vakje 11.

Deze is uit de afdeling beter dan briljant. Wat een plaat. Ze zeggen dat vinyl terug is, ik heb mijn twijfels. Ik wacht nog steeds op Alle 13 Goed! [met uitroepteken] van Taylor Swift. Niet echt nee. Vroeger, toen echte mannen nog vinyl kochten en verlekkerd opkeken als de [erotische] artiestennaam ‘A Taste of Honey’ was – discriminatoire ondertoon kreeg je er voor niets bij – was vinyl pas echt vinyl. En loodzwaar, een gemiddelde plaat weegt tot 180 gram. Zonder hoes. Douw daar maar eens vijftig van in een plastic tas als je gaat deejayen. En nee die tas van vroeger zegt net zo krak als een die je vandaag koopt. Niet alles was toen beter.

Gegeven de moderne vinylprijzen gaat Taylor Swift’s Alle 13 Goed! [met uitroepteken], het is overigens maar wie je het vraagt, vast nooit [op vinyl] uitkomen. Daarnaast zal mevrouw Swift, ik heb eerder over haar geschreven omdat ze een commercieel kreng is, ze spreekt gelukkig geen Nederlands, het vast niet eens zijn met teksten als:

“Ik heb een vent.”
“Hoe lang heb je dat probleem al?”

Een beetje lastiger vertalen is “Are you a chef, because you keep feeding me soup?” Zeg maar “Ben je kok of praat je pannenkoek want die klets van jou klinkt als soep.” Ja ja, Ome Willem zou wat anders zeggen maar wij zijn geen Ome Willem. Wel een fantastische tekst waar Taylor Swift vast jaloers op is. En Neil Rodgers van Chic met zijn eenpersoons bord soep ook. Zal je maar gebeuren.

Nog briljanter wordt het als hij belooft haar te vertellen dat hij van haar houdt en om haar te geven. “Doet mijn vent al, alleen hij meent het.” En toch doorrappen. Plank voor je hoofd zo groot als een deur. Ikea is jaloers. Beter dan briljant.

Honingzoete ironie om voor zulke teksten een sample te lenen van een band met de naam ‘A Taste of Honey’. Hé, die naam klinkt oneindig veel beter dan Slijmjur-K. Laten we eerlijk zijn want dat is wat rapper Positive-K doet.

De plaat komt met twee supersappige details die ik moet delen. De stoere rapper krijgt het meisje niet. Ze heeft al een man, weet je nog? Op welke andere rapplaat vindt je dat? En zowel de mannen- als vrouwenstem worden door dezelfde rapmeneer gezongen. En dat laatste ontdekte ook ik pas toen ik dit schreef. Prachtig toch?

Het origineel van A Taste of Honey is nooit een hit geworden. Komt van hun album Twice as Sweet uit 1980 waar ook Rescue Me op staat. Positive K’s – I Got a Man volgt 12 jaar later. En wat een hit is dat. GJ en hiphop houden maar in beperkte mate van elkaar, maar dit, deze song is briljant. Niet alleen dat maar de tekst en muziek vloeien perfect samen. OK, meer eerlijk de muziek ondersteunt de tekst perfect. Terugkijkend waren de jaren 90 zo gek nog niet. Club MTV met Downtown Julie Brown iemand?

Eighties: A Taste of Honey – Rescue Me [1980]

Nineties: Positive K – I Got a Man [1992]

Twaalf wordt het perfecte getal genoemd. Meer geluk dan wijsheid hoor 12 apostelen, 12 maanden, 12-uursklok. Dat vakje 12 dus morgen.

Kopfoto gemaakt door Mike Von, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

Soep Voor Een Dame [vakje 10]

Vandaag in vakje tien een van de beste – ahum – verbeteringen als u begrijpt wat ik bedoel van een origineel.

En toen was er die keer dat GJ niet naar het North Sea Jazz Festival ging. Ach gossie. Hij wilde zo graag. Wat een waanzinnige artiesten. Zijn vriendjes en vriendinnetjes hadden hun spaarvarkentjes omgeschud. Die pecunia werd keihard omgezet in papieren kaartjes. Helaas was mijn oom net overleden en hielp ik tante. Eenmaal thuis die zaterdagmiddag – je mocht toen overdag nog 120 [denk ik] – alle lades omgedraaid maar geen geluk. En ik wilde nog zo Chaka Khan horen.

Soms denk ik – als minst slimme onder mijn vrienden, geen grapjes over mijn absolute IQ, dat zou dom zijn – dat de relatie meer gebaseerd is op minzaam medelijden dan warmhaftige wederkerigheid. Aai over mijn [kalende] bol enzo. En Lionel Richie werkte ook al niet mee. De arme man lag in een coronakramp. Gelukkig viel Neil Rodgers van Chic in tijdens North Sea Jazz 2022. Die man houdt wel van een feestje!

Ken je dat liedje nog van “Lampje Hier, Lampje Daar, Da’s Snel Klaar”? En in ruil krijg ik vorig jaar een kaartje voor het North Sea Jazz festival. Beetje overdreven maar als het op muziek aankomt zeg ik geen nee. Eventueel wisselgeld betaal ik in zang. Zegt iedereen ineens van laat maar zitten. Enfin, mijn hoeder-mattie en ik op een mooie zomerdag fietsend naar Rotterdam Ahoy. Valt best mee als je in Rotterdam woont sinds je studie. De pers kraait me iets te vaak over “het nieuwe normaal’, als in mensen die elkaar van het parkeerterrein af vechten om drie seconden eerder binnen te zijn. Het North Sea Jazz festival is anders. De meeste muziekfestivals – en zeker de heavy metalfeesten – trouwens. Liefde voor muziek en zo. Gelukkig geen Raymond van het Groeneveld overigens. “Ga lekker voor joh.” Ok, een beetje overdreven om mensen op krukken zo ongeveer naar voren te schoppen, maar de sfeer zit er in ieder geval goed in. En terecht.

Eenmaal binnen en ondanks onze keiharde voorbereiding waar het Korps Commandotroepen nog jaloers op zou zijn, raken we toch een beetje beduusd. Een oud lesboek geschiedenis schiet me te binnen. Iets over het aanlokkelijk gezang van de sirenen en hoe de held zich aan de mast vastbindt. Nadat professor Barabas ons terughaalt met zijn teletijdmachine is de keuze gemakkelijker dan je denkt. Gewoon de eerste deur in. Wat zou jij doen als alle muziek onweerstaanbaar is?

Dankzij de twee lampjes – twee kaartjes als wederkerige verrassing, voel ik me toch wel een beetje schuldig. Normaal krijgt iemand dan een krentebol van me. In dit geval heb je zelfs recht op twee, ik neurie immers mee met de muziek maar eigen waar is niet hetzelde als betaal maar. Dan maar tweemaal trakteren op cola-plus. De avond is inmiddels gevorderd en we snacken nog wat, mooie muziek maakt hongerig. Weinig tafeltjes dus mijn – ahum – ‘begeleider’ [ik ben niet competent om mijn eigen ticket te beheren zoals u inmiddels begrijpt] is alvast neergestreken terwijl ik eten haal. Dan ga ik zitten en wens onze buuv smakelijk eten. Haar metgezel idem maar dan in het Engels. Eerst je mond leeg, dan spreken heeft Mam me altijd geleerd. Doe ik. Zo gezegd gedaan en we raken in een geengageerd gesprek over muziek. Eerste vrouw ooit die Angela & Angela [Bofill & Winbush] kent. En nog 20 jaar jonger dan ik ook. Eten op en snel naar de zaal voor de grote finale met Neil Rodgers en Chic. Onderwijl raken we onze metgezellinen kwijt – zoals het hoort. Net op tijd om een plaatsje te bemachtigen als me iets te binnen schiet.

Nee, geen soep op vanavond, Soup for One is een nummer van Chic uit 1982. Een vergeten melodie voor een reden. Het is echt geen toffe plaat. Totdat ineens me dat nummer van Modjo te binnenschiet. In 2000 heeft de mensheid ternauwernood de Milleniumbug-acopalyse overleefd – iets waar ik met de Russische invasie van Oekraine met weemoed aan terugdenk. Lady en Soup For One is een een gevalletje achteruitkijkspiegel. Ik wist het wel maar pas als ik het origineel weer op radio hoor, zucht mijn innerlijke luidspreker van ‘natuurlijk.’ En dat is de reden, lieve lezerinnen en lezers waarom jullie GJ nooit alleen naar het North Sea Jazz festival moeten laten gaan.

Terug naar het begin. De eerste keer dat ik naar het North Sea Jazz festival zou gaan, was ik zo in extase dat ik in het openbaar I’m Every Woman [ik ben iedere vrouw] kraaide. Ben trouwens een jongetje. Geen idee waarom mensen mij raar aankijken. Met zo’n zure kop wordt het hoog tijd om meer van het leven te genieten denk ik dan maar. In plaats daarvan een vriendelijk knikje als ik uitstap. De pijn van het gemis is er niet minder om. En als de jaren verstrijken, weigert het uit te doven. Tot dit jaar. Als ik mijn jeugdzonde opbiecht, ik was nog geen eens 40, over hoe ik mijn papieren ticket niet kon terugplaatsen, vertelt mijn tafelgenote een bijzonder verhaal. Destijds worstelde Chaka Khan met haar verslaving en verliet het podium redelijk rap. De achtergrondzangers en -zangeressen keken elkaar eens aan. Duidelijk geval van wat nu en besloten het concert maar af te maken. Knalfuif en daverend succes. Ongetwijfeld is dat de reden dat Amerikaanse zangeres meer dan gemiddeld tijd nodig had om er bovenop te komen. Ik ook. Nu heb ik nog meer spijt. Gelukkig droogt het fabuleuze miniconcert van Nile Rodgers mijn tranen sneller dan snel. Voornamelijk vanwege de twee dames die het gezang voor hun rekening nemen. Wereldklasse. Desondanks smaakt die tranensoep nog steeds wat zout.

Eighties: Chic – Soup for One

Naughties: Modjo – Lady [2000]

Zal morgen de soep ook zo heet gegeten worden als ze wordt opgediend, of gekker nog zit er geen muziek maar soep in vakje 11? Morgen, morgen, morgen.

Kopfoto gemaakt door Trình Minh Thư, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt .

[1] Vive la France! Alweer? Ja, ik kan er ook niets aan doen. GJ volgt gewoon de muziek. Modjo was een Frans house duo, opgericht in Parijs in 1999.

Wandelen op Zonne-energie [vakje negen]

Vandaag in vakje negen gaat het over wraak nemen. Geen zorgen niet op de oliemaatschappijen hoor, die zijn te machtig.

Walking on Sunshine, vast wel eens gehoord. Nog steeds geen fan van het songfestival. Wel van Oekraine. Absoluut geen verrassing. Dan bedoel ik niet Katrina and the Waves maar de 1982 productie van Arthur Baker. Laten we eerlijk zijn, wie kent hem niet? Omdat in het derde jaar van de jaren tachtig disco zogenaamd driedubbel dood – en zwaar begraven! – is, heet de plaat van Rockers Revenge (hahaha) vast Walking on Sunshine. Ach, toen kwamen er wel meer nummers uit met een vette knipoog naar heden, verleden en toekomst.

Voor mij persoonlijk is meneer Baker een tweesnijdend zwaard. ‘Walking on Sunshine’? GJ gaat voor geweldig. Maar ‘de artiest’ is ook bekend van Wally Jump Jr. & the Criminal Element. “Tighten Up (I Just Can’t Stop Dancin’)“. Dat is een plaat van hem uit 1987 die me keer op keer knettergek maakt. Ik krijg er jeuk, uitslag en hooikoorts van, allemaal tegelijk. En dat is alleen nog maar als ik aan het nummer denk. Best eerst een nabij operatie theater legen alvoor je het lied in mijn bijzijn opzet.

Voor we verder gaan, gaan we even terug. We zijn al terug in de tijd maar nu gaan we nog even verder. Tighten up uit 1987 is geleend van Archie Bell and the Drells. Denk dat het uit 1968 komt. GJ was nul of een jaar oud maar toen vond ik het ook al niks. Dat betekent niet dat het geen goede plaat is. Wel op blijven letten stoute kijkbuiskinderen. Janet Jackson daarentegen, da’s een supervrouw. En ja, nadat Wally en zijn vrienden zichzelf introduceren aan het begin van de plaat hoor je inderdaad Miss Jackson’s When I Think of You. Komt van haar album Control uit 1986. Dance video is geregisseerd door Paula Abdul, de choreografe die later zelf ook ging zingen [Straight Up, 1988].  Veel platen van Janet zijn tijdloos. Ingewikkeld hé? Andere keer misschien.

Het jaar na Rockers Revenge produceert Arthur Baker een simpel singletje met de naam I.O.U. (‘je krijgt nog geld van me’). De band heet Freeez, geen idee of ik het goed schrijf, te gevaarlijk voor mijn gezondheid om het internet erop na te slaan. In het begin best wel aardig, maar net als samengestelde interest krijg ik er jaar na jaar meer jeuk van. Maar het is verstandig Arthur Baker daar niet op af te rekenen. In de jaren tachtig werkt hij voor en met Diana Ross, Pet Shop Boys en New Order [1] en daar houdt het niet op. Tegenwoordig staat hij bekend als een grootheid in de dansmuziek. Toch kennen weinig mensen een van mijn gekste, favoriete platen. Jack E. Makossa zingt in 1987 over ‘The Opera House‘ dankzij diezelfde meneer Baker. De boodschap van waar iedereen hem dan wel kent? “The Message is Love” [2] gezongen door Arthur Baker and the Backbeat Disciples. Niet helemaal, de zang op die hit uit 1989 komt uit het gouden keeltje van Al Green. Ja diezelfde Al Green die ooit eens Tina Turner van een afstand verleidde. Tot het opnemen van ‘Let’s Stay Together‘. En zo is de cirkel rond en het verhaal nog lang niet af.

Oops bijna vergeten te vermelden waarom ‘Walking on Sunshine’ in dit korte lijstje (van slechts ongeveer tien+ nummers) staat. De Live Elements remix. Sorry. Zeer persoonlijke keuze overigens.

Eighties: Rocker’s Revenge – Walking on sunshine [1982]

Ooit: Rocker’s Revenge – Walking on sunshine (Live Elements Remix)

Morgen meer. Als je de datum weet, weet je het vakje.

Kopfoto gemaakt door Selvan B, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[1] Over New Order: Peter Hook is bassist en medeoprichter van Joy Division en later New Order. In 1982 opent in het Britse Manchester een beroemd geworden disccotheek: La Hacienda. In 1997 is het over, geldproblemen, criminaliteit en drugs doen La Hacienda de das om. De eigenaren zijn gelukkig wel zo slim om de merknaam La Hacienda uit de boedel te slepen. In de 15 jaar dat de club open was, ging het meeste geld wat New Order verdiende in La Hacienda zitten, de klassiek bodemloze put. Hook heeft er een boek over geschreven: ‘How not to run a club’. Schitterend maar verbijsterend leesvoer. Keer op keer denk je, hoe kunnen ze zo blind zijn?

[2] Als ik dan toch naar kerstige platen moet luisteren, geef mij maar Mariah Carey’s All I Want For Christmas. En nee, jullie mogen mijn wensenlijstje niet zien. [Daarvoor hebben jullie te weinig liefde voor gereedschap.]

De Liefde Heeft Er Alles Mee Te Maken [vakje acht]

Vandaag in vakje acht het bewijs dat liefde en muziek alles is wat je nodig hebt om gelukkig te zijn. En een vers kopje thee misschien.

Waar begon dit verhaaltje ook al weer mee? O ja, GJ die niet onder de indruk is van de herverkaveling van Tina Turner’s What’s Love Got To Do With It door de Noorse knoppenknurft Kygo. Makkelijk gezegd GJ, maar kun jij het dan beter? Nee, remixen is niet mijn ding. Nogmaals: veel verder dan de boerendisco heb ik het nooit geschopt. Aan de andere kant: heel wat dames hebben kilo’s verloren op de mixtapes, gebrouwen voor een vriendin die aerobics instructor was. Natuurlijk stopte ik er iedere keer een track in die populair was in de Danssalon, een club onder de Rotterdamse Willemsbrug [1]. Eind goed, al goed, maar waar begint het verhaal?

Tijd om het over Tina Turner te hebben. Het ‘schijnt’ dat het vroeger toegestaan was voor een man om een vrouw bont en blauw te slaan. Lijkt me stug. In vergelijking daarmee valt de uitspraak van ons aller ghristen-democratische normen- en waardenvreter, oud-premier Balkenende, over die goede, ouwe VOC-tijd bijna in het niet. Bijna als niet dus. Al het lijden is lijden. Nou snap ik ook waarom hij niet met Maxima is getrouwd. Jaren na dato houdt hij nog steeds vast aan zijn uitspraak. Da’s meer dan een ‘beetje’ dom.

In 1960 verschijnt [vast met een ‘blauw oog op de toekomst’] “A Fool In Love“, gezongen door Tina Turner en geschreven door Ike. Meneer Ike is het slechtste lief onder de slechte geliefkoosden. Vijftien jaar later en zwaar aan de drugs, de losmeppende handjes zijn er al veel langer, ploft de boel. Tina Turner vlucht naar een vriendin en vraagt echtscheiding aan. De daaropvolgende jaren zwerft ze gedwongen rond in de muziekscene, dakloos zonder solo-superhit. Gelukkig herkent talent met liefde voor muziek [8] talent en met ondersteuning hier en daar blijft ze zingen.

Dit is een verhaal over de jaren 80 als begin, maar er zijn net zoveel platen uit een nog verder verleden gecoverd in datzelfde decennium. In 1983 neemt ze haar versie van de Al Green’s klassieker “Let’s Stay Together” op. Weer whop! Einde oefening en hallo grootheid. Daarna gaat het snel. Vooral omdat vanwege het succes van de single ze in twee weken het hele album Private Dancer moet opnemen. Wat een verschil met 14 jaar en nog niet klaar, zou D’Angelo uit vak vijf daarom nooit met haar hebben samengewerkt?

Luister eens naar die opening van Let’s Stay Together, opzwellende toon en dan Tina Turner met die lage stem van haar – beheerst pratend – nog een tikje lager en heser dan normaal. Keer op keer zo onder de indruk dat de eerste woorden die je hoort pas zijn “Let me be the one you come running to.”

Je hoort gewoon hoe elegant ze haar ademhaling reguleert om zo meteen uit te halen. Die komt, maar niet zoals je ‘m verwacht, niet keihoog, wel beheerst om vervolgens heel even af te zakken naar een kabbelend beekje waarvan je denkt: wat heb ik nou aan mijn schoen hangen? En ineens gaat ze ervoor: “Let’s Stay Together.” Dan moet mevrouw ook los, ontembaar helemaal de hoogte in, haar stem muzikaal perfect ondersteund door de instrumenten. En we hebben het hier over 1983, de tijd voordat de computer zelfs GJ mooi kan laten zingen. Hallo Cher [nogmaals] en autotune, daar zijn we weer! Overigens is het einde ook om een puntje aan te zuigen. Terugkijkend kun je jezelf alleen maar afvragen waarom het zolang heeft geduurd, maar dan gaat de beuk in de carriere. In 1984, als Tina Turner 44 is, brengt ze ‘Private Dancer’ uit, een episch album dat haar met vertraging de erkenning van muzikale grootheid brengt, iets waar de wereld en artiest te lang op moeten hebben wachten. En wat een plaat.

Het titelnummer Private Dancer begint niet met een standaard baslijntje. Voor mijn gevoel regent het continue tijdens de opening. Kan ook zijn dat iemand een vies blikje limonade opent na het hard geschud te hebben. In ieder geval, de toon [sfeer] is gezet. En een saxofoon als instrument van mateloze melancholie doet het ook altijd goed. Dan begint ze te zingen, uniek geluid dat je iedere weer verbaast. Ben je daar net van bekomen, hoor je de tekst. “And the men are all the same.” [Alle mannen zijn hetzelfde] “You don’t think of them as human, you don’t think of them at all.” [Je ziet ze niet als mens, je denkt helemaal niet aan ze] Bedankt dame. Excuus voor deze knorrie-morrie opmerking. Ach, u snapt het wel en nu Back To The Future, zeg maar terug in de tijd.

In 1984 was ik 16 en snapte ik nog niet goed waar het over ging. Ook zonder de tekst te begrijpen wist Tina Turner die trieste emotie met grootsheid over te brengen. Zoenen is het meest intieme wat twee mensen kunnen doen, maar aan de andere kant, je danst ook niet met iedereen. Bruiloft? Gezellige lol met medegasten op de dansvloer, feestje van de zaak idem. Ga je naar een club en dans je met een onbekende, er is altijd iets wat je bindt: je vindt het allebei leuk. Een kaartje kopen om met een wildvreemde te dansen? Zo raar. Nu ik de tekst beter snap, waardeer ik nog meer hoe Tina Turner die emotie in een taal zonder woorden neerzet.

Bij de lancering van het album Private Dancer is meteen duidelijk dat het hier om een exceptioneel goede productie gaat. De LP [vinyltijd, baby] behaalt vijf keer goud in de VS. Recensenten buitelen over hun eigen superlatieven en elkaar om te beschrijven hoe fenomenaal de plaat wel niet is. “Een keerpunt in de evolutie van pop-soul muziek.” Geen idee wat het betekent maar het klinkt logisch – of klinkt het goed? Nee, niet het album, dat weten we al, maar het vernuftig geconstrueerde commentaar. “Persoonlijke vrijheid en een muzikale afrekening met een pijnlijk verleden” [sonic redemption]. De meest creatieve is echter wel dat de plaat het vinyl waaruit het geperst is, doet smelten. Als DJ heb ik veel meegemaakt voor de introductie van CD’s – vooral gebroken platenspelernaalden door dronken draaiers en [vrouwelijke] groupies – geen spijt hoor, grijns – maar nog nooit heb ik een plaat letterlijk zien smelten omdat je ‘m speelt voor een aanbiddend publiek [boterham]. Was ook wel een keer leuk geweest. En nee, ik ga geen koele verhalen vertellen met die tere 50-plus kinderzieltjes van jullie. Waarom uitleggen wat jullie gemist hebben? We zijn onder vrienden dus dat doen we niet. [Voeg domme grap over Het Goede Doel hier maar weer eens in.]

Het sentiment begrijp ik, het album is een tour de force als weinig anderen. En dat alles in twee weken – en zonder de happy hedendaagse fout-wegpoetstechnieken. Ja toch Cher? Anders gezegd: Tina Turner kan zingen, serieus [zingen]. Mensen die van muziek houden, weten dat allang. Sinds 1984 hoort de hele wereld het.

What’s Love Got To Do With It is voor velen het hoogtepunt van het album. DJ Kygo bewijst hoe moeilijk het is om het nummer te verbouwen zonder de essentie geweld aan te doen of het tot muzikale verschrikking te maken. In Parijs hebben ze daar gelukkig wel kaas van gegeten. De Zimmer Rework begint anders en vooral met de essentie, heel licht. Het vertrouwde zet vervolgens meteen in, maar dan steviger. Het is tenslotte een herziening van het origineel. Weinig tijd verspild voordat Tina Turner begint te zingen. En weer vallen sommige woorden in de tekst meteen op, maar anders dan bij het verhaal uit 1984. “physical” “only logical” en “you must try to ignore”

Als oude sok van 50-plus ben ik niet in contact met mijn gevoelens, vroeger werkte dat anders. Een avocado-etende millennial begrijpt het misschien wel. [Als hij/zij een DJ-Kygo salaris heeft tenminste]. Hoe kan het dan zijn dat je de plank zo misslaat en deze plaat noch begrijpt, noch respecteert? Beste meneer Kygo, blijf vooral in Noorwegen (corona is nog steeds een goede smoes, kun je eeuwig gebruiken). Ga lekker buiten spelen, Legosteentjes van sneeuw bakken ofzo. Wat heeft dit nog met liefde voor muziek te maken?

Eighties: Tina Turner – What’s Love Got To Do With It [1984]

Tiener: Tina Turner – What’s Love Got To Do With It [Zimmer Rework] [2018?]

Morgen meer hokjes die opengaan. Hoeveel ook alweer? De negende?

Kopfoto: Ik ben even in mijn cd’s gedoken om te kijken wat ik heb. Private Dancer [1983], Break Every Rule [1986], Foreign Affair [1989] en Wildest Dreams [1996].

[1] Populaire tracks uit De Danssalon. Will Downing –  A Love Supreme iemand? Thematisch helemaal correct want het grijpt terug op John Coltrane’s jazz standard A Love Supreme. Het leven wordt niet veel beter dan dit. Trouwens Will Downing maakte ook deel uit van Arthur Baker’s Wally Jump Jr. & the Criminal Element. Maar da’s vakje negen en die bljft dicht tot morgen. Noem het een kluis, noem het een gevangenis, lang leve de digitale wereld.

[8] Liefde voor Muziek van Raymond Groenewoud vind ik vreselijk [9], kan de plaat niet horen, maar de zanger snapt het wel.

[9] Wat ik wel of niet leuk vind, zegt niets over of iets een goede of slechte plaat is. Nogmaals: over smaak valt niet te twisten.

Soms Verliezen We Allemaal [vakje zeven]

Nieuw vakje, nieuwe decemberdag. Oude bekende. Frankrijk slaat weer toe.

Ware muzikale grootheid is anderen die je geesteskind voortstuwen. Sorry Seems To Be The Hardest Word is nooit mijn favoriete plaat geweest. In 2003 – lang voor Koreaanse K-Pop doorbreekt, probeert Elton John het nog een keer, samen met een groep die Blue heet. Zal wel te maken hebben met de angst voor de MP3 maar ook dat vind ik niks. Die hysterische Bridget Jones trouwens ook niet. Deel een nooit gezien en deel twee nog minder. Toch is het de oorzaak van een kleine persoonlijke, muzikale aardbeving. Grootheid Mary J Blige neemt het nummer voor de film op. Mag jij raden welke film. Bridget Jones TWEE! Hoe is het mogelijk? MJB zingt het als in voor de eerste keer zoals het bedoeld is – en bam! Wat een wereldplaat, eigenlijk zijn de woorden nog teveel, misschien schrijf ik er beter over in een toekomstig eerste aflevering van Herboren [Niet-Nieuw?] In De Jaren Negentig. [12] Nu terug met de teletijdmachine dan maar naar de jaren tachtig, het decennium dat begon in 1980. Denk ik.

Slechts een jaar later, in 1981, is Elton nog zoekende. Dat kan hij goed. In St. Tropez hoort hij J’veux d’la tendresse, een Franstalig nummer, in de twaalf maanden ervoor uitgebracht door Janic Prevost. Elton is verkocht. Terecht. Dat zal hij zingen en in 1981 wordt “Nobody Wins” geboren. Hemel en hel, maar vooral eeuwig onderschat. De tekst gaat door merg en been – niveau Bronski Beat’s Smalltown Boy – en iedereen negeert het. [7] Ook maakt de opname de kracht van Elton John’s stem duidelijk, iets wat zanger en zijn management om obscure redenen blijkbaar graag verbergen.

Elke plaat is een parel, maar als zelfs je garage overloopt met zwart, rond vinyl, moet je keuzes maken. ‘Tendress’ komt binnen als een nooit-uitgestorven stoomwals. En nee, Jurassic Park is jaren negentig. Dan opent de tekst. “They must have loved each other once.” [Ooit hielden ze van elkaar] Geen tijd om adem te halen want: “By the time I came along that was long ago.” {Toen ik ter wereld kwam was dat lang verleden tijd]. Lust u nog peultjes? De mokerslag van de tekst wordt ondersteund én versterkt door de muziek. Het is een prachtige plaat maar ook supergruwelijk. Soms is dat de kracht van muziek: al die pijn uitgelegd in een keischoon liedje. Zelfs al begrijp je tekst niet, kun je niet aan de atmosfeer ontsnappen. Whap!

Je hebt een bevoorrecht, getalenteerd oor nodig om uit het Franstalige J’veux d’la tendresse zo iets krachtigs te destilleren als wat Elton John ervan maakt. Terugkijkend zal het een van zijn meest persoonlijke nummers blijken. Arrangement is belangrijk maar in dit geval ligt de kern van het succes vooral bij de superieure vertaling van Gary Osborne. Hoog tijd dat GJ Frans gaat leren, zeker als ik mijn Reservebelgenpaspoort niet wil verliezen. Dat wil niemand! Trouwens, ik kwam ook nog een Turkse versie tegen: Nilüfer as Yıllar.

Eighties: Janic Prevost – J’veux d’la Tendresse [1981]

Eighties: Elton John – Nobody Wins [1982]

Morgen weer een dag, nummer ach[t]. Tot dan. Klik.

[1] Weet je wanneer er echt niemand wint? Als we Oekraine niet helpen tot ze voor altijd vrij zijn. Anders verliezen zelfs de gewone Russen [nu] en Nederlandse moeders [later]. Als jouw [klein]-kinderen over een paar jaar aan de Poolse NATO-grens de Russische troepen moeten tegenhouden.

And it’s the innocent who pay
when broken dreams get in the way
The game begins,
The game nobody wins.

[2] Het algoritme van Google weet alles. Waarom dan krijg ik als ik de video bij dit vakje zoek als volgende plaat Savage Garden – To the Moon and Back geserveerd, oh alleswetende zoekmachine? Jullie weten het soms ook niet meer hé?

[12] En we weten allemaal dat de jaren negentig het decennium is waarin Sinead ‘O Conor Prince verplettert met het door hem geschreven ‘Nothing Compares To You.’

 

Verlegen in de jaren tachtig [vakje zes]

En? Zijn jullie er nog? Natuurlijk. Sint neemt geen stoute kinderen meer mee naar Spanje. Vandaag een Frans vakje zes.

Geen idee of samples (korte herhaalde stukjes uit andere platen) ook tellen, maar mijn jaren tachtigalarm gaat in 2015 keihard af als ik Imany hoor zingen over verlegenheid, moet je niet doen. Wat is dat trouwens. Oh, als je een leuk meisje ziet en dan. OK, snap het. De stem van de Franse zangeres is weliswaar door de betonmixer van het Russische DJ-koppel Filatov & Karas gehaald [7], maar zelfs bindmiddel voor ruwe bakstenen kan die eerste prille jaren tachtigtonen niet verhullen. En ga me nou niet vertellen dat zoiets alleen voor Franse zangeressen geldt. Frankrijk, Rusland, Plataardistan: Gaia is een wereldwijde dansvloer, wat een onzin. Het is trouwens wel meer dan een sampletje hier en daar die beide versies verbindt. En dan dat intro, loeischerp, keihard en de manier waarop het erin hakt, er is geen ontkomen aan.

Nog vele malen onbekender in ons 21e eeuwse polderland dan Les Lacs Du Connemora [vakje een] is Jean-Jacques Goldman’s Envole-moi. Persoonlijk ook geen enkele behoefte om daar na een paar keer luisteren bekender mee te worden. Zat er dik in. Weer zo’n gast met een dubbele voornaam – en streepje.  Wat moet je met die lui? Maar voor de liefhebbers is en blijft Google [zogenaamd] je vriend, wij gaan door, sorry. Geen zorgen voor morgen, we blijven in Frankrijk.

Eighties: Jean-Jacques Goldman – Envole-moi [1984]

Tiener: Imany – Don’t Be So Shy (Filatov & Karas remix) [2015]

Morgen dag zeven, vakje zeven. Dat is de enige logica in deze lijst van geen 2000 platen, zelfs niet tachtig maar veel minder. Plus het kost je geen cent. Kan de publieke omroep nog wat van leren.

Kopfoto gemaakt ABDALLA M, gevonden op Unsplash. Afbeelding is bewerkt.

[7] Het Russische producer duo Filatov & Karkos heeft dat trucje vaker uitgehaald, meestal met mager resultaat. Luister eens naar deze plaat, wel ff klik en dan ogen dicht anders zie je de titel in het filmpje. Intro heeft die herkenbare Russische DJ-gehaktmolensound en ook het origineel herken je meteen. En nee, geen prijs als je raad van wie het origineel is, zelfs niet nu het dit keer door een man gezongen wordt. Geen geslaagde plaat, hoog tijd om de gehaktmolen eens met de hogedrukspuit te schonen. OK, in de lente dan, als het water in Siberie ontdooid is.